Điều sắp xảy ra với cà phê tại Mỹ

Chuyên gia cảnh báo giá cà phê sẽ tăng chóng mặt tại Mỹ vì quyết định áp thuế 50% với hàng hóa Brazil. Ảnh: Reuters.

Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), Brazil cung cấp khoảng 1/3 lượng hạt cà phê xanh cho Mỹ - tương đương hơn 8 triệu bao 60 kg trong năm 2024. Với điều kiện khí hậu nhiệt đới là yếu tố bắt buộc để trồng cà phê, Mỹ hầu như không thể tự sản xuất, ngoài một số diện tích nhỏ tại Hawaii và Puerto Rico.

Nếu mức thuế nhập khẩu 50% chính thức có hiệu lực vào ngày 1/8 như Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố, các chuyên gia cho rằng sẽ không có doanh nghiệp nào đủ sức hấp thụ chi phí này.

"Các nhà xuất khẩu Brazil sẽ không chịu phần thuế đó. Các nhà rang xay Mỹ cũng không thể gánh thay", Michael Nugent, chuyên gia tư vấn tại MJ Nugent & Co. (California) nhận định.

Cả thị trường chao đảo

Theo Michael Nugent, Brazil sẽ chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường khác, buộc Mỹ phải tìm nguồn thay thế từ Colombia, Peru hoặc Việt Nam. Tuy nhiên, không quốc gia nào có thể đáp ứng được cả về sản lượng lẫn mức giá cạnh tranh như Brazil.

Về cơ bản, việc đa dạng hóa nguồn cung và tái cấu trúc chuỗi nhập khẩu có thể giúp thị trường Mỹ bớt phụ thuộc vào Brazil trong dài hạn, nhưng khó thực hiện ngay trong ngắn hạn.

"Các nước chọn Brazil vì giá cà phê cạnh tranh hơn hẳn. Nhưng vấn đề không nằm ở việc Brazil có bán hay không, mà là liệu Mỹ có sẵn sàng mua với mức thuế cao như vậy? Tôi cho rằng là không", giám đốc một công ty thương mại tại Bờ Tây Mỹ nói với Reuters.

Diễn biến giá cà phê rang từ năm 2006 đến nay. Trong đó, giá tăng mạnh trở lại từ năm 2024 với mức tăng 11,8%. Ảnh: Reuters.

Thực tế, thị trường cà phê thế giới đã liên tục tăng giá trong thời gian qua. Các đợt hạn hán, sương giá tại Nam Mỹ khiến nguồn cung bị siết chặt, đẩy giá cà phê Arabica tương lai lên mức cao nhất lịch sử hồi đầu năm 2024.

Riêng trong phiên giao dịch gần nhất, giá cà phê cũng tăng thêm 1,3% sau khi thông tin về thuế quan được công bố.

Về phía Brazil, nhiều nhà xuất khẩu cho biết đang bắt đầu tính đến khả năng chuyển hướng sang thị trường châu Âu, đặc biệt là Đức. "Nếu Mỹ không còn là thị trường khả thi, chúng tôi sẽ tìm cơ hội tại nơi khác", Paulo Armelin, một nhà sản xuất lớn tại Brazil, chia sẻ.

Giá mỗi ly cà phê có thể tăng bao nhiêu?

Đại diện Hiệp hội Các thương hiệu tiêu dùng Mỹ cảnh báo thuế suất cao lên mặt hàng không thể thay thế như cà phê sẽ tạo ra "áp lực lạm phát lớn", khó kiểm soát. Ngay cả khi chuyển hướng sang các nguồn cung khác, mặt bằng giá toàn thị trường vẫn có nguy cơ bị đẩy lên do thuế quan được áp trên diện rộng.

"Khi cà phê Brazil bị đánh thuế, các nước khác cũng không có lý do gì để giữ giá thấp hơn 30%. Thậm chí, họ có thể tận dụng cơ hội để tăng giá", Madrecki, Phó chủ tịch hiệp hội nhìn nhận.

Trong năm nay, doanh nghiệp sản xuất đồ uống như J.M. Smucker (chủ sở hữu thương hiệu Folgers, Dunkin’), Keurig Dr Pepper hay Dutch Bros đã tăng giá sản phẩm do chi phí nguyên liệu leo thang. Nhiều khả năng giá bán sẽ tiếp tục tăng, dù các nhà bán lẻ có thể phản đối.

Riêng Starbucks có thể ít bị ảnh hưởng hơn nhờ nguồn cà phê đến từ 30 quốc gia và chính sách không tăng giá trong năm 2025 để giữ chân khách hàng.

Theo ước tính của TD Cowen, thuế mới có thể khiến chi phí giá vốn của Starbucks tại Bắc Mỹ tăng 0,5%, còn các sản phẩm đóng chai do Nestlé phân phối có thể tăng tới 3,5% - kéo lợi nhuận giảm khoảng 5 cent/cổ phiếu mỗi năm.

Sau nhiều quý tăng giá liên tục, CEO Starbucks cam kết công ty sẽ không điều chỉnh giá trong năm 2025. Ảnh: iStock.

Dù vậy, vẫn còn gần một tháng trước khi mức thuế 50% chính thức có hiệu lực. Các cuộc đàm phán song phương giữa Mỹ và Brazil vẫn đang được kỳ vọng có thể làm giảm mức thuế hoặc loại trừ một số mặt hàng chiến lược.

Giới chức Mỹ cho biết đang xem xét khả năng miễn trừ thuế với các mặt hàng nông sản không thể trồng trong nước, trong đó có cà phê.

Bộ trưởng Nông nghiệp Mỹ Brooke Rollins xác nhận Nhà Trắng đang cân nhắc danh mục các loại trái cây, gia vị và cà phê thuộc diện "thiết yếu, không có nguồn nội địa", nhằm tránh gây sốc cho thị trường tiêu dùng.

Cẩm Tú