Định hướng nghiên cứu, giáo dục và bảo đảm, bảo vệ quyền con người trong kỷ nguyên mới của dân tộc

Hội thảo khẳng định tầm quan trọng của việc bảo đảm và giáo dục quyền con người trong kỷ nguyên mới, coi đây là cơ sở pháp lý quan trọng, đồng thời là bước đi thực tiễn giúp nâng cao nhận thức lý luận, củng cố niềm tin xã hội và hỗ trợ phát triển bền vững đất nước.

Dự hội thảo có các đồng chí: GS, TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh; PGS, TS Đoàn Minh Huấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó giám đốc Thường trực Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Thượng tướng, TS Lê Quốc Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an.

Phát biểu chúc mừng hội thảo, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Trần Lưu Quang thay mặt lãnh đạo thành phố chào mừng các đại biểu Trung ương, thành phố, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu đến tham dự. Với vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước, TP Hồ Chí Minh đã đạt nhiều thành tựu, trở thành đô thị văn minh, hiện đại, nghĩa tình, luôn quan tâm nâng cao chất lượng sống, bảo đảm an sinh xã hội và phát huy dân chủ trong những năm qua.

Từ hội thảo khoa học này, thành phố kỳ vọng tiếp thu những nội dung sâu sắc về quyền con người và giáo dục quyền con người, hướng tới xây dựng thành phố trở thành nơi đáng sống, nơi mọi người dân đều được bảo đảm cơ hội phát triển, chăm lo đầy đủ về sức khỏe, giáo dục, môi trường và an toàn, không ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình phát triển của đất nước.

Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh Trần Lưu Quang phát biểu chúc mừng.

Phát biểu khai mạc và dẫn đề hội thảo, GS, TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương nhấn mạnh các thách thức toàn cầu hiện nay, bao gồm khủng bố, xung đột vũ trang, chiến tranh công nghệ cao, biến đổi khí hậu, di cư tự do, an ninh mạng và sự bùng nổ trí tuệ nhân tạo, đang làm thay đổi khái niệm về quyền con người. Bên cạnh các quyền sống, quyền tự do và quyền phát triển, nay còn xuất hiện những quyền mới của kỷ nguyên số, như quyền dữ liệu cá nhân, quyền được lãng quên, quyền tiếp cận công nghệ công bằng và quyền được bảo vệ khỏi thông tin giả.

Về giáo dục quyền con người, GS, TS Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh, việc dạy không nên chỉ dừng ở truyền đạt kiến thức hay dựa duy nhất vào pháp luật, mà cần hướng tới đối thoại, tương tác và trải nghiệm thực tiễn. Cách tiếp cận này giúp người học nhận thức rõ hành động của mình, biết tự bảo vệ, hỗ trợ người khác và nuôi dưỡng tinh thần sống tích cực, công bằng, văn minh, tôn trọng pháp luật. Đồng thời, việc tôn trọng và bảo vệ quyền con người phải đặt trong bối cảnh văn hóa đa dạng, với sự tham gia đồng bộ của tất cả các cấp học, doanh nghiệp và cơ sở đào tạo, nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và củng cố giá trị nhân văn trong xã hội.

Các đại biểu trao đổi, thảo luận tại hội thảo.

Các nội dung trọng tâm được đặt ra để thảo luận gồm: Hoàn thiện thể chế, cụ thể hóa quyền con người trong Hiến pháp 2013 thành cơ chế pháp lý hiệu quả, tăng cường trách nhiệm giải trình và loại bỏ tư duy “không quy định thì bị cấm”; bảo đảm quyền con người gắn với phát triển kinh tế thị trường, bảo vệ quyền tài sản, quyền tự do kinh doanh, an sinh xã hội và xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, an toàn; tăng cường bảo vệ nhóm dễ bị tổn thương như phụ nữ, trẻ em, người cao tuổi, người yếu thế và đồng bào dân tộc thiểu số; đồng thời phát huy vai trò giám sát, phản biện và lan tỏa giá trị nhân quyền của báo chí, các tổ chức chính trị - xã hội và cộng đồng, nhằm xây dựng đời sống chính trị - pháp lý nhân văn, dân chủ và bảo đảm quyền con người.

Toàn cảnh hội thảo.

Hội thảo gồm hai phiên thảo luận. Phiên thứ nhất nhấn mạnh đổi mới tư duy tiếp cận, tăng cường nghiên cứu lý luận, hoàn thiện chương trình giáo dục và gắn công tác đào tạo với thực tiễn xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Phiên thứ hai tập trung hoàn thiện cơ chế, chính sách và pháp luật để bảo đảm quyền con người, đồng thời tháo gỡ điểm nghẽn trong thi hành pháp luật, cải thiện chất lượng tư pháp và bảo vệ quyền lợi người dân, đặc biệt là các nhóm yếu thế.

Tại hội thảo, các đại biểu thống nhất cho rằng, việc bảo đảm quyền con người cần được thực hiện đồng bộ, bền vững, gắn với ổn định chính trị, bảo đảm quốc phòng - an ninh và thúc đẩy phát triển đất nước. Trong giáo dục, cần cập nhật tri thức nhân quyền hiện đại, nâng cao năng lực đội ngũ làm công tác giáo dục - nghiên cứu và mở rộng hợp tác giữa các cơ quan, cơ sở đào tạo để đáp ứng yêu cầu phát triển và bảo vệ Tổ quốc.

Tin, ảnh: KIỀU OANH