Doanh số EV Trung Quốc phá vỡ mọi dự báo quốc tế năm 2024

Trung Quốc sẽ phá vỡ các dự báo quốc tế và mục tiêu chính thức của Bắc Kinh với doanh số bán xe điện trong nước, bao gồm cả xe hybrid chạy hoàn toàn bằng pin và xe hybrid cắm điện, tăng khoảng 20% mỗi năm lên hơn 12 triệu xe vào năm 2025, theo ước tính mới nhất của nhóm ngân hàng đầu tư UBS và HSBC, cũng như các nhóm nghiên cứu Morningstar và Wood Mackenzie đưa ra. Con số này sẽ cao hơn gấp đôi so với 5,9 triệu xe được bán ra vào năm 2022.

Đồng thời, doanh số bán xe ô tô chạy nhiên liệu truyền thống dự kiến sẽ giảm hơn 10% vào năm tới xuống còn dưới 11 triệu xe, phản ánh mức giảm gần 30% so với mức 14,8 triệu xe vào năm 2022.

Trong khi đó, tốc độ tăng trưởng doanh số bán xe điện đã chậm lại ở châu Âu và Mỹ, phản ánh sự chậm chạp trong việc tiếp nhận công nghệ mới của ngành công nghiệp ô tô truyền thống, sự không chắc chắn về trợ cấp của chính phủ và chủ nghĩa bảo hộ gia tăng đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Robert Liew, giám đốc nghiên cứu năng lượng tái tạo Châu Á - Thái Bình Dương tại Wood Mackenzie, nhận định cột mốc xe điện của Trung Quốc báo hiệu thành công của nước này trong phát triển công nghệ trong nước và đảm bảo chuỗi cung ứng toàn cầu cho các nguồn lực quan trọng cần thiết cho xe điện và pin của chúng. Quy mô của ngành công nghiệp này có nghĩa là chi phí sản xuất giảm mạnh và giá thành thấp hơn cho người tiêu dùng.

Liew cho biết "họ muốn điện khí hóa mọi thứ. Hiện không có quốc gia nào vượt qua được Trung Quốc".

Trong khi tốc độ tăng trưởng doanh số bán xe điện của Trung Quốc đã chậm lại sau cơn sốt hậu đại dịch, các dự báo cho thấy mục tiêu chính thức của Bắc Kinh, được đặt ra vào năm 2020, là xe điện sẽ chiếm 50% doanh số bán ô tô vào năm 2035, sẽ đạt được sớm hơn 10 năm so với kế hoạch.

Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng trong thập kỷ tới, các nhà máy được thành lập tại Trung Quốc để sản xuất hàng chục triệu ô tô với động cơ truyền thống sẽ hầu như không có thị trường trong nước để phục vụ.

Sự trỗi dậy nhanh chóng của ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc hiện đang đe dọa các nhà vô địch sản xuất quốc gia là Đức, Nhật Bản và Mỹ.

Khi thị trường xe điện của Trung Quốc hướng tới mức tăng trưởng hàng năm gần 40% vào năm 2024, thị phần của xe thương hiệu nước ngoài đã giảm xuống mức thấp kỷ lục là 37%, giảm mạnh so với mức 64% vào năm 2020, theo dữ liệu từ Automobility, một công ty tư vấn có trụ sở tại Thượng Hải.

Chỉ riêng trong tháng này, GM đã sụt giảm hơn 5 tỷ USD giá trị kinh doanh tại Trung Quốc; công ty mẹ đứng sau Porsche đã cảnh báo về việc ghi nhận suy giảm cổ phần Volkswagen lên tới 20 tỷ euro và các đối thủ truyền kiếp Nissan và Honda cho biết họ đang ứng phó với "môi trường kinh doanh thay đổi mạnh mẽ" bằng một vụ sáp nhập.

Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc phải đối mặt với sự cạnh tranh nội bộ của riêng họ. Yuqian Ding, một nhà phân tích kỳ cựu tại Bắc Kinh của HSBC, cho biết mặc dù xe điện hiện là một phần "có tầm quan trọng chiến lược" trong nền kinh tế công nghệ cao mới của Trung Quốc, nhưng sự cạnh tranh gay gắt dự kiến sẽ "đẩy" nhiều đối thủ hơn ra khỏi thị trường khi ngành công nghiệp này được củng cố.

“Trong khi ngành xe điện trong nước của Trung Quốc rõ ràng đang phát triển mạnh mẽ, thì nó cũng đang phải đối mặt với sự tăng trưởng chậm lại, tình trạng cung vượt cầu, cạnh tranh gay gắt và cuộc chiến giá cả”, bà Yuqian Ding cho biết. “Hướng đi dài hạn là rõ ràng, gã khổng lồ xe điện của Trung Quốc là không thể ngăn cản”.

Tu Le, người sáng lập công ty tư vấn Sino Auto Insights, cho rằng ngành công nghiệp này chỉ mới ở “giai đoạn đầu” của một giai đoạn biến động chưa từng có.

Cuộc chiến giá xe điện của Trung Quốc sẽ trở nên khốc liệt hơn vào năm tới khi BYD siết chặt các nhà cung cấp.

Vincent Sun, một nhà phân tích vốn chủ sở hữu theo dõi ngành ô tô của Trung Quốc cho nhóm nghiên cứu đầu tư Morningstar, lưu ý rằng một số công ty đa quốc gia và các nhà sản xuất ô tô quốc gia, bao gồm cả Volkswagen của Đức, không mong đợi tung ra các mẫu xe điện mới lớn tại Trung Quốc cho đến cuối năm 2025 hoặc 2026.

HSBC ước tính khoảng 90 mẫu xe mới đã được các nhà sản xuất tại Trung Quốc lên kế hoạch tung ra vào quý 4 năm 2024, khoảng một mẫu mỗi ngày, và gần 90% là xe điện.

Tuy nhiên, Paul Gong, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu ô tô Trung Quốc tại UBS, đã cảnh báo vẫn còn một số bất ổn về chính sách kinh tế rộng lớn hơn của Trung Quốc hướng đến năm 2025 và dự báo thị trường sẽ có "khởi đầu năm yếu" sau khi kết thúc mạnh mẽ vào năm 2024.

Nhưng ông nói thêm: "Chúng tôi dự đoán sẽ có một đợt tăng mạnh về lượng mua vào vào cuối năm 2025, do trợ cấp hết hạn và áp dụng thuế mua 5% đối với xe điện vào năm 2026, so với mức 0% cho đến cuối năm 2025”.

Nam Nguyễn