Đô thị hóa nông thôn: Lời giải phát triển dài hạn của Vĩnh Long

Trường THCS Tiểu Cần, xã Tiểu Cầu, tỉnh Vĩnh Long, đạt chuẩn quốc gia. Ảnh: Thanh Hòa - TTXVN

Tại tỉnh Vĩnh Long, chương trình đã tạo động lực quan trọng cho chuyển dịch cơ cấu kinh tế, phát triển hạ tầng và nâng cao chất lượng sống của người dân. Qua đó, diện mạo nông thôn ngày càng khang trang, hiện đại, từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển giữa đô thị và nông thôn, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.

Đồng bộ hạ tầng, nâng cao đời sống người dân

Tại xã Tiểu Cần, quá trình xây dựng nông thôn mới được triển khai gắn chặt với định hướng đô thị hóa nông thôn, phù hợp với yêu cầu phát triển của địa phương sau sáp nhập. Trên cơ sở quy hoạch chung, xã tập trung đầu tư đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội theo hướng tiệm cận tiêu chí đô thị.

Bí thư Đảng ủy xã Tiểu Cần Nguyễn Văn Tám cho biết, xã được hình thành trên cơ sở sáp nhập thị trấn Tiểu Cần, xã Hiếu Trung và Phú Cần. Trong đó, xã Phú Cần đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; xã Hiếu Trung đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; thị trấn Tiểu Cần đạt đô thị loại IV mở rộng. Đây là nền tảng thuận lợi để xã Tiểu Cần tiếp tục giữ vững các tiêu chí nông thôn mới và hướng tới mục tiêu xây dựng xã nông thôn mới hiện đại trong giai đoạn 2026–2030.

Trong quá trình xây dựng nông thôn mới gắn với đô thị hóa, xã Tiểu Cần tập trung đầu tư, hoàn thiện hệ thống hạ tầng giao thông theo hướng đồng bộ, hiện đại. Trên địa bàn có hai tuyến quốc lộ 54 và 60 đi qua với tổng chiều dài 12km; hai tuyến tỉnh lộ dài 12km và ba tuyến hương lộ gần 9km. Các tuyến đường đều được nhựa hóa, bê tông hóa và bảo trì thường xuyên, bảo đảm ô tô lưu thông thuận tiện quanh năm.

Cùng với đó, 39 tuyến đường ấp và liên ấp với tổng chiều dài 64 km, được cứng hóa hoàn chỉnh, đáp ứng yêu cầu đi lại và kết nối liên vùng. Hệ thống đường làng, ngõ xóm cũng được đầu tư đồng bộ, cứng hóa 156 tuyến, dài hơn 96 km, kết hợp lắp đặt chiếu sáng, trồng cây xanh, bảo đảm tiêu chí sáng - xanh - sạch - đẹp. Hệ thống đường trục chính nội đồng được nâng cấp theo hướng phục vụ sản xuất hàng hóa và vận chuyển cơ giới.

Song song với phát triển hạ tầng giao thông, các thiết chế xã hội trên địa bàn xã từng bước được hoàn thiện theo hướng đô thị hóa. Toàn xã có 9/11 điểm trường đạt chuẩn quốc gia; Trung tâm Thể dục thể thao xã và hội trường quy mô 500 chỗ ngồi. Đặc biệt, 19/19 ấp đều có nhà văn hóa đạt chuẩn, thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, thu hút hơn 5.000 lượt người tham gia mỗi năm, góp phần hình thành nếp sống văn minh trong cộng đồng.

Một tuyến đường ở xã Tiểu Cần, tỉnh Vĩnh Long. Ảnh: Thanh Hòa - TTXVN

Hoạt động thương mại - dịch vụ phát triển ổn định, từng bước đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và sinh hoạt của người dân theo hướng văn minh, hiện đại. Hệ thống chợ được quy hoạch bài bản, trong đó chợ Tiểu Cần đã đạt chuẩn hạng II; cùng với sự hiện diện của các mô hình bán lẻ hiện đại như siêu thị, cửa hàng tiện ích, góp phần đa dạng hóa loại hình dịch vụ. Địa phương cũng đang tiếp tục triển khai đầu tư dự án siêu thị Go, tạo thêm động lực cho phát triển kinh tế địa phương. Trên địa bàn xã có 13 tổ chức tín dụng; 47 công ty, doanh nghiệp đang hoạt động; 14 cửa hàng xăng dầu và 5 hợp tác xã. Mạng lưới doanh nghiệp, hợp tác xã và các tổ chức tín dụng không ngừng mở rộng, hình thành hệ sinh thái sản xuất- kinh doanh ổn định, bền vững.

Đáng chú ý, hạ tầng thông tin - truyền thông mang đậm dấu ấn đô thị khi tỷ lệ người dân sử dụng điện thoại thông minh đạt trên 91%, 100% ấp có hệ thống loa không dây, wifi miễn phí được phủ tại các điểm công cộng, trường học, trạm y tế. Từ đây, nhiều sản phẩm OCOP của xã được quảng bá, tiêu thụ trên các nền tảng thương mại điện tử, mở ra hướng phát triển mới cho kinh tế địa phương trong kỷ nguyên số.

Người dân xã Tiểu Cần ghi nhận rõ hiệu quả của quá trình đô thị hóa gắn với xây dựng nông thôn mới. Ông Nguyễn Minh Tuấn, ấp Phú Thọ 2, cho biết, những năm gần đây hệ thống đường giao thông trên địa bàn được đầu tư ngày càng khang trang, điện, nước sinh hoạt ổn định, các loại hình dịch vụ phát triển thuận tiện hơn. Nhờ đó, việc đi lại và giao thương nông sản của người dân trở nên dễ dàng, góp phần cải thiện rõ rệt đời sống của người dân.

Hiện nay, tỷ lệ nhà ở kiên cố và bán kiên cố ở địa phương đạt 99%, thu nhập bình quân đầu người năm 2025 đạt 83 triệu đồng/người/năm. Đáng chú ý, đô thị hóa nông thôn đã tạo động lực thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế tại địa phương. Toàn xã hiện có 13 sản phẩm OCOP, trong đó có 2 sản phẩm đạt chuẩn OCOP quốc gia 5 sao, góp phần nâng cao giá trị nông sản và tạo việc làm tại chỗ cho người dân.

Một tiết học tại Trường đạt chuẩn quốc gia THCS Tiểu Cần (xã Tiểu Cần, tỉnh Vĩnh Long). Ảnh: Thanh Hòa - TTXVN

Định hướng thời gian tới, xã Tiểu Cần tiếp tục tổ chức lại không gian phát triển theo hướng đô thị - nông thôn hài hòa. Trong đó, khu vực đô thị giữ vai trò trung tâm và động lực tăng trưởng, tập trung phát triển dịch vụ, thương mại, hành chính, mở rộng không gian đô thị hiện hữu và chỉnh trang hạ tầng theo tiêu chuẩn đô thị loại IV. Khu vực nông thôn được quy hoạch thành các vùng sản xuất tập trung theo lợi thế, phát triển nông thôn mới hiện đại, sinh thái, kết nối chặt chẽ với trung tâm đô thị và thích ứng biến đổi khí hậu.

Xây dựng nông thôn mới hiện đại, bền vững

Tỉnh Vĩnh Long hiện nay được hình thành trên cơ sở sáp nhập các tỉnh Trà Vinh, Bến Tre và Vĩnh Long (cũ), kế thừa những thành tựu quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là chương trình xây dựng nông thôn mới. Trước thời điểm sáp nhập đơn vị hành chính, tỉnh Trà Vinh (cũ) hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, với 100% xã đạt chuẩn; trong đó, 59 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và 15 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; 9/9 đơn vị cấp huyện hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới.

Tỉnh Bến Tre (cũ) có nhiều chỉ tiêu vượt kế hoạch, đặc biệt địa phương có 28 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, vượt hơn 200% chỉ tiêu kế hoạch, khẳng định chất lượng và chiều sâu của phong trào xây dựng nông thôn mới tại địa phương. Tỉnh Vĩnh Long (cũ) cũng hoàn thành 100% mục tiêu xây dựng nông thôn mới cấp huyện.

Trong bối cảnh điều chỉnh địa giới hành chính và sắp xếp tổ chức bộ máy, Chương trình xây dựng nông thôn mới tỉnh Vĩnh Long hiện nay được triển khai liên tục, không bị gián đoạn.

Một tuyến đường ở xã Tiểu Cần. Ảnh: Thanh Hòa - TTXVN

Từ tháng 7/2025 đến nay, toàn tỉnh có thêm 3 xã đạt chuẩn nông thôn mới (Tân Xuân, Trung Hiệp và Trung Ngãi); 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (Cầu Kè và An Ngãi Trung), hoàn thành 100% kế hoạch năm. Tính đến nay, tỉnh Vĩnh Long có 98/105 xã đạt tiêu chí xã nông thôn mới; 20 xã đạt tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao và 1 xã đạt tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu (xã Long Vĩnh). Cùng với việc nâng chất các tiêu chí nông thôn mới tại các địa phương đã đạt chuẩn, tỉnh đang tập trung nguồn lực, triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ 7 xã còn lại gồm: Ba Tri, Tân Thủy, Bảo Thạnh, An Hiệp, Long Hồ, An Bình, Trà Côn đạt chuẩn nông thôn mới.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long Châu Văn Hòa cho biết, giai đoạn 2026-2030, tỉnh xây dựng nông thôn mới theo hướng hiện đại, toàn diện và bền vững, gắn với quá trình đô thị hóa và thích ứng linh hoạt với biến đổi khí hậu. Tỉnh xác định chuyển trọng tâm từ mục tiêu “đạt chuẩn” sang “nâng cao chất lượng”, chú trọng phát triển kinh tế nông thôn gắn với giảm nghèo đa chiều, thúc đẩy tăng trưởng xanh, ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Địa phương tiếp tục ưu tiên đầu tư đồng bộ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng xanh, tuần hoàn; phát triển các mô hình kinh tế nông thôn hiệu quả, gắn với liên kết chuỗi giá trị và xây dựng sản phẩm OCOP. Vĩnh Long đặt mục tiêu đến năm 2030, 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó khoảng 10% xã đạt tiêu chí nông thôn mới hiện đại, tạo nền tảng để tỉnh phát triển toàn diện, bền vững; người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc và văn minh.

Thanh Hòa/vnanet.vn