Doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc lại đổ xô IPO tại Mỹ

"Uber xe tải" Trung Quốc dự kiến huy động 1,57 tỷ USD từ thương vụ IPO tại Mỹ. Ảnh: Reuters

Được ví như "Uber xe tải" Trung Quốc, nền tảng vận chuyển hàng hóa Full Truck Alliance, được Tập đoàn công nghệ Trung Quốc Tencent và "gã khổng lồ" công nghệ Nhật Bản SoftBank Group chống lưng, dự kiến ấn định giá cổ phiếu lưu ký 19 USD/cổ phiếu cho đợt IPO, hai nguồn thạo tin của Tạp chí Nikkei Asia cho biết. Với mức giá này, Full Truck Alliance ước tính huy động khoảng 1,57 tỷ USD trong thương vụ IPO trên Sàn giao dịch chứng khoán New York vào ngày 29/6.

Trước Full Truck Alliance, nền tảng giao dịch đồ điện tử đã qua sử dụng AiHuiShou International do Tập đoàn thương mại điện tử Trung Quốc JD.com hậu thuẫn, đã huy động được 227 triệu USD và giá cổ phiếu đóng cửa tăng hơn 22,9% trong lần chào Sàn giao dịch chứng khoán New York vào ngày 18/6, bất luận chỉ số S&P 500 cùng ngày lao dốc 1,3%. Trước đó 1 tuần, Kanzhun - đơn vị vận hành nền tảng tuyển dụng trực tuyến Boss Zhipin - ghi nhận cổ phiếu tăng giá gần gấp đôi khi ra mắt trên Sàn chứng khoán Nasdaq sau khi huy động được 912 triệu USD.

Trong khi đó, nền tảng gọi xe Didi Chuxing cũng đang tổ chức các cuộc họp sơ bộ với các nhà đầu tư về kế hoạch IPO trị giá 10 tỷ USD tại New York. Hơn 20 công ty công nghệ khác của Trung Quốc, bao gồm nền tảng tạp hóa trực tuyến Dingdong Maicai và nhà điều hành khách sạn Atour cũng đang chuẩn bị cho kế hoạch niêm yết với tham vọng huy động tổng cộng khoảng 6 tỷ USD.

"Động lực đã trở lại", một người trong giới giao dịch IPO cho biết. "Các nhà đầu tư một lần nữa lại bắt đầu quan tâm đến các công ty công nghệ Trung Quốc. Một vài lần ra mắt mạnh mẽ có thể đẩy khối lượng giao dịch lên cao hơn. Công ty Kanzhun minh chứng cho niềm tin của chúng tôi rằng sự sụt giảm chỉ là tạm thời và các nhà đầu tư vẫn háo hức đầu tư vào các công ty phát triển nhanh từ Trung Quốc", vị này đánh giá.

Bất chấp căng thẳng Mỹ - Trung leo thang, sự hồi sinh dòng chảy IPO của các công ty công nghệ Trung Quốc vào Mỹ đang được thúc đẩy bởi mong muốn khai thác thanh khoản của thị trường vốn lớn nhất thế giới.

Các sàn giao dịch tại Mỹ, nơi hội tụ các công ty công nghệ hàng đầu thế giới, có thể đưa ra mức định giá tốt hơn cho các công ty công nghệ muốn niêm yết, bởi họ hiểu rõ hơn về mô hình kinh doanh của những công ty này.

Edward Au, Giám đốc điều hành của Deloitte tại miền Nam Trung Quốc đánh giá: "Các công ty đổi mới sáng tạo đang thống trị thị trường Mỹ và các nhà đầu tư hiểu rõ hơn về các khái niệm mới và các công ty khởi nghiệp công nghệ mới". "Vì vậy, nhiều startups công nghệ chọn thực hiện IPO ở Mỹ trước và sau đó trở lại Hong Kong để niêm yết thứ cấp", Edward Au lưu ý.

Trên thực tế, các công ty công nghệ quan tâm nhiều hơn đến thị trường Mỹ kể từ khi chính quyền Trung Quốc thắt chặt tiêu chí niêm yết trên sàn chứng khoán STAR tại Thượng Hải nhằm sàng lọc các công ty không đủ tiêu chuẩn về công nghệ đổi mới sáng tạo. Hậu quả là hơn 90 công ty đã rút đơn đăng ký IPO ở thị trường Trung Quốc đại lục từ đầu năm đến nay.

Đối với các nhà đầu tư đang kiếm tiền nhờ các gói kích thích kinh tế toàn cầu, việc các công ty công nghệ Trung Quốc đổ xô niêm yết tại Mỹ mang đến cho họ cơ hội tiếp cận một trong những thị trường phát triển nhanh nhất trên thế giới.

Philippe Espinasse, người sáng lập Công ty tư vấn P&C Ventures và là cựu giám đốc thị trường vốn cổ phần tại Nomura, cho biết những nhà đầu tư quốc tế ủng hộ các công ty công nghệ cũng ưa thích hoạt động niêm yết ở nước ngoài để thu được lợi nhuận từ các khoản đầu tư trước khi IPO.

Ivy Wong, Trưởng bộ phận thị trường vốn châu Á - Thái Bình Dương của Baker McKenzie cho rằng, các công ty Trung Quốc "coi việc tập trung toàn cầu là một trong những lựa chọn tốt nhất để đạt được sự ổn định và doanh thu nhất quán". "Việc niêm yết tại thị trường Mỹ có thể giúp họ tiếp cận với các thị trường và khách hàng mới, chưa kể những lợi ích thông thường như hệ thống cơ sở nhà đầu tư rộng lớn", Ivy Wong nói thêm.

Thật vậy, AiHuiShou đã định giá cổ phiếu của mình ở ngưỡng trung bình so với thị trường, mặc dù doanh nghiệp này đã đóng lệnh đặt mua cổ phiếu sớm 1 ngày do nhà đầu tư có nhu cầu mạnh mẽ. Full Truck Alliance, hay còn gọi là Manbang Group, đã nhận được các cam kết đầu tư từ Quỹ hưu trí cho giáo viên Ontario (Ontario Teachers Pension Plan) tại Canada, và Quỹ đầu tư quốc gia Mubadala tại UAE. Full Truck Alliance cũng chốt lệnh đặt mua cổ phiếu sớm hơn 1 ngày so với kế hoạch.

Nền tảng dịch vụ giao nhận Dingdong và nền tảng giao dịch thực phẩm tươi sống MissFresh cũng nhắm mục tiêu huy động khoảng 500 triệu USD từ thương vụ IPO của mình, trong khi Atour đang tìm kiếm nguồn vốn khoảng 350 triệu USD từ niêm yết cổ phiếu.

Mục tiêu huy động vốn mà MissFresh đặt ra đã bất thành. Trong lần chào sàn chứng khoán Mỹ hôm 25/6, giá cổ phiếu của Missfresh do Tencent hậu thuẫn đã giảm hơn 18%, kéo giá trị vốn hóa của công ty này về còn 2,5 tỷ USD. Trong đợt IPO này, Missfresh đã bán 21 triệu cổ phiếu lưu ký tại Mỹ (ADS) và chỉ thu về 273 triệu USD.

Thế nhưng, việc thị trường chứng khoán phục hồi mạnh mẽ và các nhà đầu tư dường như bỏ qua những lo ngại về lạm phát toàn cầu, nền tảng chia sẻ xe đạp Hello và Công ty khởi nghiệp podcast Ximalaya đã quyết định khôi phục lại kế hoạch IPO tại New York. Các công ty này trước đó đã hoàn thành khâu quảng bá hoạt động niêm yết của họ và đang chờ thời cơ thuận lợi để bán cổ phiếu.

Sự bùng nổ IPO có thể sẽ đưa tổng giá trị huy động của các công ty Trung Quốc tại New York trong năm nay vượt mốc 13,5 tỷ USD ghi nhận vào năm ngoái, theo dữ liệu của Dealogic. Trước đó, giá trị các thương vụ IPO này đạt đỉnh 29,1 tỷ USD vào năm 2014, trong đó "gã khổng lồ" Alibaba làm nên cơn địa chấn 25 tỷ USD từ thương vụ IPO tại New York.

Trước AiHuiShou, 29 công ty Trung Quốc đã huy động được 5,9 tỷ USD từ thị trường New York từ đầu năm đến nay, theo dữ liệu của Dealogic. Cùng kỳ năm ngoái, 14 công ty Trung Quốc đã gom được 2 tỷ USD từ hoạt động niêm yết tại Mỹ.

Tuy vậy, trong tháng 4 và tháng 5 vừa qua, hoạt động phát hành cổ phiếu của các doanh nghiệp Trung Quốc tại Mỹ đã chìm lắng với giá trị giảm xuống còn 645 triệu USD do xuất hiện những động thái trấn áp chống độc quyền công nghệ ở Trung Quốc và khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư suy giảm.

Cuối tháng trước, hai thượng nghị sĩ Mỹ Marco Rubio và Bob Casey đã đưa ra "Đạo luật không IPO đối với những người chơi không thể giải trình" nhằm cản đường IPO của doanh nghiệp Trung Quốc. Nếu được thông qua, đạo luật sẽ yêu cầu Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ (SEC) ngăn chặn bất kỳ công ty nào không tuân thủ các quy tắc kế toán của Mỹ tiến hành niêm yết trực tiếp trên các sàn giao dịch tại Mỹ hoặc thông qua một công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC).

"Lợi ích từ việc niêm yết tại Mỹ vẫn vượt xa những rủi ro từ việc phải hủy niêm yết, nếu biến cố xảy ra", một người tham gia thương vụ IPO của Full Truck Alliance cho biết. "Nó (niêm yết tại Mỹ) giúp tiếp cận hệ thống cơ sở nhà đầu tư rộng lớn, đồng thời tạo âm hưởng cho việc định giá được chấp nhận toàn cầu và có thể được sử dụng làm tiêu chuẩn để niêm yết ở những thị trường khác", vị này đánh giá.

Lê Quân