Doanh nghiệp Trung Quốc đua giảm giá để tồn tại

Người dân đi mua sắm tại một trung tâm thương mại ở Thượng Hải, Trung Quốc (Ảnh: Bloomberg)

Giảm giá để thúc đẩy doanh số

Khi Trung Quốc dỡ bỏ các quy định chống dịch Covid-19 nghiêm ngặt, Nie Xingquan hy vọng doanh số bán giày da thủ công của doanh nghiệp ông sẽ bùng nổ. Song, trên thực tế, nhu cầu thấp đến mức buộc ông phải giảm giá bán 3% so với cùng kỳ năm trước và khiến lợi nhuận công ty suy giảm.

Đó là dấu hiệu đáng ngại về áp lực giảm phát đang tác động đến các doanh nghiệp Trung Quốc khi nền kinh tế suy yếu và giảm thiểu tác dụng của các biện pháp kích thích kinh tế của Bắc Kinh nếu người tiêu dùng tiếp tục giảm chi tiêu.

Công ty Italy Elsina Group Co của Nie Xingquan - có trụ sở tại thành phố Ôn Châu, chuyên phục vụ cho các nhà bán lẻ và người tiêu dùng trong nước – ghi nhận hoạt động kinh doanh đình trệ từ tháng 2 năm nay.

Nhiều khách hàng của ông vẫn thận trọng trước những thiệt hại mà Covid đã gây ra đối với dòng tiền và lợi nhuận của họ. Một số nhà bán lẻ, thay vì đặt hàng mới, đang cố gắng bán tất cả hàng tồn kho mà họ tích lũy được với mong đợi doanh số sẽ tăng.

CPI của Trung Quốc dự kiến sẽ tiếp tục giảm (Ảnh: Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc)

“Mọi người cố gắng hết sức để thu hẹp lợi nhuận nhiều nhất có thể để tồn tại và duy trì sức cạnh tranh”, Nie cho hay.

Thay vì chứng kiến sự bùng nổ giá cả như dự đoán, Trung Quốc đang trải qua một giai đoạn giảm phát hiếm hoi. Điều này đi ngược với tình trạng lạm phát tăng vọt sau khi Mỹ và các nền kinh tế lớn khác khi tái mở cửa.

Chỉ số giá sản xuất (PPI) ghi nhận xu hướng giảm kể từ tháng 10/2022, so với cùng kỳ năm ngoái, phần lớn là do giá các mặt hàng như than và dầu thô giảm. Dữ liệu công bố trong hôm 9/8 có thể sẽ cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) giảm trong tháng 7. Đây sẽ là lần đầu tiên kể từ cuối năm 2020, cả giá tiêu dùng và giá sản xuất của Trung Quốc đều giảm.

Giảm phát

Khác với đợt giảm tạm thời vào cuối năm 2020 và đầu năm 2021, đợt giảm giá tiêu dùng lần này ở Trung Quốc đáng ngại hơn.

Ở thời điểm đó, giá thịt lợn giảm là nguyên nhân chính. Giờ đây, xuất khẩu đã sụt giảm khi người tiêu dùng ở một số thị trường lớn nhất của Trung Quốc, bao gồm Mỹ và châu Âu, giảm chi tiêu. Suy thoái kéo dài trong lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc đã khiến giá thuê nhà, đồ nội thất và thiết bị gia dụng giảm.

Khác với đợt suy giảm tạm thời vào cuối năm 2020 và đầu năm 2021, đợt giảm giá tiêu dùng lần này gây nhiều quan ngại hơn. Vào thời điểm đó, giá thịt lợn giảm là nguyên nhân chính. Còn hiện tại, xuất khẩu đã sụt giảm khi người tiêu dùng ở một số thị trường lớn nhất của Trung Quốc, bao gồm Mỹ và châu Âu, giảm chi tiêu. Suy thoái kéo dài trong lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc đã khiến giá thuê nhà, đồ nội thất và thiết bị gia dụng giảm.

Ngoài ra, cuộc chiến giá giữa các nhà sản xuất ô tô do Tesla phát động khiến các thương hiệu khác phải giảm giá theo vào đầu năm nay.

Nếu giá tiếp tục giảm trên nhiều loại hàng hóa trong một thời gian dài, người tiêu dùng có thể trì hoãn việc mua hàng, hạn chế hoạt động kinh tế hơn nữa và buộc các doanh nghiệp phải tiếp tục giảm giá. Đổi lại, điều đó sẽ cắt giảm doanh thu và lợi nhuận, khiến các công ty hạn chế đầu tư và việc làm - dẫn đến tình trạng trì trệ kinh tế mà Nhật Bản đã phải chịu đựng trong nhiều thập kỷ.

Trung Quốc đối diện với sức ép giảm phát, trong lúc đà phục hồi hậu COVID chậm (Ảnh: Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc)

Chắc chắn, Trung Quốc không nằm trong trường hợp đó. Không phải tất cả giá đều giảm, bởi chi tiêu của người tiêu dùng cho các dịch vụ vẫn khá mạnh. Giá du lịch tăng 7,1% trong 6 tháng đầu năm so với một năm trước, do giá khách sạn tăng. Chi phí cho các dịch vụ như giải trí, giáo dục và chăm sóc y tế vẫn đang tăng lên.

Vấn đề giá thấp hoặc giảm diễn ra nghiêm trọng nhất trong ngành hàng tiêu dùng.

Chen Yubing, giám đốc của Jiayao Textile Co. Ltd., một nhà sản xuất vải polyester và nylon có trụ sở tại tỉnh Chiết Giang, cho biết: “Có vẻ như mọi người không còn chi tiêu nhiều vào quần áo như trước nữa”.

“Cạnh tranh đã trở nên khốc liệt hơn và nhiều nhà máy đang giảm giá để bán, điều này dẫn đến một vòng luẩn quẩn”, Chen nói thêm. Nhà máy của ông đã giảm giá 5% trong năm nay mặc dù chi phí cũng tăng tương ứng.

Chính phủ đã trấn an những lo ngại về giảm phát, trong đó các quan chức từ Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC), Cục Thống kê Quốc gia và các cơ quan khác liên tục nói rằng không có cơ sở cho việc giảm giá trong dài hạn.

Một động lực lớn dẫn đến giá thấp trong năm nay chính là lượng hàng tồn kho tích tụ trong đại dịch và trong quý đầu tiên trong thời kỳ lạc quan sau khi các hạn chế do COVID kết thúc. Nhưng điều này đã đảo ngược khi các doanh nghiệp giảm giá để giảm lượng hàng tồn kho của họ.

Công ty dệt may Jiayao Textile (Ảnh: Bloomberg)

Các gói kích thích mới

Vivian Feng, một cư dân Thượng Hải, chuyên săn mua hàng giảm giá, từ nông sản cho đến áo phông của Nike, rồi bán lại cho những người hàng xóm cùng khu phố. Cô cho biết các bên cung cấp của cô đã giảm giá đáng kể trong năm nay do tồn kho cao và nhu cầu yếu.

“Một số thương hiệu may mặc lâu đời từng cung cấp sản phẩm cho kênh mua theo nhóm với giá khoảng 40% so với giá gốc vào năm 2021 và hiện họ chỉ bán với giá 10% hoặc thậm chí thấp hơn”, Feng cho hay.

Giá xuất khẩu của Trung Quốc giảm sâu nhất trong một thập kỷ (Ảnh: Hải quan Trung Quốc)

Một số nhà kinh tế dự báo, CPI của Trung Quốc sẽ có xu hướng giảm trong vài tháng tới, trước khi tăng trở lại vào cuối năm, khi mà cơ sở so sánh cao của năm ngoái giảm dần và nhu cầu nội địa tăng. Các nhà kinh tế học được Bloomberg khảo sát kỳ vọng rằng lạm phát cả năm của Trung Quốc ở mức 0,8% - thấp nhất kể từ năm 2009.

Lạm phát thấp đang làm tăng lãi suất thực – lãi suất được điều chỉnh theo lạm phát – của nền kinh tế, đẩy chi phí trả nợ của doanh nghiệp lên cao và làm suy yếu cam kết thúc đẩy cho vay của PBoC.

Mặc dù điều này có thể làm tăng khả năng PBoC đưa thêm gói kích thích kinh tế nhưng đồng NDT suy yếu và nợ của các doanh nghiệp tăng cao khiến họ phải thận trọng hơn.

Các quan chức ngân hàng trung ương đã gợi ý về một số biện pháp nới lỏng, kể như việc hạ lãi suất điều hành./.

Theo Bloomberg

Huyền Chi