Định hình chiến lược phát triển logistics Việt Nam trong giai đoạn mới

Chiều ngày 19/12, Bộ Công Thương tổ chức Hội nghị tổng kết công tác ngành Công Thương năm 2025, giai đoạn 2021 - 2025 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2026.

Hội nghị tổng kết công tác ngành Công Thương năm 2025, giai đoạn 2021 - 2025 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2026 được tổ chức tại trụ sở Bộ Công Thương 54 Hai Bà Trưng, Hà Nội và kết nối trực tiếp với hệ thống thương vụ ở nước ngoài. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tham dự và có bài phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Về phía Bộ Công Thương có đồng chí Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên; cùng các Thứ trưởng; lãnh đạo các đơn vị trực thuộc.

Vai trò của logistics trong ổn định chuỗi cung ứng

Tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025, nhiệm kỳ 2021-2025 và triển khai nhiệm vụ giai đoạn 2026- 2030 của Bộ Công Thương, ông Trần Tiến Dũng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA), đã trình bày tham luận, chia sẻ những đánh giá toàn diện về chặng đường phát triển của ngành logistics Việt Nam trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều biến động.

Ông Trần Tiến Dũng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA)

Mở đầu tham luận, ông Trần Tiến Dũng thay mặt Hiệp hội Logistics Việt Nam trân trọng cảm ơn Bộ Công Thương đã tạo điều kiện để hiệp hội tham gia, đóng góp ý kiến tại hội nghị quan trọng này. Theo ông, đây là dịp để cộng đồng logistics cùng nhìn lại kết quả đạt được trong nhiệm kỳ vừa qua, đánh giá những khó khăn, thách thức, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển dịch vụ logistics theo hướng bền vững, hiệu quả, đóng góp thiết thực cho tăng trưởng kinh tế và tiến trình hội nhập của đất nước.

Phó Chủ tịch VLA nhấn mạnh sự đồng hành, chỉ đạo sát sao của Chính phủ và Bộ Công Thương trong những năm qua, đặc biệt là vai trò của Bộ trưởng Bộ Công Thương và các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài trong việc hỗ trợ hiệp hội và cộng đồng doanh nghiệp logistics. Một dấu ấn nổi bật được ông nhắc tới là việc Việt Nam tổ chức thành công Đại hội Liên đoàn Hiệp hội Giao nhận và Logistics Quốc tế (FIATA World Congress). Sự kiện không chỉ ghi dấu ấn về năng lực tổ chức, mà còn nâng cao vị thế của logistics Việt Nam trên bản đồ quốc tế, khi được cộng đồng quốc tế đánh giá là một trong những kỳ đại hội thành công nhất trong lịch sử 99 năm của FIATA.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tiếp tục đối mặt với nhiều bất ổn, xung đột địa chính trị kéo dài, chi phí vận tải và bảo hiểm quốc tế biến động mạnh, ngành logistics Việt Nam vẫn duy trì được đà phục hồi và tăng trưởng tích cực.

Theo ông Trần Tiến Dũng, logistics đã góp phần quan trọng vào việc ổn định chuỗi cung ứng, thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu và hỗ trợ sản xuất trong nước. Quy mô thị trường và năng lực cung ứng dịch vụ tiếp tục được củng cố, doanh thu dịch vụ logistics duy trì mức tăng trưởng khá, trong khi hạ tầng cảng biển, kho bãi và các trung tâm logistics được đầu tư mở rộng.

Cùng với đó, năng lực vận tải đa phương thức từng bước được cải thiện, nhiều doanh nghiệp logistics trong nước chủ động tái cấu trúc, đầu tư công nghệ, nâng cao chất lượng dịch vụ và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng quốc tế. Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh cũng ghi nhận những chuyển biến rõ nét, với việc doanh nghiệp đẩy mạnh ứng dụng nền tảng số trong quản trị, theo dõi đơn hàng, quản lý kho bãi, chứng từ điện tử, đồng thời triển khai các giải pháp tiết kiệm năng lượng, tối ưu hóa tuyến vận tải, giảm phát thải. Một số chương trình, sự kiện của ngành đã tiên phong đo lường và bù đắp phát thải, góp phần lan tỏa nhận thức về logistics bền vững trong cộng đồng doanh nghiệp.

Cam kết của cộng đồng doanh nghiệp logistics

Từ những kết quả đạt được, ông Trần Tiến Dũng khẳng định Hiệp hội Logistics Việt Nam hoàn toàn nhất trí với các báo cáo tổng kết nhiệm kỳ 2021–2025, định hướng công tác giai đoạn 2026-2030 của Bộ Công Thương, cũng như Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam thời kỳ 2025 - 2035, tầm nhìn đến 2050 theo Quyết định số 2229/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Theo ông, đây là nền tảng và kim chỉ nam quan trọng để các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và hiệp hội cùng hướng tới trong giai đoạn phát triển mới của nền kinh tế.

Toàn cảnh hội nghị

Trên cơ sở đó, Hiệp hội Logistics Việt Nam đã đề xuất một số định hướng và giải pháp trọng tâm cho thời gian tới. Trước hết là tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách phát triển logistics, triển khai hiệu quả các chiến lược đã được ban hành, đồng thời rà soát, sửa đổi những quy định còn chồng chéo liên quan đến vận tải, kho bãi, hải quan và đầu tư hạ tầng. Song song với đó là xây dựng khung chính sách khuyến khích logistics xanh, logistics số, cùng các cơ chế ưu đãi về tín dụng và thuế cho doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ và phương tiện ít phát thải.

Một nội dung quan trọng khác được ông Trần Tiến Dũng nhấn mạnh là phát triển hạ tầng và các trung tâm logistics mang tính liên kết vùng. Theo đó, cần ưu tiên đầu tư hạ tầng kết nối, thúc đẩy vận tải đa phương thức, đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm về cảng biển, đường sắt, đường thủy nội địa, đồng thời bố trí quỹ đất và cơ chế thu hút đầu tư cho các trung tâm logistics cấp vùng tại khu công nghiệp, khu kinh tế cửa khẩu và các cảng biển lớn.

Bên cạnh hạ tầng, nâng cao năng lực doanh nghiệp thông qua phát triển nguồn nhân lực logistics cũng được xem là yếu tố then chốt. Hiệp hội đề xuất tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp logistics với doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu; đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực theo hướng thực hành, chuẩn hóa kỹ năng nghề; mở rộng hợp tác giữa Nhà nước, hiệp hội, cơ sở đào tạo và doanh nghiệp. Cùng với đó là thúc đẩy chuyển đổi số, mở rộng áp dụng chứng từ điện tử, chia sẻ dữ liệu giữa các cơ quan quản lý và doanh nghiệp, phát triển các nền tảng số dùng chung trong chuỗi cung ứng, song hành với cải cách hành chính nhằm giảm thời gian, chi phí thông quan.

Trong phần kết của tham luận, ông Trần Tiến Dũng khẳng định Hiệp hội Logistics Việt Nam và các hội viên sẽ tiếp tục đóng vai trò cầu nối tích cực giữa cơ quan quản lý nhà nước và cộng đồng doanh nghiệp, đẩy mạnh phản biện chính sách, hỗ trợ doanh nghiệp hội nhập, triển khai các chương trình đào tạo về chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. Hiệp hội cũng cam kết thúc đẩy phát triển các loại hình vận tải phát thải thấp, trong đó có việc chuyển dịch từ vận tải đường bộ sang vận tải thủy ven biển và đường sông, tận dụng lợi thế tự nhiên về bờ biển dài và hệ thống sông ngòi của Việt Nam.

Đặc biệt, Phó Chủ tịch VLA bày tỏ kỳ vọng Chính phủ và các bộ, ngành sẽ có thêm chính sách khuyến khích doanh nghiệp logistics tham gia sâu hơn vào vận tải biển quốc tế. Trong bối cảnh kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam ở mức cao, việc đội tàu quốc gia tham gia còn hạn chế khiến nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào các hãng tàu nước ngoài. Theo ông, thúc đẩy phát triển đội tàu container quốc tế không chỉ giúp bảo đảm lưu thông hàng hóa, mà còn tạo nền tảng phát triển các ngành công nghiệp liên quan như đóng tàu, công nghiệp hỗ trợ và chế tạo.

Nhóm Phóng viên