Định hướng chiến lược phát triển SCIC thành Quỹ đầu tư Chính phủ trong kỷ nguyên mới

Hội thảo “Phát triển mô hình SCIC theo hướng kinh doanh vốn chuyên nghiệp, hình thành Quỹ đầu tư Chính phủ” tổ chức tại Hà Nội

Vai trò “đầu tàu vốn Nhà nước”

10 tháng đầu năm 2025, Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) đạt kết quả ấn tượng tăng trưởng với lợi nhuận tăng trưởng hai chữ số. Cụ thể, doanh thu 10 tháng đạt 11.794 tỷ đồng (98% kế hoạch), Lợi nhuận sau thuế: 11.367 tỷ đồng (123% kế hoạch). Ước cả năm 2025, Tổng công ty đạt doanh thu 12.079 tỷ đồng, tăng 17%, Lợi nhuận sau thuế (sau trích lập dự phòng) đạt 11.182 tỷ đồng, tăng 15%.

Tổng công ty cũng hoàn thành hầu hết chỉ tiêu của Kế hoạch 5 năm 2021-2025, nộp ngân sách trên 40.000 tỷ đồng. Tính từ khi thành lập, SCIC đã nộp ngân sách hơn 100.000 tỷ đồng.

2 nhóm hoạt động cốt lõi đã được SCIC thực thi hiệu quả. Trước hết là tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, tối ưu hóa giá trị tài sản công. Với hoạt động đầu tư, SCIC chú trọng vào các khoản đầu tư chiến lược, đúng vai nhà đầu tư quốc gia.

Quang cảnh Hội thảo.

Bên cạnh những thành công đạt được, có thể thấy SCIC có thế mạnh trong hợp tác quốc tế, bước tiến quan trọng để tiệm cận mô hình Quỹ đầu tư Chính phủ. Những hợp tác này giúp SCIC tiếp cận chuẩn mực quản trị hiện đại, mở rộng nguồn lực và mạng lưới đối tác quốc tế.

Ông Đinh Việt Tùng, Phó Tổng Giám đốc SCIC cho biết, trong 19 năm hoạt động, SCIC đã khẳng định tính đúng đắn của việc thành lập một tổ chức kinh tế đặc biệt, đóng góp cơ bản vào quá trình tái cơ cấu, sắp xếp đổi mới khu vực doanh nghiệp Nhà nước và dần phát huy vai trò là công cụ đầu tư của Chính phủ.

SCIC hướng tới trở thành Quỹ đầu tư Chính phủ

Nhìn lại hoạt động của SCIC qua 20 năm có thể thấy các hoạt động tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, thoái vốn, IPO và đầu tư chiến lược là hành trang SCIC đã tích lũy. Mặt khác, các số liệu về tài chính cho thấy SCIC hiện là tổ chức có năng lực đầu tư, quản trị rủi ro và hiệu quả tài chính tốt nhất trong các tổ chức tài chính đại diện vốn Nhà nước. Nhìn rộng hơn, Việt Nam phù hợp với mô hình Quỹ đầu tư Chính phủ dựa trên tài sản doanh nghiệp Nhà nước, không dựa vào tài nguyên, tương đồng các quốc gia Đông Nam Á.

Để SCIC chuyển đổi thành Quỹ đầu tư Chính phủ, điều quan trọng được các khách mời tham dự hội thảo khẳng định, đó là khuôn khổ chính sách đồng bộ.

Các chuyên gia, khách mời thảo luận về mô hình Quỹ đầu tư Chính phủ mà SCIC hướng tới.

Trước hết, rà soát, phân nhóm doanh nghiệp Nhà nước và chuyển giao triệt để doanh nghiệp có tính thương mại. Ba nhóm cần được xác định rõ gồm Doanh nghiệp quốc phòng-an ninh, Doanh nghiệp cung ứng dịch vụ công ích, Doanh nghiệp hoạt động thương mại vì mục tiêu gia tăng tài sản Nhà nước. Nhóm phải được chuyển giao toàn bộ về SCIC để tích tụ vốn, tạo lợi thế quy mô.

Thứ hai, là nâng vốn điều lệ, tạo nguồn lực đủ mạnh. Thực tế, quy mô vốn điều lệ SCIC hiện rất nhỏ so với nhu cầu đầu tư, bởi vậy cần cho phép Tổng công ty giữ lại tối đa lợi nhuận sau thuế để bổ sung vốn điều lệ, Phân bổ thêm vốn từ ngân sách theo chiến lược dài hạn.

Cuối cùng, hoàn thiện hành lang pháp lý riêng cho hoạt động của SCIC. Văn bản này cần quy định rõ cơ chế quản trị theo chuẩn mực quốc tế, quyền tự chủ đầu tư, cơ chế báo cáo, công khai minh bạch, phân định vai trò chủ sở hữu-giám sát-điều hành. Đây là điều kiện tiên quyết để SCIC chuyển đổi thành một Quỹ đầu tư Chính phủ hiện đại.

Ông Cao Anh Tuấn, Thứ trưởng Tài chính khẳng định về vai trò "đầu tàu vốn Nhà nước" của SCIC.

Ông Cao Anh Tuấn, Thứ trưởng Tài chính khẳng định, sau gần hai thập kỷ hoạt động, SCIC đã chứng minh được năng lực thực thi, thể hiện rõ vai trò “đầu tàu vốn Nhà nước”. Để chuyển đổi thành Quỹ đầu tư Chính phủ Việt Nam, cần xác định rõ cơ chế tài chính, nguồn lực và các chính sách đặc thù để SCIC có đủ cơ sở pháp lý thực hiện vai trò nhà đầu tư tài chính và dẫn dắt nền kinh tế (cùng với các tập đoàn, tổng công ty khác).

“Bộ Tài chính khẳng định vai trò vừa là cơ quan đại diện chủ sở hữu, vừa là quản lý nhà nước, sẽ luôn cam kết sát cánh, tháo gỡ khó khăn để SCIC hoàn thành nhiệm vụ dẫn dắt và tăng trưởng kinh tế trong kỷ nguyên mới”, ông Cao Anh Tuấn cho biết.

Ông Nguyễn Chí Thành, Chủ tịch Hội đồng thành viên SCIC kết luận tại hội thảo.

Ông Nguyễn Chí Thành, Chủ tịch Hội đồng thành viên SCIC phát biểu kết luận tại hội thảo, cho rằng, Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước sẽ tiếp tục hoàn thiện mô hình hoạt động theo hướng kinh doanh chuyên nghiệp và hướng tới trở thành Quỹ đầu tư Chính phủ. Từ những ý kiến tại Hội thảo, Tổng công ty sẽ triển khai thành tư liệu để báo cáo Bộ Tài chính để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt mô hình mới trong tương lai, nâng cao hiệu quả hoạt động của SCIC và đóng góp vào sự phát triển của kinh tế đất nước.

TÔ HÀ-QUỲNH TRANG