Điệu samba lạc nhịp

Như thường lệ, Brasil tham dự World Cup 2022 với tư cách ứng cử viên hàng đầu cho chức vô địch. Thậm chí, trang chuyên phân tích, thống kê số liệu thể thao Fivethirtyeight còn tính ra rằng, Selecao có 32% cơ hội vô địch, cao hơn rất nhiều so với những đội bóng còn lại.

Brasil gây thất vọng khi bị loại ở tứ kết

Tuy nhiên, dù được đánh giá cao đến đâu thì Brasil dưới triều đại HLV Tite lại một lần nữa kết thúc ở vòng tứ kết, khiến giấc mơ vô địch của người dân Brasil lại kéo dài thêm. Và nỗi đau của CĐV Selecao càng thêm sâu đậm khi chứng kiến đối thủ truyền kiếp của họ là Argentina dễ dàng đánh bại Croatia với cách biệt lớn.

* Cuộc cách mạng không thành của ông Tite

HLV Tite được giao trọng trách dẫn dắt đội tuyển giàu thành tích nhất bóng đá thế giới sau khoảng thời gian lạc lối dưới sự huấn luyện của HLV Carlos Dunga năm 2016. Sau khi tiếp quản chiếc ghế HLV trưởng của Selecao, ông Tite đã thực hiện một cuộc cách mạng với quy mô lớn, bởi ông thừa hưởng một di sản nghèo nàn từ người tiền nhiệm. Đó là một đội bóng vừa thất bại ở Copa America khi không vượt qua nổi vòng bảng với sự góp mặt của Ecuador, Peru và Haiti cùng phong độ không tốt tại vòng loại World Cup 2018 khu vực Nam Mỹ. HLV Tite đã đặt niềm tin vào lứa cầu thủ trẻ nhiềm tiềm năng như: Ederson, Casemiro, Jesus, Frimino…, nhưng cũng gọi lại các trụ cột từng bị Dunga ngó lơ như: Thiago Silva, Neymar để gia tăng kinh nghiệm cho đội bóng.

Và cuộc cách mạng tại thời điểm năm 2018 phần nào đã đem lại hiệu quả, dù phải dừng bước trước tuyển Bỉ trong một trận đấu mà họ đã thi đấu xuất sắc nhưng kém may mắn. Nhưng nỗi buồn tại World Cup 2018 nhanh chóng được khỏa lấp bằng chức vô địch Copa America năm 2019. Bất chấp việc để thua Argentina trong trận chung kết Copa America năm 2021, phong độ cùng dàn hảo thủ mà HLV Tite đã xây dựng trong suốt 6 năm ông cầm quyền đem đến sự tự tin rất lớn về một đội hình mạnh mẽ nhất của Brasil trong 12 năm trở lại đây.

Tuy nhiên, thất bại của Selecao trước Croatia vừa qua đã chỉ ra một thực tế rằng, chất samba quyến rũ dường như không còn hợp với bóng đá thời đại mới. Cuộc cánh mạng của HLV Tite dù đã có những thành công nhất định nhưng vẫn bị xem là một thất bại, bởi ông vẫn không thể đem về chiếc cúp vàng thứ 6 cho Brasil.

* Vũ điệu lỗi thời

Thống kê của FIFA chỉ ra rằng, trong trận tứ kết các cầu thủ Brasil chỉ giữ bóng 44% so với 41% của Croatia. Điều này cho thấy Selecao đã thi đấu quá thận trọng. Thay vì tăng tốc dồn ép đối thủ ngay từ đầu để thị uy sức mạnh và tận dụng thể lực yếu kém của hàng tiền vệ lớn tuổi của Croatia để ép họ phải đấu thể lực thì HLV Tite lại chỉ đạo các học trò thi đấu với nhịp độ vừa phải. Việc để các tiền vệ đẳng cấp như: Modric, Kovacic hay Brozovic thi đấu dưới áp lực không quá lớn giúp cho họ tạo dựng được một thế trận tương đối an toàn và hạn chế được những tình huống nguy hiểm về khung thành của thủ môn Livakovic.

Khi có bóng, các cầu thủ Brasil cũng không thật sự làm tốt, vẫn như thói quen trong 4 trận cầu trước đó, Selecao chọn cách triển khai chủ yếu với niềm cảm hứng và kỹ thuật cá nhân siêu hạng của Neymar. Nhưng với một đội bóng nổi tiếng về sự chặt chẽ và kỷ luật trong lối chơi như Croatia, việc dùng kỹ thuật cá nhân để vượt qua 2 lớp phòng ngự của họ là điều vô cùng khó khăn. Chính niềm tin mù quáng vào kỹ năng cá nhân siêu hạng có thể đánh bại mọi hàng phòng ngự đã khiến cho Brasil có lần thứ 2 liên tiếp dừng bước tại tứ kết.

Có thể thấy, ở thế giới bóng đá hiện đại, việc đa phần đội bóng đều chọn lối chơi đề cao sự kỷ luật đã khiến phong cách thi đấu hào hoa, đẹp mắt và đầy ngẫu hứng của Brasil dường như không còn đất diễn. Sau trận cầu vừa qua, HLV Tite - người được xem là phù hợp nhất để hồi sinh vũ điệu samba và đem về chiếc cúp vàng sau 20 năm đã từ chức. Liệu những nhà lãnh đạo của bóng đá Brasil có nên nghiêm túc xem xét mang về một mẫu HLV hiện đại, hợp thời hơn và từ bỏ chất samba đã dần lỗi thời, lạc nhịp để hướng đến sự thành công trong tương lai, nhất là trong bối cảnh những đội bóng thi đấu dựa vào cảm hứng như Argentina cũng đã dần chuyển sang thi đấu thực dụng hơn.

Trần Phạm