'Độc chiêu' hoán đổi đất vàng của bà Dương Thị Bạch Diệp

Cùng bị đề nghị truy tố với bà Diệp là cựu Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Tài và 8 bị can nguyên là cán bộ UBND thành phố và các sở ngành, trung tâm Ca nhạc nhẹ. Theo kết luận giám định, nhà đất 185 Hai Bà Trưng (quận 3) vào tháng 10/2010 có giá trị 352,8 tỉ đồng nên các bị can đã gây thiệt hại cho nhà nước 352,8 tỉ đồng.

"Độc chiêu" hoán đổi đất vàng

Theo kết luận điều tra, Công ty Diệp Bạch Dương (do bà Dương Thị Bạch Diệp làm đại diện theo pháp luật, có trụ sở tại 179 bis Hai Bà Trưng, phường 6, quận 3) và Trung tâm Ca nhạc nhẹ (trực thuộc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch TP. Hồ Chí Minh) được giao quản lý trụ sở tại 185 Hai Bà Trưng. Lợi dụng việc Trung tâm Ca nhạc nhẹ có nhu cầu sang sửa trụ sở tại 185 Hai Bà Trưng, quận 3, bà Dương Thị Bạch Diệp đã trao đổi với ông Vy Nhật Tảo (Giám đốc Trung tâm Ca nhạc nhẹ) tìm thửa đất tương đương với thửa đất 185 Hai Bà Trưng để Trung tâm Ca nhạc nhẹ làm trụ sở, còn Công ty Diệp Bạch Dương (do bà Diệp làm đại diện pháp luật) lấy thửa đất 185 Hai Bà Trưng.

Sau đó, tháng 2/2008 bà Diệp đã tìm được thửa đất tại 57 Cao Thắng (quận 3) và làm đơn xin hoán đổi tài sản, gửi UBND TP. Hồ Chí Minh và các cơ quan liên quan đề nghị đổi đất 57 Cao Thắng lấy đất 185 Hai Bà Trưng và Công ty Diệp Bạch Dương sẽ hỗ trợ Trung tâm ca nhạc nhẹ 5 tỉ đồng. Tuy nhiên, ở lần đề xuất này, lãnh đạo thành phố không chấp nhận việc hoán đổi do pháp luật không có quy định này.

Bà Dương Thị Bạch Diệp.

Tuy nhiên, sau đó bà Diệp tiếp tục vận động các cá nhân có thẩm quyền phương án hoán đổi kèm theo đề xuất sửa chữa Trung tâm ca nhạc nhẹ số tiền là 20 tỉ đồng. Sau đó, ông Vy Nhật Tảo đã mời ông Nguyễn Thành Rum (nguyên Giám đốc Sở VH-TT&DL) tham quan địa điểm 57 Cao Thắng và trình bày cho ông Rum thấy lợi ích cho Trung tâm ca nhạc nhẹ. Ông Rum đã tổ chức họp ban giám đốc sở và thống nhất chủ trương hoán đổi.

Tiếp đó bà Diệp gặp trực tiếp ông Nguyễn Thành Tài đề nghị trình bày về phương án hoán đổi, sau đó ông Tài gặp Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh (lúc đó là ông Lê Hoàng Quân) để xin ý kiến. Chủ tịch TP sau đó đã chấp thuận cho thực hiện việc hoán đổi nhưng phải thông qua Sở Tài chính - Ban chỉ đạo 09 đề xuất. Sau đó, hồ sơ việc hoán đổi đã được UBND TP. Hồ Chí Minh chấp thuận với điều kiện Công ty Diệp Bạch Dương chịu trách nhiệm xây dựng mới Trung tâm ca nhạc đạt chuẩn tại 57 Cao Thắng (tính vào giá trị sử dụng đất sau khi thẩm định).

Về giá trị quyền sử dụng đất thì sau khi thẩm định, nếu thửa đất nào giá trị hơn thì bên nhận phải hoàn lại phần chênh lệch cho bên kia. Sau khi thẩm định xong, Công ty Diệp Bạch Dương ngoài việc phải xây dựng trụ sở thì còn phải bù tiền chênh lệch là hơn 4 tỉ đồng. Sau khi thống nhất việc hoán đổi, Công ty Diệp Bạch Dương nhận mặt bằng 185 Hai Bà Trưng và giấy tờ liên quan nhưng bà Diệp không bàn giao giấy tờ nhà đất tại 57 Cao Thắng cho Trung tâm ca nhạc nhẹ.

Thế chấp đất vàng để... vay vàng

Dù mới nhận được sự đồng thuận của ông Vy Nhật Tảo nhưng bà Dương Thị Bạch Diệp đã lấy giấy chứng nhận quyền sử dụng của thửa đất định hoán đổi (57 Cao Thắng) để thế chấp vay vốn tại Ngân hàng Agribank chi nhánh TP Hồ Chí Minh Trong suốt quá trình diễn ra việc thực hiện thủ tục hoán đổi đất đai cho đến khi thửa đất 185 Hai Bà Trưng được làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thuộc về công ty Diệp Bạch Dương thì bà Diệp cũng chưa lần nào nói với đối tác về việc đã thế chấp sổ để vay tiền.

Khi nhận được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với thửa đất 185 Hai Bà Trưng, bà Diệp tiếp tục mang đi thế chấp để vay 160 tỉ đồng. Cả hai khoản thế chấp vay tiền này đến nay đều không có khả năng trả.

Phải đến tháng 8/2013, khi Sở Tài nguyên môi trường thành phố làm thủ tục xác lập tài sản thuộc quyền sở hữu nhà nước tại 57 Cao Thắng cho Trung tâm Ca nhạc nhẹ thì bà Bạch Diệp mới thừa nhận giấy tờ thửa đất này đã được thế chấp cho ngân hàng Agribank để vay tiền. Do đó, quyền pháp lý đối với tài sản này đang thuộc Agribank TP. Hồ Chí Minh quản lý.

Trong quá trình điều tra, bà Diệp chỉ thừa nhận việc thế chấp cả 2 thửa đất cho ngân hàng mà không thông báo cho phía thành phố biết. Tuy nhiên, bà Diệp đổ lỗi cho các đơn vị của thành phố không yêu cầu cung cấp bản chính Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với thửa đất 57 Cao Thắng, hoặc yêu cầu chứng minh quyền sở hữu hợp pháp, đất không bị tranh chấp, thế chấp đối với thửa đất trên.

Ngoài việc thế chấp lô đất tại 57 Cao Thắng cho Ngân hàng Agribank chi nhánh TP. Hồ Chí Minh để vay hàng ngàn lượng vàng, bà Dương Thị Bạch Diệp còn vay của ngân hàng này hàng ngàn tỉ khác nữa.

Vai trò của lãnh đạo UBND TP Hồ Chí Minh

Bộ Công an nhận định ông Nguyễn Thành Tài không được phân công phụ trách việc quản lý tài sản nhà nước cũng như việc xử lý, sắp xếp lại tài sản nhà nước. Tuy nhiên, do không thuộc lĩnh vực mình phụ trách nên ông Nguyễn Thành Tài đã báo cáo ông Lê Hoàng Quân (Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh).

Là người chấp thuận chủ trương và chỉ đạo giải quyết việc hoán đổi nên ông Nguyễn Thành Tài phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi của mình và hậu quả đã xảy ra trong việc hoán đổi tài sản trên. Ông Nguyễn Thành Tài bị đề nghị truy tố tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng".

Trần Tâm