Doanh số Tesla lao dốc gần 40% tại EU: Bí ẩn xe điện giá rẻ lật ngược thị trường

Theo dữ liệu mới nhất từ Hiệp hội các Nhà sản xuất Ô tô châu Âu (ACEA), doanh số xe điện Tesla tại EU năm 2025 giảm gần 40% so với cùng kỳ năm trước, một tín hiệu đáng chú ý trong bối cảnh xe điện tiếp tục mở rộng thị phần.

Xe điện giá rẻ và tầm trung lên ngôi

Số liệu thống kê từ ACEA cho thấy, trong giai đoạn tháng 1–11/2025, Tesla bán được 129.024 xe tại EU, giảm mạnh so với 210.869 xe của cùng kỳ năm 2024, tương đương mức giảm gần 40%. Con số này càng đáng chú ý khi doanh số xe điện nói chung tại EU tăng 28% trong cùng kỳ, cho thấy khách hàng không quay lưng với xe điện, nhưng họ đang chọn những sản phẩm khác thay vì Tesla.

Trong giai đoạn tháng 1–11/2025, Tesla bán được 129.024 xe tại EU, giảm mạnh so với 210.869 xe của cùng kỳ năm 2024, tương đương mức giảm gần 40%.

Các chuyên gia ngành ô tô phân tích rằng có nhiều nguyên nhân dẫn đến xu hướng này. Trước hết là cạnh tranh gia tăng từ các hãng sản xuất khác. Các thương hiệu truyền thống tại châu Âu, cũng như các nhà sản xuất Trung Quốc như BYD, SAIC Motor (MG) đang mở rộng mạng lưới phân phối và tung ra các mẫu xe điện có giá cạnh tranh hơn.

Bên cạnh đó là do giá xe và chi phí sở hữu cao. Xe Tesla thường có mức giá khởi điểm cao hơn đáng kể so với các mẫu EV giá rẻ hoặc tầm trung từ đối thủ, khiến nhiều người tiêu dùng cân nhắc lại lựa chọn, đặc biệt trong bối cảnh chi phí sống tăng cao tại nhiều quốc gia EU.

Việc thay đổi ưu tiên người tiêu dùng cũng là yếu tố khiến Tesla không còn giữ được ưu thế dẫn đầu như trước. Thực tế, không chỉ mua xe hoàn toàn chạy điện, người tiêu dùng châu Âu đang chuyển dịch sang xe hybrid vì tính linh hoạt, giảm áp lực phạm vi hoạt động (range anxiety) và chi phí sở hữu tổng thể hấp dẫn hơn. Hiện xe hybrid chiếm khoảng 35% thị phần ô tô tại EU, cao hơn nhiều so với xe thuần điện, dù EV vẫn chiếm tới 17% tổng doanh số.

Một trong những xu hướng rõ rệt nhất trong năm nay là sự lên ngôi của xe điện giá rẻ và tầm trung. Thay vì chọn EV cao cấp với giá hàng chục nghìn euro, khách hàng EU đang chuyển sang lựa chọn những mẫu xe có giá khởi điểm thấp hơn, chi phí bảo trì thấp và phạm vi hoạt động phù hợp nhu cầu đi lại hàng ngày.

Hãng BYD của Trung Quốc là ví dụ điển hình. Số liệu thống kê cho thấy doanh số của BYD tại EU tăng tới 240%, đạt 110.715 xe, trong khi Tesla chỉ bán 129.024 xe – một mức tăng trưởng tương đối thấp so với sự mở rộng thị trường EV chung.

Không chỉ thương hiệu Trung Quốc, các hãng truyền thống như Volkswagen, Renault, Hyundai cũng đẩy mạnh danh mục xe điện giá rẻ và tầm trung, đáp ứng nhu cầu của đa số khách hàng châu Âu. Điều này tạo nên một “cuộc chiến giá” trong phân khúc EV, khiến Tesla gặp khó khi giữ vững thị phần.

Theo Reuters, mặc dù Tesla sụt giảm, thị trường EV tại EU vẫn tăng trưởng toàn diện. Nhiều báo cáo cho thấy tổng doanh số xe điện tại EU tăng mạnh, chiếm một tỷ lệ ngày càng lớn trong tổng doanh số ô tô mới, phản ánh xu hướng chuyển dịch sang phương tiện xanh. Một số thị trường lớn như Đức, Anh, Na Uy ghi nhận mức tăng đáng kể trong doanh số EV, thậm chí tại Na Uy, xe điện chiếm gần như toàn bộ doanh số ô tô mới.

Tuy nhiên sự phân hóa vẫn rõ rệt giữa các quốc gia. Ở những thị trường có hạ tầng sạc phát triển và ưu đãi thuế cao, EV tỏ ra hấp dẫn. Ngược lại, tại những nước nơi chi phí sở hữu cao hơn và hạ tầng chưa hoàn chỉnh, nhu cầu tăng trưởng chậm hơn.

Thị trường EV Việt Nam đầy tiềm năng

Trong khi EU đang chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt và phân hóa sâu giữa các thương hiệu EV, thì tại Việt Nam – một thị trường đang nổi lại cho thấy những bức tranh khác biệt nhưng cũng đầy tiềm năng.

Trong nước, thị trường ô tô nói chung và xe điện nói riêng đang tăng trưởng mạnh trong năm 2025. Báo cáo doanh số cho thấy VinFast – hãng xe điện nội địa tiếp tục dẫn đầu thị trường với mức doanh số kỷ lục, bàn giao 23.186 ô tô điện trong tháng 11/2025, nâng tổng lũy kế xe điện bán ra từ đầu năm lên khoảng 147.450 chiếc.

Con số này không chỉ khẳng định vị thế dẫn đầu của VinFast tại thị trường nội địa mà còn phản ánh xu hướng tiêu dùng chuyển dịch sang xe điện nhanh chóng. Điều này được hỗ trợ bởi các chính sách ưu đãi như miễn lệ phí trước bạ cho xe điện, chương trình hỗ trợ chuyển đổi xanh và phát triển hạ tầng sạc.

Thống kê từ Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA) cũng cho thấy tỷ lệ ô tô điện và hybrid chiếm gần 40% trong tổng doanh số ô tô con tại Việt Nam sau 11 tháng năm 2025, một bước nhảy vọt so với cùng kỳ các năm trước.

Khác với EU nơi thị trường chủ yếu do các hãng quốc tế chi phối, thị trường Việt Nam chứng kiến sự nổi lên mạnh mẽ của doanh nghiệp nội địa. VinFast không chỉ chiếm thị phần lớn mà còn định hình thị hiếu người tiêu dùng trong nước đối với xe điện.

Bên cạnh đó, cơ chế chính sách hỗ trợ của Chính phủ Việt Nam như miễn giảm thuế, ưu đãi phí trước bạ và phát triển hệ thống trạm sạc cũng đóng vai trò quan trọng thúc đẩy người tiêu dùng chọn xe điện.

Tại EU, hạ tầng sạc đã phát triển mạnh, nhưng chi phí sở hữu xe điện và phí dịch vụ vẫn là một rào cản đối với người tiêu dùng tầm trung. Trong khi đó, ở Việt Nam, bộ phận khách hàng trung lưu đang tăng lên, và các mẫu xe điện nhập khẩu cùng sản xuất trong nước có mức giá cạnh tranh hơn với các mẫu xe EV cao cấp, giúp thúc đẩy doanh số.

Tuy nhiên, hạ tầng sạc tại Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn phát triển. Mặc dù các công ty như V-Green đã đầu tư quy mô lớn vào hệ thống trạm sạc, nhưng vẫn cần nỗ lực hơn nữa để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng nhanh của xe điện trên toàn quốc.

Thị trường EV Việt Nam dự báo sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh trong những năm tới, mở ra cơ hội lớn cho cả doanh nghiệp trong nước và quốc tế muốn tham gia vào kỷ nguyên “điện hóa phương tiện” tại Đông Nam Á.

Ông Dai Yong Lin, Giám đốc Công ty Bestune Việt Nam nhận định, thị trường EV Việt Nam 2026 sẽ tăng trưởng mạnh mẽ, nhờ chính sách ưu đãi và định hướng phát triển của Nhà nước. Nhiều hãng xe điện nước ngoại sẽ tiếp tục tham gia vào thị trường này, tạo ra sự cạnh tranh sôi động. Các dòng ôtô điện cỡ nhỏ thuộc phân khúc A00 và SUV sẽ được nhiều khách lựa chọn hơn. Bởi có chi phí dễ tiếp cận, dễ di chuyển trong ngõ nhỏ, phố nhỏ và dễ bảo hành, bảo dưỡng.

Theo báo cáo mới nhất của Ngân hàng Thế giới (WB), nếu tốc độ phát triển mạng lưới trạm sạc công cộng tăng nhanh thì xe điện Việt Nam sẽ có những bứt phá nhanh hơn trong khoảng từ 2035 – 2050.

Châu Giang