Lễ hội chém lợn từ lâu đã trở thành nét văn hóa của người dân làng Ném Thượng, nhằm tưởng nhớ vị Thành hoàng làng (sứ quân Nguyễn Thủ Tiệp hoặc tướng quân Đoàn Thượng) năm xưa chém lợn nuôi quân, đồng thời cầu mong một năm mới an lành, may mắn.
Lễ hội làng Ném Thượng có lịch sử hơn 800 năm nhưng do ảnh hưởng từ chiến tranh nên lễ hội đã bị mai một. Từ năm 1999, lễ hội được khôi phục và tổ chức đều đặn hàng năm vào mùng 5 và 6 tháng Giêng âm lịch.
Đại diện ban tổ chức lễ hội Khu phố Ném Thượng cho biết, trong năm 2023, lễ hội làng Ném Thượng vẫn duy trì các nghi thức truyền thống nhưng bảo đảm thực hiện theo nếp sống văn minh. Nghi thức chém lợn giữa sân đình đã không diễn ra mà "ông ỉn" được đưa vào khu vực kín đáo giết thịt tế thánh.
“Ông ỉn” năm nay do hội đồng niên sinh năm 1975 nuôi, và được 2 thủ đao sinh năm 1978 thực hiện nghi lễ giết thịt. 2 “ông ỉn” rước quanh khu phố, sau đó được rước về sân đình làm lễ hoàn rước và được đưa vào khu vực riêng quây bạt kín, hai thủ đao được dân làng chọn từ những gia đình hạnh phúc, con cháu đề huề, khỏe mạnh thực hiện nghi lễ giết lợn”- Đại diện ban tổ chức lễ hội Khu phố Ném Thượng thông tin.
9h30 sáng, nghi lễ rước lợn quanh làng trước giờ chém tế thần.
Đoàn rước đi đến đâu, người dân từ trong nhà ven đường đổ xô ra thả tiền vào thùng cầu may mắn cho năm mới và mời chào các thành viên trong đoàn rước ăn bánh kẹo, thịt hoặc nhắm rượu.
Chú lợn đi đến đâu được dân làng mừng tuổi đến đấy.
Tham gia nghi lễ rước kiệu, đoàn rước gồm các đoàn thể chính trị, xã hội trong thôn khoảng vài trăm người, cùng toàn thể nhân dân và du khách thập phương. Đi đầu đoàn rước là đội hình múa lân, các cháu thiếu niên và nhi đồng cầm cờ, hoa, tiếp theo là đội mâm lễ...
Đúng 11h30 những người không có nhiệm vụ không được vào nơi "hành quyết".
Từ năm 2016, để chấm dứt tình trạng gây phản cảm, kích động bạo lực và đảm bảo yếu tố truyền thống, các cấp chính quyền vận động nhân dân làng Ném Thượng điều chỉnh tục chém lợn giữa sân đình vào một khu vực kín dành riêng để giết thịt và làm cỗ ngọc tế thánh.
Tiến Dũng - Văn Giang/VOV.VN