Điều kiện xét đặc xá năm 2025 được mở rộng hơn so với năm 2024

Ngày 4/3, Văn phòng Chủ tịch nước phối hợp với Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, TAND tối cao và các cơ quan có liên quan tổ chức họp báo công bố Quyết định về đặc xá năm 2025 của Chủ tịch nước. Đồng chủ trì họp báo có các đồng chí: Phạm Thanh Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước; Trung tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an; Đỗ Hùng Việt, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao; Nguyễn Trí Tuệ, Phó Chánh án Thường trực TAND tối cao.

Đặc xá cho gần 100.000 phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt

Tại buổi họp báo, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà cho biết, đặc xá là một trong những chế định pháp lý quy định tại Điều 88 Hiến pháp, thể chế hóa bằng Luật Đặc xá năm 2018 (trước đây là Luật Đặc xá năm 2007). Từ năm 2009 đến nay, Nhà nước ta đã tổ chức 10 đợt đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước, đặc xá cho gần 100.000 phạm nhân có quá trình cải tạo, lao động, học tập tốt trở về với cộng đồng, xã hội. “Kết quả các đợt đặc xá đã bảo đảm các yêu cầu chính trị, pháp luật, đối ngoại, được nhân dân trong nước đồng tình và dư luận quốc tế đánh giá cao; tiếp tục khẳng định chủ trương, chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước trong việc thúc đẩy và bảo vệ quyền con người một cách công bằng, bình đẳng cho tất cả mọi công dân, kể cả những người đang chấp hành án phạt tù” – Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước nêu rõ.

Các đồng chí chủ trì họp báo.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà cho biết thêm, bằng các quyết định đặc xá của Chủ tịch nước, hàng chục nghìn người đã hưởng niềm vui được khoan hồng, trở về đoàn tụ với gia đình, sẵn sàng làm lại cuộc đời. Phần lớn người được đặc xá đã trở về nơi cư trú, ổn định cuộc sống, làm ăn lương thiện, tỷ lệ người được đặc xá tái phạm tội rất thấp. Đó chính là dấu ấn nhân văn lớn nhất của chủ trương đặc xá, phản ánh rõ nhất ưu tiên bảo đảm và thúc đẩy quyền con người trong mọi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ta.

Năm 2025 là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước như: Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; 80 năm Quốc khánh... Xuất phát từ truyền thống nhân đạo của dân tộc và chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước Việt Nam đối với người phạm tội, cũng như kết quả thực hiện công tác đặc xá, tình hình thực tế của công tác thi hành án phạt tù trong thời gian qua; theo đề nghị của Chính phủ, ngày 3/3/2025, Chủ tịch nước Lương Cường đã ký Quyết định số 266 về đặc xá năm 2025 nhân dịp 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30/4/2025.

Tại họp báo, đồng chí Phạm Thanh Hà đã công bố Quyết định số 266/2025/QĐ-CTN của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2025 nêu rõ các đối tượng được đặc xá; điều kiện được đề nghị đặc xá; các trường hợp không được đề nghị đặc xá; đặc xá trong trường hợp đặc biệt.

Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà công bố Quyết định số 266 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2025.

Chấp hành được ít nhất 1/3 thời gian án phạt tù có thể được đề nghị đặc xá

Trả lời câu hỏi của các phóng viên, Thứ trưởng Lê Văn Tuyến nhấn mạnh: đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước ta do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt. “Năm 2025 có bao nhiêu đợt đặc xá là do Chủ tịch nước quyết định. Khi Chủ tịch nước có quyết định thì các cơ quan chức năng sẽ triển khai thực hiện” – Thứ trưởng Lê Văn Tuyến nhấn mạnh.

Thứ trưởng Lê Văn Tuyến trả lời câu hỏi của phóng viên.

Về điều kiện đặc xá so với năm 2024, Thứ trưởng Lê Văn Tuyến cho biết, điểm mới của đặc xá 2025 là điều kiện xét đặc xá được mở rộng hơn, cụ thể là: Về thời gian chấp hành án phạt tù để được xét đặc xá là đã chấp hành được ít nhất 1/3 thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn và ít nhất 14 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn (Quyết định đặc xá năm 2024 quy định phải chấp hành án được 1/2 thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn và ít nhất 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân được giảm xuống tù có thời hạn).

Trường hợp có tình tiết ưu tiên thì thời gian đã chấp hành án phạt tù để được xét đặc xá ít nhất 1/4 thời gian đối với trường hợp bị phạt tù có thời hạn và ít nhất 12 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn (Đặc xá 2024 quy định thời gian chấp hành án đối với trường ưu tiên là 1/3 thời gian chấp hành án và ít nhất 13 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân được giảm xuống tù có thời hạn).

Đối với các trường hợp không được đề nghị đặc xá có nâng thời hạn còn lại để xét đặc xá. Cụ thể là: Người bị kết án phạt tù không được đề nghị đặc xá khi thời hạn còn lại trên 8 năm đối với trường hợp quy định tại khoản 1, Điều 11 của Luật Đặc xá và trên 10 năm đối với trường hợp quy định tại khoản 3, khoản 4 Điều 11 Luật Đặc xá (Đặc xá năm 2024 quy định không đề nghị đặc xá khi thời hạn còn lại trên 6 năm đối với trường hợp quy định tại khoản 1, Điều 11 của Luật Đặc xá và trên 8 năm đối với truờng hợp quy định tại khoản 3, khoản 4 Điều 11 Luật Đặc xá).

“Năm nay rất nhiều sự kiện trọng đại của đất nước, việc mở rộng chính sách đối với người được đặc xá, vừa thể hiện chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước ta, vừa ghi nhận sự cải tạo tiến bộ của người phạm tội. Bên cạnh đó, kết quả đặc xá trước đây cho thấy những người đã được đặc xá là những người chấp hành pháp luật tốt, tỷ lệ tái phạm rất thấp, đa số họ đều trở về nơi cư trú và làm ăn lương thiện. Quyết định đặc xá thể hiện truyền thống nhân ái, bao dung của dân tộc Việt Nam, chính sách khoan hồng của Đảng, Nhà nước ta đối với người bị kết án đã cải tạo tiến bộ, đồng thời khuyến khích các phạm nhân chưa đủ điều kiện đặc xá tích cực học tập, lao động để được hưởng khoan hồng.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đỗ Hùng Việt cho biết thêm, quy định điều kiện đặc xá của phạm nhân Việt Nam và người nước ngoài như nhau. Vì vậy, phạm nhân dù có quốc tịch nào, dân tộc nào nếu có đủ điều kiện được quy định trong Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước sẽ được đề nghị đặc xá.

Phương Thủy