Đổi mới mô hình quản trị, nâng sức bật kinh tế ở tỉnh Quảng Ngãi
Năm 2025 tỉnh Quảng Ngãi hoàn thành 24/24 chỉ tiêu đề ra; tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 10,02%, đứng đầu khu vực Nam Trung Bộ – Tây Nguyên; GRDP bình quân đầu người đạt 101,9 triệu đồng.
Những con số ấn tượng này không chỉ phản ánh đà tăng trưởng mà còn cho thấy hiệu quả rõ rệt của quá trình đổi mới mô hình quản trị theo hướng linh hoạt, thực chất và lấy kết quả làm thước đo.
Những năm gần đây, tỉnh Quảng Ngãi từng bước đổi mới phương thức lãnh đạo, điều hành theo hướng phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, gắn trách nhiệm người đứng đầu với kết quả thực hiện nhiệm vụ. Từ thực tiễn ở cơ sở cho thấy, mô hình quản trị mới có vai trò then chốt trong việc tháo gỡ các “điểm nghẽn” phát triển.
Khi chính quyền cơ sở trở thành “đầu mối giải quyết”
Xã Vạn Tường được hình thành trên cơ sở sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị hành chính ở khu vực Khu kinh tế Dung Quất. Đây là địa bàn có tính chất công nghiệp và dân cư đan xen, dân số đông, tập trung nhiều dự án công nghiệp quy mô lớn, đặt ra yêu cầu rất cao đối với công tác quản trị ở cơ sở.
Ông Hồ Văn Niên (áo xanh đậm) thăm và làm việc tại Công ty Cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn
Trước đây, áp lực từ giải phóng mặt bằng, quản lý đất đai, môi trường và an sinh xã hội luôn là những thách thức lớn. Những năm gần đây, chính quyền xã đã chủ động đổi mới phương thức điều hành, phân công, phân nhiệm rõ ràng, rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục, tăng cường phối hợp với Ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất, doanh nghiệp và người dân.
Đặc biệt, từ khi triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, nhiều nhiệm vụ được giao về cơ sở, cán bộ xã Vạn Tường phải nâng cao năng lực quản trị, chủ động hơn trong điều hành, đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh của khu vực Khu kinh tế Dung Quất.
Khu Kinh tế Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi
Việc chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp đang mở ra cách tiếp cận mới trong quản trị nhà nước tại cơ sở, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả điều hành và tạo nền tảng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Một trong những điểm sáng nổi lên là hiệu quả giải quyết thủ tục hành chính nâng lên rõ rệt. Từ khi vận hành theo mô hình mới đến nay, địa phương đã tiếp nhận hơn 15.000 hồ sơ thủ tục hành chính, tỷ lệ giải quyết và trả kết quả trước hạn đạt 99%. Quy trình xử lý hồ sơ được rút gọn, minh bạch hơn, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, góp phần cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh trên địa bàn.
Công nhân làm việc tại Nhà máy thép Hòa Phát, Khu Kinh tế Dung Quất
Cùng với đó, tinh thần trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức được nâng cao. Cán bộ xã chủ động, hăng say trong công việc, tập trung giải quyết nhanh chóng, đúng quy định các yêu cầu của tổ chức, doanh nghiệp và người dân.
Ông Ung Đình Hiền, Chủ tịch UBND xã Vạn Tường, tỉnh Quảng Ngãi cho rằng, đây là yếu tố then chốt giúp mô hình chính quyền hai cấp phát huy hiệu quả, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với chính quyền cơ sở.
Theo ông Ung Đình Hiền: “Từ khi hình thành chính quyền địa phương hai cấp đến nay, địa phương đạt được rất nhiều kết quả, đáp ứng kỳ vọng của nhân dân và sự chỉ đạo của cấp trên. Điều đáng mừng là nhân dân ủng hộ rất nhiều. Kèm theo đó là trách nhiệm của cán bộ, công chức phát huy hết sức tích cực, làm việc trên tinh thần hết sức trách nhiệm, hăng say để giải quyết công việc cho tổ chức, doanh nghiệp và bà con nhân dân một cách thuận lợi nhất, nhanh nhất”.
Cán bộ xã Ngọc Réo, tỉnh Quảng Ngãi hướng dẫn người dân thực hiện thủ tục hành chính trên nền tảng số
Phân quyền mạnh hơn, dự án "đi nhanh" hơn
Trong quá trình phát triển, xã Vạn Tường đang đối mặt với những thách thức không nhỏ, đặc biệt là công tác giải phóng mặt bằng phục vụ các dự án lớn. Địa phương có 5 dự án trọng điểm của tỉnh và dự kiến sẽ có thêm 2 dự án trong nhiệm kỳ 2025–2030, với tổng diện tích giải phóng mặt bằng hơn 1.500 ha. Quy mô dự án lớn trong khi cơ chế, chính sách còn thiếu đồng bộ đã tạo áp lực không nhỏ đối với chính quyền cơ sở.
Ông Nguyễn Hoàng Giang, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi làm việc với các xã phía Tây của tỉnh để tháo gỡ những vướng mắc khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.
Ở tầm khu vực, Khu kinh tế Dung Quất được xác định là “trái tim công nghiệp”. Ông Nguyễn Hải Trường, Phó Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế Dung Quất và các Khu công nghiệp Quảng Ngãi cho biết, Khu kinh tế Dung Quất hội tụ nhiều điều kiện, tiềm năng và lợi thế để phát triển công nghiệp, nhất là các ngành công nghiệp nặng, lọc hóa dầu, năng lượng gắn với cảng biển nước sâu Dung Quất và các ngành thương mại, dịch vụ. Ban Quản lý đã kiến nghị UBND tỉnh Quảng Ngãi ưu tiên huy động nguồn lực đầu tư, nâng cấp hạ tầng, đặc biệt là hệ thống giao thông và công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng để sớm có đất sạch giao cho nhà đầu tư.
Xã Măng Đen, tỉnh Quảng Ngãi
Thực tế cho thấy, sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, hệ thống luật và các nghị định hướng dẫn đã được điều chỉnh theo hướng ủy quyền, phân quyền mạnh mẽ cho địa phương, tạo sự thay đổi rõ nét trong cơ cấu quản lý và điều hành.
Ông Nguyễn Hải Trường cho biết, nhiều dự án trước đây thuộc thẩm quyền Trung ương nay được phân quyền về cho địa phương quyết định; từ cấp tỉnh, nhiều nội dung tiếp tục được phân cấp xuống cấp xã, giúp rút ngắn quy trình xử lý công việc ngay từ cơ sở.
“Thực hiện chính quyền địa phương hai cấp thì thực tế phối hợp giữa Ban và các xã trên địa bàn được tốt hơn, gần hơn và sát dân hơn; công việc cụ thể và hiệu quả hơn. Thời gian giữa Ban và chính quyền địa phương cũng không còn là trở ngại. Nói chung, những vướng mắc phát sinh đều được trao đổi bằng nhiều phương thức khác nhau để tháo gỡ các điểm nghẽn, tạo điều kiện cho các dự án triển khai thuận lợi” - ông Trường chia sẻ.
Cán bộ xã Đăk Tô, tỉnh Quảng Ngãi xử lý thủ tục hành chính cho người dân
Đổi mới quản trị, nền tảng cho sức bật mới
Không chỉ ở khu vực công nghiệp ven biển, yêu cầu đổi mới mô hình quản trị còn thể hiện rõ tại khu vực miền núi. Ông Đặng Quang Hà, Bí thư Đảng ủy xã Măng Đen, tỉnh Quảng Ngãi (trước đây thuộc huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum) cho biết, địa phương xác định con đường tăng trưởng xanh, trong đó bảo tồn là nền tảng, cộng đồng là chủ thể, doanh nghiệp là động lực, Nhà nước giữ vai trò kiến tạo. Từ định hướng đúng đắn này, du lịch Măng Đen đã có bước tăng trưởng vượt bậc: năm 2024 đạt 1,2 triệu lượt khách đến năm 2025 đạt 1,5 triệu lượt khách, tổng doanh thu ước đạt 1.345 tỷ đồng. Ông Đặng Quang Hà cho biết thêm:
Theo ông Hà: “Đẩy mạnh đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, trong đó chú trọng đào tạo nhân lực trong lĩnh vực du lịch cộng đồng, ẩm thực, lưu trú, hướng dẫn viên du lịch chuyên nghiệp, thành thạo ngoại ngữ và kỹ năng số. Phát triển Măng Đen thành trung tâm nghỉ dưỡng thiên nhiên chỉ bền vững khi lấy bảo tồn là nền tảng, cộng đồng là chủ thể, doanh nghiệp là động lực, Nhà nước kiến tạo và điều phối”.
Du khách đến Măng Đen, tỉnh Quảng Ngãi
Năm 2025 khép lại, tỉnh Quảng Ngãi hoàn thành 24/24 chỉ tiêu đề ra; tốc độ tăng trưởng GRDP đạt 10,02%, đứng đầu khu vực Nam Trung Bộ – Tây Nguyên; GRDP bình quân đầu người đạt 101,9 triệu đồng. Những con số ấn tượng này không chỉ phản ánh đà tăng trưởng mà còn cho thấy hiệu quả rõ rệt của quá trình đổi mới mô hình quản trị theo hướng linh hoạt, thực chất và lấy kết quả làm thước đo.
Điểm nghẽn mặt bằng được tháo gỡ, các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ xây dựng
Trong bối cảnh kinh tế trong nước và thế giới còn nhiều biến động, kết quả này cho thấy tỉnh Quảng Ngãi đã chuyển trọng tâm từ quản lý sang kiến tạo phát triển, từ điều hành theo mệnh lệnh hành chính sang điều hành theo mục tiêu và kết quả. Việc phân cấp, phân quyền mạnh mẽ gắn với trách nhiệm người đứng đầu đã giúp việc triển khai các quyết sách được nhanh hơn, sát thực tiễn, giảm độ trễ trong xử lý công việc, nhất là ở những lĩnh vực then chốt như đầu tư, giải phóng mặt bằng và phát triển hạ tầng. Khi bộ máy vận hành thông suốt, minh bạch và trách nhiệm, chi phí tuân thủ giảm xuống, môi trường đầu tư, kinh doanh được cải thiện, từ đó tạo động lực cho tăng trưởng bền vững.
Nói cách khác, những con số tăng trưởng của tỉnh Quảng Ngãi là kết quả từ việc đổi mới mô hình quản trị, nơi vai trò kiến tạo của Nhà nước được phát huy, còn thị trường và doanh nghiệp được tạo điều kiện để phát triển. Đây cũng chính là nền tảng để địa phương tiếp tục nâng cao sức bật trong giai đoạn tiếp theo.
Ông Hồ Văn Niên (áo xanmh đậm) thăm và làm việc tại Công ty Cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn
Ông Hồ Văn Niên, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi cho biết, đổi mới mô hình quản trị là yêu cầu xuyên suốt để tạo sức bật mới cho phát triển kinh tế của tỉnh. Các cấp ủy, chính quyền phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, điều hành; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính gắn với chuyển đổi số; tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư phát triển.
Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi Hồ Văn Niên nhấn mạnh, phải tiếp tục đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm, phấn đấu giải ngân đạt 100% kế hoạch vốn đầu tư công, qua đó tạo động lực lan tỏa, nâng cao sức bật cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ngãi trong giai đoạn tới.
“Khẩn trương rà soát, tích hợp, cập nhật lại Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, bảo đảm đồng bộ, phù hợp với quy hoạch vùng, quy hoạch quốc gia. Xây dựng và triển khai thực hiện kịp thời Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2026-2030, làm cơ sở để huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư phát triển. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính gắn với chuyển đổi số; tháo gỡ các điểm nghẽn, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư phát triển, khai thác hiệu quả không gian phát triển mới” - ông Niên chỉ rõ.
Cán bộ Phòng kinh tế xã Măng Ri xuống cơ sở giúp người dân phát triển cây cà phê.
Đổi mới mô hình quản trị không chỉ là yêu cầu trước mắt mà đã trở thành giải pháp lâu dài để Quảng Ngãi bứt phá trong giai đoạn phát triển mới. Cả hệ thống chính trị ở tỉnh Quảng Ngãi từng bước chuyển mạnh từ “quản lý” sang “kiến tạo”, từ tư duy hành chính sang tư duy phát triển đã và đang tao ra nền tảng quan trọng trong việc nâng cao sức bật kinh tế, chủ động thích ứng với biến động, tận dụng hiệu quả các dư địa tăng trưởng mới và vững vàng bước vào chặng đường phát triển tiếp theo.
