Điều kiện của Mỹ-Nga trong xây dựng mối quan hệ

Ngày 7-6, Sputnik cho biết, trong cuộc trả lời phỏng vấn hãng tin Axios, Ngoại trưởng Antony Blinken cảnh báo Mỹ sẽ đáp trả nếu Nga “hành động bất cẩn”. Tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ được đưa ra trong bối cảnh chỉ còn hơn một tuần nữa sẽ diễn ra hội nghị thượng đỉnh đầu tiên giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và người đồng cấp Nga Vladimir Putin vào ngày 16-6 tới tại Thụy Sĩ . “Tổng thống Joe Biden sẽ nói rõ rằng, nếu Nga lựa chọn cho mình một hướng đi khác trong hành động thì chúng tôi sẽ ưu tiên duy trì mối quan hệ ổn định hơn. Điều đó sẽ mang lại lợi ích cho người dân của chúng tôi, người dân Nga và toàn thế giới”, Ngoại trưởng Antony Blinken nhấn mạnh.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (bên trái) và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov trong cuộc gặp tại Iceland vào ngày 19-5 vừa qua. Ảnh: AP

Trước đó, trong bài viết trên tờ The Washington Post ngày 6-6, Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định, Mỹ “không tìm kiếm xung đột” và mong muốn có mối quan hệ “ổn định và dễ đoán” với Nga, trong đó hai bên có thể cùng hợp tác trong một số lĩnh vực như ổn định chiến lược, kiểm soát vũ khí. Tuy nhiên, ông chủ Nhà Trắng cũng khẳng định, Washington và các đồng minh “sẽ đoàn kết ứng phó trước các thách thức của Nga đối với an ninh châu Âu”.

Trong khi đó, phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế thế giới Saint Petersburg vừa qua, Tổng thống Vladimir Putin cho rằng cả Nga và Mỹ cần tìm các biện pháp để “sửa chữa” quan hệ song phương. “Chúng tôi không có vấn đề gì với Mỹ mà chính Washington mới có vấn đề với chúng tôi. Mỹ muốn kiềm chế sự phát triển của chúng tôi và đã công khai nói về chuyện đó”, AP dẫn lời Tổng thống Vladimir Putin. Nhà lãnh đạo Nga cũng cáo buộc chính phía Mỹ đã khiến quan hệ song phương ngày càng xấu đi vì những biện pháp trừng phạt “liên tục và vô căn cứ” mà nguyên nhân chỉ vì “sự tồn tại của đất nước chúng tôi”. Tổng thống Vladimir Putin cho biết, tại hội nghị thượng đỉnh sắp tới, hai bên dự kiến sẽ thảo luận về vấn đề ổn định chiến lược, giải quyết các cuộc xung đột quốc tế, chống khủng bố, đại dịch Covid-19 cũng như các vấn đề môi trường.

Theo Reuters, cả Washington và Moscow đều không đặt quá nhiều kỳ vọng vào kết quả hội nghị thượng đỉnh sắp tới trong bối cảnh quan hệ song phương theo như lời Tổng thống Vladimir Putin đánh giá là đang “ở mức thấp nhất”. Hai bên ít có khả năng sẽ nhượng bộ trong những bất đồng tồn tại giữa hai nước. “Quan điểm của chúng tôi không phải là cài đặt lại quan hệ. Đây chỉ là một nỗ lực để khiến mối quan hệ dễ đoán định hơn, hợp tác với nhau ở lĩnh vực cùng quan điểm cũng như bày tỏ quan điểm với các vấn đề còn mâu thuẫn”, một quan chức cấp cao của Nhà Trắng khẳng định. Đối với Điện Kremlin, duy trì hiện trạng và mọi thứ không trở nên tồi tệ hơn “là điều tốt nhất chúng tôi có thể hy vọng”. Chính Tổng thống Vladimir Putin cũng khẳng định, những bất đồng song phương không phải là “hệ lụy từ hành động của Nga” và không kỳ vọng “bất kỳ bước đột phá nào”. Mặc dù vậy, các nhà phân tích cũng cho rằng, hội nghị thượng đỉnh sắp tới không chỉ phần nào phản ánh quan điểm và vị thế của hai cường quốc Mỹ và Nga trên trường quốc tế mà ít nhiều còn phát đi thông điệp rằng trong bất kỳ hoàn cảnh nào, hai bên vẫn có thể duy trì đối thoại. Trong cục diện cạnh tranh chiến lược gay gắt, các cuộc gặp như vậy luôn hữu ích, có thể giúp hai bên kiểm soát được bất đồng, tránh được nguy cơ đẩy mối quan hệ vượt qua những “lằn ranh đỏ”.

HOÀNG VŨ