Độc đáo lễ cưới của người Dao đỏ Huổi Sâu
ĐBP - Đồng bào dân tộc Dao đỏ quần cư, tập trung thành bản ở Huổi Sâu, xã Pa Tần, huyện Nậm Pồ từ lâu đời. Mặc dù trải qua quá trình giao thoa văn hóa với các dân tộc khác, nhưng người Dao đỏ vẫn giữ được nhiều nét văn hóa, phong tục truyền thống của dân tộc mình. Trong đó đám cưới là một trong những nghi lễ truyền thống quan trọng nhất trong đời sống văn hóa, tinh thần của đồng bào dân tộc Dao đỏ. Nghi lễ trong đám cưới chứa đựng nhiều giá trị về văn hóa, lịch sử của đồng bào dân tộc. Sau khi đôi trai, gái tìm hiểu, tiến tới hôn nhân, gia đình sẽ nhờ thầy mo xem ngày lành, tháng tốt để tổ chức. Tùy thuộc vào năm sinh của cô dâu, chú rể mà thầy mo sẽ định ngày cũng như giờ để đưa dâu, nhận dâu; nhưng thường là giờ Dần, giờ Mão khi mặt trời vẫn chưa ló rạng.
Trong ngày tổ chức lễ cưới, từ 4h sáng mọi người tham gia đưa dâu đã tập trung tại nhà gái, chuẩn bị, sắp xếp quần áo, tư trang cần thiết của cô dâu khi về nhà chồng. Cô dâu sẽ mặc trang phục truyền thống đặc trưng, đồng thời đội lên đầu chiếc mũ rộng vành với màu đỏ là chủ đạo được tạo hình từ tre, bao bọc bởi vải thổ cẩm, cùng các quả bông nhiều màu sắc nhằm che đi khuôn mặt của cô dâu trước khi làm lễ xong và được gặp mặt chú rể.
Sau khi đoàn đưa dâu đến cổng nhà trai, sẽ được đón bằng đội nhạc lễ của người Dao gồm: kèn, trống, chiêng, chũm chọe. Đến nhà trai, đoàn đưa dâu sẽ phải đợi giờ tốt mới được vào nhà, thầy mo sẽ làm lễ cúng giải hạn cho cô dâu mới về nhằm cầu mong mọi chuyện thuận lợi, người nhà không ốm đau, bệnh tật, cây trồng, vật nuôi khỏe mạnh, sinh trưởng tốt. Khi đã làm lễ giải hạn cho cô dâu xong, thì đến lễ cưới chính thức, thầy cúng báo cáo tổ tiên, làm lễ giao bôi gắn kết cho chú rể và cô dâu.
Kết thúc lễ, cô dâu, chú rể sẽ đi từng bàn để mời nước, thuốc, rượu, thịt cho khách đã đến dự và chung vui. Sau khi mời xong, trong tiếng cười nói, chúc tụng của mọi người, cô dâu và chú rể sẽ đi từng bàn xin một chút rượu, một chút thịt. Đây được coi như đón nhận lời chúc phúc của mọi người đến cô dâu và chú rể.
Từ tờ mờ sáng, mọi người trong bản đã tập trung tại nhà cô dâu chuẩn bị cho lễ đưa dâu.
Cô dâu mặc trang phục truyền thống và đội trên đầu mũ rộng vành.
Các bà, các mẹ chỉnh trang cho cô dâu.
Đoàn đưa dâu khi trời chuẩn bị sáng.
Đến cổng nhà trai, đoàn đưa dâu được đón bằng đội nhạc lễ truyền thống của dân tộc Dao trong lúc chờ đến giờ làm lễ.
Thầy mo làm lễ cúng giải hạn cho cô dâu…
Cúng giải hạn xong, là lễ chính thức báo cáo tổ tiên, uống chén giao bôi của cô dâu và chú rể.
Cô dâu và chú rể đi mời thuốc, mời nước, mời rượu và đồ ăn đến từng vị khách.
Đại diện gia đình nhà trai cùng chủ sự lễ cưới dặn dò con dâu, con trai những điều cần làm, cần tránh khi chung sống với nhau.
Sau khi ra mắt và hoàn thành lễ cưới xong, cô dâu và chú rể sẽ đi từng bàn xin một chút rượu, thịt như đón nhận sự chúc phúc ấm no, may mắn của mọi người.
Kết thúc lễ cưới, chú rể mới được mở tấm vải, tháo mũ để gặp mặt cô dâu.
