Điều gì khiến hài cốt 2000 năm tuổi ở Italia vẫn còn nguyên vẹn tóc?

Các nhà khảo cổ cho biết đây đây là “một trong những hài cốt được bảo quản tốt nhất từng được tìm thấy ở thành phố cổ đại này”. Họ nói thêm rằng điều này cũng không bình thường vì những người lớn đã qua đời thường được hỏa táng vào thời La Mã. Thời kỳ đó, chỉ có trẻ em được chôn cất sau khi chết.

Các nhà nghiên cứu đang làm việc để tìm hiểu thêm về người đàn ông trong mộ, nhưng bước đầu họ xác định người này có tên Marcus Venerius Secundio, chết lúc 60 tuổi và khá giàu có. Ông này xuất thân là một nô lệ trông coi Đền thờ Thần Vệ nữ nhưng đã phấn đấu để được trả tự do, rồi sau đó đó đạt đến một địa vị xã hội và kinh tế nhất định.

Được biết, các nhà nghiên cứu phát hiện ra tên của Marcus Venerius Secundio cũng có trong kho lưu trữ bảng sáp của chủ ngân hàng Cecilius Giocondus, người có một căn hộ được còn gần như nguyên vẹn ở khu vực Via Vesuvio, Pompeii. Bên cạnh đó, vóc đồ sộ của ngôi mộ và bia ký tại ngôi mộ vừa phát hiện đã chứng tỏ địa vị giàu có của chủ nhân.

Hài cốt của Marcus Venerius Secundio tại ngôi mộ ở nghĩa địa Porta Sarno, thành phố cổ đại Pompeii

Dòng chữ trên bia ký nói rằng sau khi tự do, công việc của Marcus Venerius Secundio ở thành phố là tổ chức các buổi biểu diễn bằng tiếng Hy Lạp, chứ không phải tiếng Latinh, một điều khiến các nhà nghiên cứu hết sức ngạc nhiên. Giám đốc Công viên Khảo cổ Pompeii, Gabriel Zuchtriegel, cho biết: “Các buổi biểu diễn bằng tiếng Hy Lạp được tổ chức là bằng chứng về bầu không khí văn hóa sống động và cởi mở của thành phố Pompeii cổ đại”.

Nhóm khảo cổ cũng đang tìm hiểu, vì sao mái tóc và một phần tai của Marcus Venerius Secundio vẫn còn nguyên vẹn. Họ cho rằng, có dấu hiệu cho thấy nhân vật này đã được ướp xác. Cùng với đó, các đặc điểm của nơi cất giữa hài cốt, bao gồm một căn phòng kín, tạo điều kiện cho phép nó được bảo quản trong tình trạng tốt hơn.

Giáo sư Llorenc Alapont đến từ Đại học Valencia, cho biết: “Chúng tôi vẫn cần hiểu liệu việc ướp xác người quá cố có phải là do cố ý xử lý hay không. Những phân tích tích về loại vải tìm thấy ở đây có thể cung cấp thêm thông tin, bởi có một số loại vải dệt như thường được sử dụng để ướp xác ”. Phần còn lại của hài cốt và các chất hữu cơ được tìm thấy trong khu mộ đã được vận chuyển đến một phòng thí nghiệm để nghiên cứu sâu hơn.

Mái tóc bạc cắt ngắn của người trong mộ vẫn còn khá nguyên vẹn

Điều gì đã xảy ra với Pompeii?

Vụ phun trào của Núi Vesuvius vào năm 79 sau Công nguyên đã xóa sổ Pompeii, để lại phần lớn thành phố bị chôn vùi trong tro bụi. Núi Vesuvius, nằm ở bờ biển phía tây nam nước Ý, là ngọn núi lửa còn hoạt động duy nhất ở lục địa châu Âu và cách Pompeii khoảng 15 km. Vesuvius được cho là một trong những ngọn núi lửa nguy hiểm nhất trên thế giới.

Các tài liệu ghi chép lại cho thấy, vụ phun trào của Vesuvius đã tạo ra đám mây pyroclastic. Đây là một hỗn hợp của khí độc nóng và vật chất núi lửa được hình thành khi các cột phun trào sụp xuống, giải phóng tro núi lửa và lan nhanh ra vùng lân cận với tốc độ cực lớn. Dòng pyroclastic có thể lao xuống với tốc độ lên tới 700 km/h và đạt đến nhiệt độ 1.000 độ C, và đây là lý do khiến toàn bộ người dân Pompeii bị chôn vùi rất nhanh sau khi núi lửa phun trào.

Pompeii nằm gần Vesuvius nên đã hứng chịu thảm họa kinh hoàng khi ngọn núi lửa này phun trào vào năm 79 sau Công nguyên

Nhà thơ La Mã nổi tiếng cùng thời là Gaius Plinius Caecilius Secundus (được biết đến nhiều hơn qua cái tên Pliny Trẻ) đã theo dõi thảm họa xảy ra từ xa và những lá thư mô tả những gì ông nhìn thấy được tìm thấy vào thế kỷ 16. “Một cột khói giống như cây thông bốc lên từ núi lửa và nhanh chóng khiến các thị trấn xung quanh nó trở nên đen kịt như màn đêm”, ghi chép của Pliny Trẻ viết. Đấy chính là lúc những đám mây pyroclastic đổ xuống đầu Pompeii, vĩnh viễn chôn vùi thành phố cổ đại này.

Theo các nhà nghiên cứu, có khoảng 2.000 người thiệt mạng tại Pompeii. Người ta mới phát hiện khoảng hơn 1000 thi thể kể từ khi di chỉ này bắt đầu được khai quật vào giữa thế kỷ 19. Do cái chết đến với tốc độ kinh hoàng, không ít thi thể được tạo thành xác ướp thạch cao, với hình dạng y nguyên thời điểm họ bị vùi lấp.

Mai Tân