Doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm gỗ 'vững tay chèo' giữ đà tăng trưởng

Tăng trưởng từ thích ứng linh hoạt

Năm 2025, xuất khẩu sản phẩm gỗ của cả nước ước đạt hơn 17,3 tỷ USD, tăng 5,4%. Trong đó, TP.HCM chiếm 50% giá trị xuất khẩu sản phẩm gỗ của cả nước. Để đạt mức tăng trưởng này, doanh nghiệp ở đây đã linh hoạt thích ứng và đẩy mạnh xuất khẩu trên các sàn thương mại điện tử.

Tháng 8/2025, khi Mỹ áp thuế Đối ứng từ mức 0% lên 20% với mặt hàng gỗ chế biến, không ít doanh nghiệp ở TP.HCM đã bị sốc. Nhưng ngay sau đó, nhiều giải pháp được doanh nghiệp linh hoạt thực hiện, đảm bảo duy trì thị trường, tìm kiếm lợi nhuận.

Ông Huỳnh Lê Đại Thắng, Giám đốc Công ty TNHH Đồ gỗ Nghĩa Sơn cho biết, trước đây phần lớn doanh nghiệp gỗ trong nước chỉ bán B2B (doanh nghiệp với doanh nghiệp). Khi thị trường khó khăn, nhà nhập khẩu ngày càng ép giá, doanh nghiệp sản xuất khiến doanh nghiệp chỉ như một đơn vị làm công, không có thương hiệu riêng.

Vì vậy, Đồ gỗ Nghĩa Sơn đã tập trung đầu tư cho thiết kế, xây dựng thương hiệu để mở rộng thị trường xuất khẩu ở kênh thương mại điện tử như: Amazon, Walmart, Wayfair.

Để nắm bắt thị hiếu người tiêu dùng ở thị trường xuất khẩu doanh nghiệp tham gia nhiều hội thảo, hội chợ quốc tế (Ảnh: QH)

Theo ông Thắng, năm 2025 doanh nghiệp xuất khẩu hơn 1.000 container sản phẩm đồ gỗ nội thất, trong đó qua kênh thương mại điện tử này tăng 40% so với cùng kỳ năm trước. Tỉ lệ hàng hóa xuất qua kênh thương mại điện tử chiếm 15% doanh thu và năm 2026 sẽ đẩy lên 30%. Thời điểm này, công ty đã có đơn đặt hàng tới tháng 5/2026, thị trường chủ yếu vẫn là Mỹ.

“Công ty chuyển qua làm thương mại điện tử, đội ngũ thiết kế của mình rất mạnh. Mỗi năm, công ty đưa ra hơn 30 sản phẩm mới chào cho khách hàng, điều này góp phần có thêm khách hàng, doanh thu tăng trưởng cao. Tuy nhiên, để thiết kế đúng thị hiếu của khách hàng thì phải tìm hiểu kĩ, tham gia rất nhiều hội chợ, hội thảo quốc tế… Doanh nghiệp phải đi qua Mỹ tìm hiểu thị trường, nhu cầu của khách hàng và đầu tư rất nhiều cho việc này”, ông Thắng cho biết.

Công ty TNHH Thương mại và sản xuất Sao Nam cũng đã có nhiều giải pháp thích ứng linh hoạt khi thị trường xuất khẩu khó khăn, nhất là thị trường Mỹ. Bà Đỗ Thị Kim Loan, Tổng giám đốc Công ty này cho biết, trước đây bán ít sản phẩm với biên lợi nhuận cao thì giờ doanh nghiệp chọn bán nhiều với biên lợi nhuận thấp hơn. Đồng thời, các sản phẩm xuất khẩu là ván lót sàn nhà hay nội thất gỗ cung cấp cho các nhà thầu xây dựng công trình nhà ở cũng linh hoạt theo yêu cầu của họ, giảm bớt chi phí đầu vào.

Các doanh nghiệp trong ngành cũng liên kết với nhau để làm những đơn hàng lớn, đáp ứng yêu cầu giao hành nhanh và tiết kiệm chi phí.

“Khó khăn lại mở ra cơ hội liên kết với nhau trong chuỗi sản xuất đồ gỗ, chia ra làm từng khâu. Ví dụ như người này làm 2 tay dựa của ghế, người khác làm lưng dựa, người làm lưng ghế, chân ghế…như vậy 4 người mình sẽ ráp lại sẽ thành 1 cái ghế. Chứ để 1 người làm cả cái ghế thì rất lâu và không thể làm số lượng nhiều và nhanh được, mình phải kết nối lại để thành công”, bà Loan nói.

Doanh nghiệp liên kết sản xuất để đáp ứng yêu cầu giao hàng nhanh, hiệu quả, giảm chi phí (Ảnh: QH)

Để TP.HCM thành tâm điểm xuất khẩu đồ gỗ

Sau sáp nhập, giá trị xuất khẩu đồ gỗ của TP.HCM dự kiến mỗi năm đạt hơn 8 tỷ USD. Thành phố sẽ xây dựng chương trình định vị trở thành tâm điểm xuất khẩu đồ gỗ của thế giới. Điều quan trọng sắp tới là doanh nghiệp phải làm sao để nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm.

Ông Nguyễn Chánh Phương - Phó Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM (HAWA) cho biết, hiện nay, Việt Nam tuy mạnh về sản xuất đồ gỗ nhưng việc thiết kế và xây dựng thương hiệu chưa mạnh. Đây là khâu rất quan trọng mà doanh nghiệp phải tập trung đẩy mạnh trong thời gian tới, nhất là xuất khẩu qua kênh thương mại điện tử. Vì khi làm thương mại điện tử doanh nghiệp không thể copy thiết kế, gia công thiết kế của doanh nghiệp khác. Để khách hàng nhận diện được mình thì doanh nghiệp phải có thiết kế riêng, thương hiệu riêng, lâu dần có kênh phân phối riêng.

“Mình phải có cả hệ phân phối, một số doanh nghiệp mới vào thị trường thì sẽ tận dụng kênh phân phối của bên thứ 3. Để phát triển lâu dài thì phải có kênh phân phối riêng, nếu làm 1 mình thì sẽ rất tốn kém. Vì vậy, doanh nghiệp phải liên kết với nhau xây dựng kênh phân phối từ nội địa đi ra nước ngoài. Ngành gỗ sẽ hình thành thêm các công ty chuyên làm chức năng này”, theo ông Phương.

Ông Nguyễn Chánh Phương - Phó Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM (HAWA)

Hiện nay, ngành chế biến gỗ xuất khẩu trên thế giới đang gặp khó khăn, khi Mỹ- một thị trường nhập khẩu lớn, đang xem xét việc áp thuế theo mục 232 của Đạo luật Thương mại 1974. Doanh nghiệp vừa kỳ vọng đàm phán thuế giữa Việt Nam và Mỹ sẽ có kết quả khả quan, vừa tự cơ cấu lại sản xuất để có thể tiếp tục sản xuất kinh doanh có lợi nhuận trong năm 2026.

Lệ Hằng/VOV-TP.HCM