Độc đáo Giếng Vua và xạ nước ở Ly cung Nhà Hồ
Văn hóa và Đời sống - Lãnh đạo xã Hà Đông, huyện Hà Trung cho biết, hiện khu vực Ly cung Nhà Hồ (hay còn gọi là cung Bảo Thanh) còn tồn tại chứng tích về Giếng Vua. Ngoài ra, vùng phụ cận tại thôn Kim Sơn còn một xạ nước hình bán nguyệt khá độc đáo, thu hút nhiều du khách cũng như giới nhiên cứu.
Giếng Vua có kiến trúc hình vuông, nước trong xanh, mát lành
Hiện tại Giếng Vua nằm trên khu đất do địa phương quản lý, xen giữa hai hộ dân Hoàng Văn Hạnh và Đặng Văn Đang thuộc thôn Hưng Phát.
Giếng hình vuông, xung quanh lòng giếng kè đá tấm thành từng lớp. Lớp dưới so le với lớp trên. Phần từ mặt nước trở lên được nhận định xây bằng gạch, trát vữa.
Anh Hoàng Văn Hạnh (chủ hộ sống cạnh giếng) cho biết: Từ khi sinh ra đến giờ chưa thấy giếng cạn, nước đục. Tuy lòng giếng không sâu, nhưng nguồn nước ngầm dồi dào giúp cho giếng lúc nào cũng đầy ắp, trong xanh.
Nhiều hộ dân dẫn nước về sử dụng
Theo sử truyền, thì đây là Giếng Vua, phục vụ cho vua. Nguồn nước vì vậy được người dân nâng niu, giữ gìn. Người dân chỉ lấy nước để ăn, uống không sử dụng vào việc khác. Ngày thường bà con làm tấm che không để cho lá cây rơi vãi vào lòng giếng.
Ngày thường bà con làm tấm che không để cho lá cây rơi vãi vào lòng giếng.
Không chỉ phát hiện Giếng Vua, tại thôn Kim Sơn còn tồn tại một xạ nước khá nguyên vẹn và đang được người dân sử dụng đến ngày nay. Xạ nước được xây dựng theo hình bán nguyệt.
Theo các cao niên trong làng cho biết, nước chảy ra từ xạ là mạch nguồn được chắt lọc từ trong lòng dãy núi Đại Lại để các bậc quan lại nhà Hồ sử dụng trong sinh hoạt thuở xưa.
Xạ nước còn khá nguyên vẹn đang được nhân dân sử dụng
Nước từ xạ được dẫn qua một trụ đồng (hình như đầu pháo). Thường mỗi chiều hè, trẻ con ra tắm rửa, phụ nữ thì giặt giũ. Tuy nhiên, nguyên tắc sử dụng nước ở đây cũng chặt chẽ, tuyệt đối không được phóng uế, vứt bỏ rác bừa bãi…
Nguồn nước được dẫn ra thông qua một ống đồng hình thù giống nòng pháo bằng đồng
Lòng xạ nước rộng, là không gian cho trẻ em thôn tắm Giếng Vui đùa mỗi chiều hè.
Ông Phạm Văn Vĩnh, Bí thư Đảng ủy xã Hà Đông cho biết: Trên địa bàn chứng tích về Giếng Vua và xạ nước hiện còn khá nguyên vẹn và được Nhân dân sử dụng, bảo vệ. Hằng năm xã cũng đón đông đảo du khách về tham quan.