Doanh nghiệp 'khát' điện sạch, gỡ nút thắt cơ chế mua bán điện trực tiếp
Nhiều chuyên gia và doanh nghiệp cho rằng 'điểm nghẽn' trong cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) đang cản trở phát triển năng lượng tái tạo. Để giải quyết, cần khẩn trương ban hành cơ chế minh bạch, thủ tục tinh gọn và khung giá rõ ràng cho doanh nghiệp.
“Cần tháo điểm nghẽn trong cơ chế mua bán điện” là kiến nghị cấp thiết được các đại biểu nêu ra tại "Diễn đàn Thúc đẩy Điện tái tạo cho doanh nghiệp", do Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp và Tổng Công ty Điện lực TP.HCM tổ chức ngày 25/9.
Chia sẻ tại diễn đàn, ông Trần Minh Hóa - Phó Trưởng phòng, Phòng Quản lý năng lượng Sở Công Thương TP.HCM cho biết, TP là nơi tiêu thụ năng lượng lớn nhất cả nước và dự báo trong thời gian tới, nhu cầu này sẽ tiếp tục tăng khoảng 20%.
Thành phố hiện ưu tiên phát triển năng lượng tái tạo để thay thế các nguồn năng lượng hóa thạch, trong đó tập trung vào điện rác, điện sinh khối, điện mặt trời và điện gió. Hiện nay, tổng công suất năng lượng tái tạo của TP.HCM đạt khoảng 1.835 MW, chiếm 21,3% tổng công suất điện toàn thành phố, với gần 21.470 hệ thống điện mặt trời mái nhà.
Theo ông Trần Minh Hóa, TP.HCM huy động các nguồn lực của xã hội, phối hợp với Bộ Công Thương cùng các tập đoàn công nghiệp năng lượng quốc gia để xúc tiến triển khai Trung tâm năng lượng tái tạo liên vùng, các dự án điện gió gần bờ, ngoài khơi ở Bà Rịa-Vũng Tàu (cũ). Thành phố sẽ triển khai dự án điện mặt trời tập trung, điện áp mái, điện rác, điện sinh khối và điện mặt trời mái nhà…

Toàn cảnh diễn đàn.
Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp cho rằng, để các dự án năng lượng tái tạo thực sự phát huy hiệu quả, vấn đề cốt lõi là phải tháo gỡ “điểm nghẽn” trong cơ chế mua bán điện.
Phân tích cụ thể về "điểm nghẽn" này, ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Việt Nam, cho rằng, cần sửa đổi, bổ sung Nghị định 57 của Chính phủ về cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) giữa đơn vị phát điện và khách hàng sử dụng điện lớn.
Theo ông Tuấn, cơ chế mua bán điện phải minh bạch, đơn giản hóa thủ tục và đảm bảo tính khả thi tài chính. Đối với hình thức mua bán điện qua đường dây chung, trước hết phải ban hành một thông tư hướng dẫn chi tiết, làm rõ công thức tính các loại phí (truyền tải, phân phối, điều độ, dịch vụ phụ trợ) và đặc biệt là chi phí cân bằng công suất. Đồng thời, cần xây dựng khung giá và cơ chế thanh toán minh bạch giữa các bên. Thủ tục mua bán điện cần được tinh gọn theo cơ chế một cửa, phân định trách nhiệm rõ ràng.
Cũng băn khoăn về cơ chế mua bán điện (DPPA), ông Trần Huỳnh Ngọc - Phó giám đốc Trung tâm Đào tạo và nghiên cứu phát triển thuộc Công ty Cổ phần tư vấn xây dựng Điện 2 cho rằng: “Khu công nghiệp là đơn vị bán lẻ. Bán điện ở khu công nghiệp là đơn vị tham gia vào quá trình DPPA này. Tuy nhiên, hiện nay theo Nghị định 57, họ tham gia với tư cách là bên được ủy quyền đại diện cho khách hàng lớn tham gia vào cơ chế DPPA, chứ họ không tham gia với tư cách là bên mua điện. Khi việc mua bán qua 1 tầng ủy quyền như vậy thì việc tiếp cận điện xanh của doanh nghiệp sẽ bị hạn chế hơn. Tôi đề nghị nên chăng cho khu công nghiệp được phép trở thành đơn vị trực tiếp tham gia như 1 khách hàng DPPA”.