Độc đáo lễ hội vật cầu bùn ở Bắc Giang
Hàng nghìn người cả dân địa phương lẫn du khách thập phương đã có mặt trong lễ hội 'độc nhất vô nhị' mang tên vật cầu bùn làng Vân. Sau mỗi trận thi đấu, hàng trăm người dầm mình dưới bùn đất đầy phấn khích...
Lễ hội vật cầu nước (còn gọi là vật cầu bùn) là một lễ hội truyền thống của làng Vân (nay là thôn Yên Viên, xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang). Đây là một lễ hội vô cùng độc đáo, mang nhiều ý nghĩa văn hóa - tín ngưỡng truyền thống, lại kịch tích, vui vẻ, hài hước nên luôn thu hút đông đảo du khách từ mọi miền đất nước tới tham dự.
Không giống với những lễ hội khác thường diễn ra vào mùa Xuân, lễ hội vật cầu bùn làng Vân lại diễn ra vào mùa Hè, vào các ngày 12, 13 và 14 tháng Tư Âm lịch. Lễ hội này xuất phát từ tín ngưỡng thờ Thần Mặt Trời của người dân làm nông nghiệp, gắn với điển tích chống giặc ngoại xâm của dân tộc nên được người làng Vân lưu giữ đến ngày nay.
Tương truyền, vào thế kỷ thứ VI, Thánh Tam Giang (là danh xưng mà người dân Việt Nam tôn vinh chung hai vị tướng Trương Hống và Trương Hát được thờ ở 372 làng thuộc lưu vực ba con sông là sông Cầu, sông Thương, sông Cà Lồ) phò vua Triệu Quang Phục đánh giặc Lương. Khi đánh thắng quân Lương ở đầm Dạ Trạch (tỉnh Hưng Yên) thì bị bọn quỷ đen ở đầm quấy phá.
Bọn quỷ đen ra điều kiện rằng nếu thắng, chúng phải được thưởng lớn; nếu thua, chúng sẽ phải quy phục hầu nhà Thánh. Cuối cùng, bọn quỷ đen thua trận đã quy phục Đức Thánh Tam Giang. Dân mở hội ăn mừng chiến thắng, trong đó có các trận thi đấu cầu nước là biểu trưng cho trận chiến nêu trên, một đội là quân nhà Thánh, một đội là lũ quỷ nước.
Năm nay, lễ hội vật cầu bùn làng Vân được tổ chức trong ba ngày 19, 20 và 21/5 (tức 12, 13, 14/4 âm lịch); bao gồm nhiều nghi thức tế lễ, sinh hoạt văn hóa, trò chơi dân gian, giao lưu văn nghệ quần chúng...; song thu hút nhất vẫn là ba trận thi đấu vật cầu bùn vào các buổi chiều.
Vì tính chất "độc bản" của mình, Lễ hội Vật cầu bùn làng Vân đã được Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vào năm 2022.
Những năm gần đây, giới nghiên cứu văn hóa - lịch sử, giới nhiếp ảnh cùng nhiều du khách ở các địa phương thường tìm đến Bắc Giang để tham dự lễ hội độc đáo này. Ngoài vật cầu bùn, làng Vân xưa (nay là thôn Yên Viên, xã Vân Hà, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) còn nổi tiếng với nghề truyền thống là nấu rượu với thương hiệu rượu làng Vân.
Cách đó không xa là làng Thổ Hà, một địa danh nổi tiếng với nghề truyền thống làm bánh đa nem.
Nguồn ĐTCK: https://tinnhanhchungkhoan.vn/doc-dao-le-hoi-vat-cau-bun-o-bac-giang-post345649.html