Đổi mới hoạt động tư vấn, phản biện, giám định xã hội
Thời gian qua, hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội (TVPB&GĐXH) được Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hóa (gọi tắt là Liên hiệp hội) chú trọng thực hiện có hiệu quả. Từ đó, góp phần không nhỏ trong việc tham mưu cho cấp ủy, chính quyền, các tổ chức có thêm căn cứ, cơ sở để xem xét quyết định các vấn đề quan trọng, phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Thanh Hóa tổ chức Hội thảo khoa học phản biện Đề án phát triển Viện Nông nghiệp Thanh Hóa, giai đoạn 2026-2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Xác định rõ hoạt động TVPB&GĐXH là một trong những nhiệm vụ quan trọng, khẳng định vị thế, vai trò của Liên hiệp hội, vì vậy Liên hiệp hội đã quan tâm chỉ đạo thực hiện có hiệu quả cao. Theo Tổng thư ký Liên hiệp hội, Phạm Kim Tân cho biết: Từ năm 2016-2020, đơn vị đã đề xuất và được Chủ tịch UBND tỉnh giao nhiệm vụ thí điểm tư vấn, phản biện một số chương trình, quy hoạch, kế hoạch, đề án lớn của tỉnh (mỗi năm 5 nhiệm vụ). Qua hơn 5 năm thí điểm triển khai thực hiện các nhiệm vụ tư vấn, phản biện, Liên hiệp hội đã xây dựng và tập hợp được đội ngũ, chuyên gia, nhà khoa học giàu kinh nghiệm, đủ sức thực hiện các nhiệm vụ TVPB&GĐXH trên mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội của tỉnh. Từ năm 2021 trở đi, căn cứ vào chương trình công tác hằng năm của UBND tỉnh, Liên hiệp hội đã nghiên cứu lựa chọn, có văn bản đề nghị và được Chủ tịch UBND tỉnh tin tưởng giao phản biện 10 nhiệm vụ/năm.
Để làm tốt hoạt động TVPB&GĐXH, Liên hiệp hội đã tập trung vào một số hoạt động như: tăng số lượng các cuộc khảo sát thực tế nhằm nâng cao tính thực tiễn trong công tác phản biện đối với các chương trình, đề án; duy trì tỷ lệ số lượng chuyên gia công tác tại các cơ quan trung ương trong hội đồng; tăng số lượng thành viên phản biện là các đồng chí nguyên lãnh đạo tỉnh, nguyên lãnh đạo sở, ngành trong hội đồng; tăng số lượng đại biểu là các nhà quản lý ngành cấp tỉnh, cấp huyện, các ban giúp việc của HĐND tỉnh tham gia các hội thảo về nội dung báo cáo phản biện; duy trì, thực hiện các bước quy trình chuẩn bị và lấy ý kiến xây dựng báo cáo phản biện...
Cũng nhờ đó, hoạt động TVPB&GĐXH của Liên hiệp hội đạt được nhiều kết quả quan trọng. Tính đến nay, Liên hiệp hội đã chủ trì và phối hợp triển khai thực hiện được khoảng 80 nhiệm vụ TVPB&GĐXH. Nhìn chung, các hoạt động đều đạt chất lượng tốt, góp ý khách quan, thẳng thắn, kịp thời đối với nhiều vấn đề quan trọng, như: chủ trương, chính sách, các dự án đầu tư trọng điểm có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển kinh tế - xã hội, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, bảo vệ môi trường, y tế... Trong đó, phải kể đến một số nhiệm vụ phản biện như: chính sách khuyến khích phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2025-2030 do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch là cơ quan chủ trì xây dựng; chính sách khuyến khích, hỗ trợ đối với huấn luyện viên, vận động viên thể thao thành tích cao tỉnh Thanh Hóa do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch là cơ quan chủ trì xây dựng; danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước thuộc lĩnh vực nghiên cứu khoa học, công nghệ trong nông nghiệp do Viện Nông nghiệp Thanh Hóa là cơ quan chủ trì xây dựng; Đề án phát triển du lịch cộng đồng tại huyện Lang Chánh, tỉnh Thanh Hóa đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 do UBND huyện Lang Chánh là cơ quan chủ trì xây dựng...
Từ việc thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ TVPB&GĐXH đã góp phần nâng cao chất lượng các chương trình, đề án, dự án và những cơ chế, chính sách do Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành; đồng thời phát huy được trí tuệ, sự cống hiến tham gia tích cực của đội ngũ chuyên gia, các nhà khoa học của tỉnh. Các báo cáo tư vấn, phản biện của Liên hiệp hội đã được Tỉnh ủy, UBND tỉnh, các cơ quan chủ quản và chủ đề án, dự án đánh giá cao, coi đây là một kênh thông tin quan trọng, là cơ sở khoa học trước khi trình duyệt, ban hành thực hiện.
Mặc dù đã đạt được nhiều kết quả, nhưng nhìn nhận một cách khách quan, hoạt động TVPB&GĐXH của Liên hiệp hội vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: nhận thức của một số ban, ngành, địa phương về hoạt động TVPB&GĐXH chưa được đầy đủ, chưa thấy rõ vai trò của hoạt động TVPB&GĐXH, chưa chủ động đề xuất và cung cấp thông tin, tài liệu cho Liên hiệp hội, nên hoạt động phản biện chưa kịp thời, gây ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động TVPB&GĐXH; sự phối hợp của các cấp, ngành còn thiếu chặt chẽ, chưa đảm bảo quy trình phản biện; nhân lực cán bộ quản lý, chuyên trách đối với công tác TVPB&GĐXH của Liên hiệp hội còn kiêm nhiệm nên tính chủ động chưa cao; năng lực trong công tác TVPB&GĐXH còn hạn chế...
Do đó, để tiếp tục làm tốt hoạt động TVPB&GĐXH, Liên hiệp hội và các hội thành viên đã và đang tiếp tục thực hiện nhiều giải pháp như: xây dựng hệ thống mạng lưới chuyên gia TVPB&GĐXH trong và ngoài tỉnh, đảm bảo đủ năng lực để thực hiện tốt nhiệm vụ, đặc biệt là các chuyên gia đầu ngành có trình độ chuyên môn cao, uy tín về khoa học và có nhiều kinh nghiệm trong TVPB&GĐXH; kiện toàn Ban TVPB&GĐXH của Liên hiệp hội; nâng cao tính chủ động của Liên hiệp hội và đội ngũ trí thức trong việc đề xuất các nhiệm vụ TVPB&GĐXH đối với các chương trình, quy hoạch, kế hoạch, dự án lớn về phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.
