Đổi mới công tác đối ngoại Biên phòng, góp phần bảo vệ biên giới từ sớm, từ xa

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm trong Tọa đàm sĩ quan trẻ BĐBP tỉnh Lạng Sơn (Việt Nam) và cán bộ trẻ Tổng trạm kiểm tra Biên phòng xuất nhập cảnh Quảng Tây (Trung Quốc), với chủ đề “Sắt son tình đồng chí” trong khuôn khổ Chương trình Giao lưu sĩ quan trẻ BĐBP tỉnh Lạng Sơn (Việt Nam) và cán bộ trẻ Tổng trạm kiểm tra Biên phòng xuất nhập cảnh Quảng Tây (Trung Quốc), tháng 4/2025. Ảnh: Chiến Khu

BĐBP đã chủ động trong công tác tham mưu chiến lược và hoàn thiện hành lang pháp lý về công tác đối ngoại; thực hiện việc ký kết và triển khai các thỏa thuận hợp tác quốc tế về công tác quản lý, bảo vệ biên giới với các đối tác. Từ năm 2015 đến nay, BĐBP đã tích cực tham mưu cho Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng đề xuất nhiều chủ trương, giải pháp chiến lược về hội nhập quốc tế và đối ngoại Biên phòng. Tham gia xây dựng và triển khai thực hiện hiệu quả các đề án như: “Đề án Hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”, “Đề án Tăng cường hợp tác quốc phòng Việt Nam - Lào, Việt Nam - Campuchia đến năm 2020 và những năm tiếp theo”.

Trong công tác thực hiện các thỏa thuận quốc tế, từ năm 2015 đến nay, Bộ Tư lệnh BĐBP đã chủ trì, tham mưu cho Bộ Quốc phòng ký kết và tổ chức ký kết 61 văn bản, thỏa thuận hợp tác quốc tế với Trung Quốc (17), Lào (17), Campuchia (25), Vương quốc Anh (1) và Australia (1). Các thỏa thuận quốc tế nêu trên đã góp phần xây dựng hành lang pháp lý vững chắc cho việc triển khai hợp tác với các đối tác và lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới của các nước láng giềng cũng như hợp tác quốc tế về biên phòng. Thiết lập quan hệ hợp tác về biên phòng với 13/13 đối tác là lực lượng quản lý, bảo vệ biên giới của Trung Quốc (Cục Quản lý di dân quốc gia, Bộ Động viên quốc phòng, Chiến khu miền Nam, Ủy ban Hợp tác cửa khẩu); Lào (Cục BĐBP, Tổng cục Cảnh sát, Tổng cục An ninh) và Campuchia (Bộ Tư lệnh Lục quân, Bộ Tư lệnh Hiến binh, Cục Biên giới, Tổng cục Công an quốc gia, Tổng cục Di trú). Thường xuyên phối hợp với các đối tác, giải quyết tốt các vấn đề trên biên giới, cửa khẩu bằng biện pháp ngoại giao.

BĐBP cũng đã tích cực tham mưu và triển khai thực hiện đa dạng hóa, đổi mới các hình thức đối ngoại và giao lưu. Thực hiện tốt công tác tham mưu, chủ trì phối hợp tổ chức thành công 12 chương trình giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới (9 lần với Trung Quốc, 2 lần với Lào, 1 lần với Campuchia); huấn luyện, diễn tập liên hợp; phối hợp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; giao lưu công tác Đảng, công tác chính trị; giao lưu sĩ quan trẻ; hợp tác đào tạo cán bộ, tập huấn nghiệp vụ; giao lưu văn hóa-thể thao. Tham mưu và tổ chức ký kết nghĩa giữa các đồn, trạm Biên phòng và cụm dân cư hai bên biên giới với 191 cặp đồn Biên phòng (Việt Nam-Trung Quốc: 83; Việt Nam-Lào: 76; Việt Nam-Campuchia: 32) và 224 cặp cụm dân cư (Việt Nam-Trung Quốc: 72; Việt Nam-Lào: 107; Việt Nam-Campuchia: 45), các hoạt động kết nghĩa được các đơn vị BĐBP duy trì, phát triển, ngày càng đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả, góp phần nâng cao mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị giữa lực lượng bảo vệ biên giới và nhân dân hai bên.

Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn (BĐBP tỉnh Nghệ An) và Đại đội Bảo vệ biên giới 221 (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Xiêng Khoảng, Lào) trao đổi tình hình liên quan tại cột mốc 404. Ảnh: Hải Thượng

Thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực dự báo có nhiều diễn biến phức tạp, để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại Biên phòng, góp phần “bảo vệ biên giới từ sớm, từ xa”, hoạt động đối ngoại Biên phòng phải được thực hiện trên cơ sở chủ trương, đường lối của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, hoạt động có chiều sâu, thực chất, bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc, trên cơ sở tôn trọng chủ quyền lãnh thổ, tuân thủ luật pháp quốc tế, bình đẳng, cùng có lợi. Trong đó, cần tập trung vào những vấn đề sau:

Một là, quán triệt sâu sắc chủ trương, đường lối của Đảng, Quân ủy Trung ương và Bộ Quốc phòng về hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng trong tình hình mới. Tích cực tham mưu về chủ trương, đường lối trong công tác đối ngoại quốc phòng, đối ngoại Biên phòng, đặc biệt là Kết luận số 53-KL/TW ngày 28/4/2023 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng đến năm 2030 và những năm tiếp theo; Kế hoạch số 3588/KH-BQP ngày 20/6/2025 của Bộ Quốc phòng về thực hiện Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 24/01/2025 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 24-NQ/TW ngày 16/4/2018 của Bộ Chính trị về Chiến lược quốc phòng Việt Nam; Nghị quyết số 44-NQ/TW ngày 24/11/2023 Hội nghị lần thứ 8 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; Nghị quyết số 2662-NQ/QUTW ngày 26/02/2024 của Quân ủy Trung ương về hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng đến năm 2030 và những năm tiếp theo.

Hai là, quán triệt, thực hiện nhất quán nguyên tắc, đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại của Đảng. Đảm bảo sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung của Nhà nước, mà trực tiếp, thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng.

Ba là, nâng cao chất lượng nghiên cứu, dự báo và tham mưu chiến lược. Tập trung nâng cao năng lực nghiên cứu, dự báo tình hình để tham mưu chiến lược chính xác về hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng, đối ngoại Biên phòng. Công tác đối ngoại Biên phòng phải tạo thế đan xen lợi ích, củng cố tin cậy với các đối tác, đặc biệt là các nước láng giềng.

Bốn là, nâng cao hiệu quả đối ngoại với các nước láng giềng và hợp tác quốc tế về biên phòng. Hoạt động đối ngoại Biên phòng cần thể hiện sự chủ động trong nhận thức, xây dựng quan điểm, mục tiêu và hoạch định kế hoạch đối ngoại. Đặc biệt, cần nhấn mạnh đến tính hiệu quả, chuyển từ đối thoại, tham vấn, chia sẻ, giao lưu sang hợp tác thực chất, thúc đẩy mối quan hệ và xây dựng lòng tin trong xử lý các vấn đề nảy sinh trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của nhau, không can thiệp vào công việc nội bộ và tôn trọng luật pháp quốc tế.

Với những phương hướng rõ ràng và sự chủ động, đổi mới không ngừng, lực lượng BĐBP sẽ tiếp tục duy trì và phát triển hiệu quả của công tác đối ngoại Biên phòng và hợp tác quốc tế về biên phòng. Đây sẽ tiếp tục là điểm sáng trong công tác đối ngoại quốc phòng, góp phần quan trọng bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định và thúc đẩy phát triển đất nước, qua đó, bảo vệ biên giới từ sớm, từ xa.

Đại tá Trần Nam Trung, Phó Tham mưu trưởng BĐBP