Định danh người bán, bảo vệ khách hàng mua online
Theo Hiệp hội Thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam, năm 2024, quy mô TMĐT ước đạt khoảng 30 tỷ USD, chiếm gần 10% tổng doanh thu bán lẻ cả nước, tốc độ tăng trưởng duy trì ở mức 18-25%/năm. Mỗi ngày có hàng trăm nghìn giao dịch mua bán diễn ra trên Facebook, TikTok, Shopee hay Lazada... TMĐT không còn là xu thế mà đã trở thành thói quen tiêu dùng phổ biến. Tuy nhiên, trong số đó, không ít tài khoản bán hàng ảo, mạo danh hoặc không có địa chỉ thật, khiến người mua dễ chịu thiệt và cơ quan chức năng khó xử lý.
Dự thảo Luật TMĐT đang được trình Quốc hội đề xuất yêu cầu định danh cá nhân người bán và người livestream bán hàng, trong đó người bán trong nước phải xác thực qua VNeID và mọi giao dịch phải sử dụng tài khoản thanh toán chính chủ. Quy định này được đánh giá là cần thiết nhằm ngăn ngừa gian lận, bảo vệ người tiêu dùng và tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, song đòi hỏi triển khai hợp lý, thuận tiện, đồng thời bảo đảm an toàn thông tin cá nhân. Một điểm mới của dự thảo là trách nhiệm đối với người livestream bán hàng. Người livestream phải xác định danh tính, chỉ giới thiệu sản phẩm đúng với nội dung đã cấp phép, không được phóng đại công dụng, đặc biệt là với mỹ phẩm, thực phẩm chức năng. Các nền tảng phải lưu trữ hình ảnh và nội dung buổi livestream ít nhất một năm nhằm phục vụ công tác kiểm tra, xử lý vi phạm.

Ảnh minh họa: TTXVN
Nhiều người bán hàng trực tuyến cũng bày tỏ sự đồng thuận với quy định định danh bắt buộc. Chị Nguyễn Thu Hồng, chủ một cửa hàng mỹ phẩm online trên nền tảng Shopee, chia sẻ: “Hiện nay, hàng giả và gian lận tràn lan khiến uy tín người bán bị ảnh hưởng, chi phí quảng cáo đội lên, khách hàng cũng mất nhiều niềm tin. Nếu định danh bắt buộc, những tài khoản ảo sẽ khó tồn tại. Việc minh bạch danh tính mặc dù khiến chúng tôi phải tuân thủ thêm vài bước khi bán hàng, nhưng đổi lại là có được một môi trường kinh doanh ổn định và đáng tin cậy hơn”.
Trao đổi với chúng tôi, ông Kiều Tiến Anh, chuyên gia marketing của Hiệp hội TMĐT Việt Nam cho biết: “Luật TMĐT quy định rõ cả người bán và người mua đều phải khai báo danh tính thật, gắn với căn cước công dân hoặc mã định danh điện tử. Các sàn TMĐT muốn hoạt động hợp pháp buộc phải xác thực thông tin người dùng và minh bạch nguồn gốc hàng hóa. Mọi tổ chức, cá nhân đều phải tuân thủ thống nhất, tạo cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam cạnh tranh lành mạnh hơn. Việc luật hóa yêu cầu định danh thật không chỉ giúp thị trường trong nước minh bạch mà còn giúp Việt Nam hội nhập sâu hơn với TMĐT quốc tế”.














