Đô thị thông minh (bài 3): Chất xúc tác từ các dự án khởi nghiệp

Giới thiệu máy và hạt khử mùi ENSO tại Cuộc thi “Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao” năm 2025 diễn ra tại TPHCM. Ảnh: NVCC

Sự phát triển của các dự án khởi nghiệp công nghệ tại Đà Nẵng được nuôi dưỡng trên nền tảng vững chắc từ mạng lưới hỗ trợ đổi mới sáng tạo do thành phố kiến tạo. Môi trường này được dẫn dắt bởi sự phối hợp hiệu quả giữa Vườn ươm Doanh nghiệp Đà Nẵng (DNES) và Trung tâm hỗ trợ Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thành phố Đà Nẵng (DSI). Các tổ chức này không chỉ cung cấp các chương trình ươm tạo, mà còn đóng vai trò là cầu nối quan trọng, trang bị cho các nhà khởi nghiệp kiến thức chuyên sâu, kết nối họ với các chuyên gia, nguồn vốn, và mở rộng thị trường, qua đó xây dựng một môi trường sáng tạo, cởi mở, góp phần vào chiến lược phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của thành phố.

Từ giải pháp xanh đến nền tảng đô thị

Sức sống nội tại của hệ sinh thái khởi nghiệp Đà Nẵng được minh chứng rõ nét thông qua hành trình của các dự án công nghệ đã dũng cảm giải quyết các bài toán thực tiễn từ môi trường, nông nghiệp đến quản lý đô thị.

Tiên phong trong lĩnh vực công nghệ xanh là câu chuyện của ENSO DANA, một startup ra đời để giải quyết bài toán ô nhiễm môi trường. Sau hơn 12 năm nghiên cứu không ngừng, kỹ sư Nguyễn Minh Thông, CEO-Founder của công ty, đã chính thức giới thiệu sản phẩm cốt lõi là “Hạt khử mùi ENSO” vào tháng 10 năm 2023.

Đây là giải pháp công nghệ xử lý ô nhiễm không khí và môi trường, sử dụng vật liệu tự nhiên có khả năng hấp phụ khí độc và khử mùi sinh học, khác biệt hoàn toàn với các hóa chất tổng hợp phổ biến. Thành công của ENSO DANA được khẳng định qua việc mở rộng ứng dụng bộ lọc mùi tại các không gian chuyên biệt, không chỉ tại các khu vực công cộng như sân bay quốc tế Đà Nẵng mà còn được triển khai trên tàu cá để xử lý mùi hôi hữu cơ, giải quyết một vấn đề bức thiết trong kinh tế biển của địa phương.

Chia sẻ về động lực này, anh Thông cho biết: “Sau hơn một thập kỷ nghiên cứu và thử nghiệm không ngừng, điều chúng tôi muốn mang lại không chỉ là một sản phẩm khử mùi đơn thuần, mà là một giải pháp xanh, an toàn và bền vững cho cộng đồng, từ không gian sống hàng ngày cho đến những môi trường chuyên biệt như sân bay hay tàu cá”.

Trong lĩnh vực nông nghiệp, các dự án như Net Zero Coffee và Nông trại online Lạc Sơn thể hiện sự ứng dụng công nghệ vào chuỗi giá trị bền vững, hướng đến mô hình sản xuất ít phát thải và tối ưu hóa kết nối nông sản, tạo nên một bức tranh toàn diện về sự chuyển đổi số ở cấp độ kinh tế tư nhân tại thành phố.

Bên cạnh công nghệ xanh, sự đa dạng của kinh tế số còn được thể hiện qua các dự án nền tảng. Smartos nổi bật với nền tảng công nghệ quản lý bất động sản cho thuê, giúp số hóa và quản lý tập trung, cắt giảm đáng kể chi phí và nâng cao hiệu suất cho gần 170 địa điểm tại Việt Nam và Đông Nam Á.

Những chất xúc tác để phát triển

Sự phát triển mạnh mẽ của các startup này không phải ngẫu nhiên mà được thúc đẩy bởi sự hội tụ của ba yếu tố then chốt, đồng thời phản ánh tính hiệu quả của hệ sinh thái hỗ trợ.

Thứ nhất là sáng tạo mang tính ứng dụng và công nghệ lõi. Các dự án thành công tại Đà Nẵng đều tập trung giải quyết các “bài toán thị trường thực tế” của địa phương, từ nhu cầu xử lý môi trường (ENSO) đến tối ưu hóa vận hành kinh doanh (Smartos). Việc này giúp sản phẩm không chỉ có tính đột phá về công nghệ mà còn đảm bảo tính thương mại hóa và khả năng đóng góp trực tiếp vào chuỗi giá trị kinh tế số của thành phố.

Thúc đẩy các dự án khởi nghiệp gắn với công nghệ và đổi mới sáng tạo là một trong những chất xúc tác để Đà Nẵng phát triển đô thị thông minh. Ảnh: TL

Thứ hai là khả năng thẩm định thị trường và gọi vốn thông minh. Việc các startup như Smartos liên tục giành được các giải thưởng quốc tế uy tín như Top 10 HK TECH 300 hay được vinh danh tại Best Solution Awards đã cung cấp sự thẩm định từ bên ngoài, biến các giải thưởng thành bằng chứng thị trường vững chắc. Sự công nhận này không chỉ là niềm tự hào mà còn là đòn bẩy quan trọng giúp thu hút vốn đầu tư và mở rộng quy mô hoạt động ra thị trường khu vực.

Cuối cùng, sự hỗ trợ kiến tạo từ cộng đồng là chất xúc tác không thể thiếu. Vai trò của DNES và DSI trong việc liên tục cập nhật và mang đến các khóa đào tạo “chuẩn quốc tế”, kết nối chuyên gia và quỹ đầu tư đã tạo ra một môi trường học tập và cạnh tranh lành mạnh.

Chính sách “First Customer” (khánh hàng tiên phong) của thành phố, như việc áp dụng giải pháp của ENSO DANA tại sân bay, càng củng cố niềm tin và tạo động lực cho các nhà khởi nghiệp tiếp tục theo đuổi công nghệ lõi. Điều này khẳng định rằng, song hành với việc kiến tạo thể chế vĩ mô, việc nuôi dưỡng những câu chuyện khởi nghiệp thành công chính là con đường cụ thể nhất để Đà Nẵng hiện thực hóa tham vọng trở thành trung tâm công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực.

Nhân Tâm