Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh
Một tiết dạy thực hành môn Toán tại Hội thi Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh. Ảnh: NGUYỄN CHƯƠNG
Hội thi Giáo viên dạy giỏi THCS cấp tỉnh, chu kỳ 2019-2022 vừa được Sở GD-ĐT Phú Yên tổ chức đã góp phần đẩy mạnh phong trào thi đua dạy tốt, học tốt, đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực, phẩm chất học sinh, tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) năm 2018.
Hội thi Giáo viên dạy giỏi THCS cấp tỉnh, chu kỳ 2019-2022 được Sở GD-ĐT tổ chức tại TX Sông Cầu với 90 giáo viên đại diện cho các trường THCS thuộc phòng GD-ĐT của 9 huyện, thị xã, thành phố tham gia 10 môn thi gồm: Toán, Vật lý, Sinh học, Thể dục, Tin học, Hóa học, Tiếng Anh, Ngữ văn, Lịch sử và Địa lý.
Đổi mới cách dạy
Tham gia hội thi, các giáo viên đều áp dụng phương pháp giảng dạy mới theo chủ đề “Dạy học phát triển năng lực và phẩm chất học sinh”, tiếp cận chương trình GDPT năm 2018. Theo đó, các giáo viên trải qua hai phần thi, đó là báo cáo chuyên đề dạy học phát triển năng lực, phẩm chất học sinh và thực hành một tiết dạy.
Đối với phần báo cáo chuyên đề, các giáo viên biên soạn theo cấu trúc 5 hoạt động gồm: khởi động, hình thành kiến thức, luyện tập, vận dụng và tìm tòi sáng tạo. Mỗi hoạt động đều có xác định mục tiêu, trọng tâm, chuẩn kiến thức - kỹ năng và các năng lực, phẩm chất cần hình thành; phương pháp - kỹ thuật dạy học tích cực, hình thức dạy học cho đến phương tiện, thiết bị hỗ trợ được đề cập, liệt kê cụ thể, đảm bảo sự phù hợp với bộ môn. Còn tiết dạy thực hành, ngoài kết hợp với công nghệ thông tin, sơ đồ tư duy, đồ dùng dạy học, các giáo viên vận dụng tốt phương pháp dạy học tích cực như: hoạt động nhóm, trò chơi học tập, đặt và giải quyết vấn đề…
Kết quả hội thi, ban tổ chức trao giải nhất, nhì, ba cho từng môn thi. Ngoài ra, còn trao 30 giải khuyến khích, mỗi môn 3 giải. Với kết quả trên, Phòng GD-ĐT huyện Tây Hòa đạt giải nhất toàn đoàn, giải nhì toàn đoàn thuộc về Phòng GD-ĐT TP Tuy Hòa, giải ba toàn đoàn trao cho Phòng GD-ĐT huyện Đông Hòa.
Cô Nguyễn Thị Quế Hương, giáo viên dạy Toán, Trường THCS Trần Quốc Toản (TP Tuy Hòa), chia sẻ: “Trước khi đến với Hội thi Giáo viên dạy giỏi THCS cấp tỉnh, bản thân tôi đã trải qua hội thi cấp thành phố. Vì thế, tôi nắm chắc kiến thức, đi sâu vào trọng tâm bài dạy và có kinh nghiệm xử lý tình huống trên lớp đối với học sinh. Trong tiết dạy thực hành về Toán hình lớp 8, trong quá trình dạy, tôi rèn các em kỹ năng vẽ hình, cách đọc giả thuyết, kết luận của một bài toán, giúp các em nắm được kiến thức, cách làm bài và được ban giám khảo đánh giá cao. Nhận được giải nhất tại hội thi lần này tôi rất vui”.
Còn cô Nguyễn Thị Nhì, giáo viên dạy Sinh học, Trường THCS Phạm Đình Quy (huyện Tây Hòa) nói: “Trong quá trình dạy tiết thực hành môn Sinh học, tôi hướng dẫn, định hướng kiến thức, còn học sinh là người chủ động tìm tòi và vận dụng kiến thức đó. Ngoài ra, tôi còn tăng cường hoạt động nhóm cho học sinh, không để các em thụ động. Vì vậy, trong quá trình học, em nào cũng phải chủ động để tiếp thu, lĩnh hội kiến thức vận dụng vào bài học, cuộc sống của mình”. Với phương pháp dạy mới này, cô Nhì đạt giải nhất.
Theo Phó Giám đốc Sở GD-ĐT Ngô Ngọc Thư, tính cốt lõi của cách dạy học theo phương pháp mới là đáp ứng năng lực và phẩm chất học sinh. Việc tổ chức dạy học tích cực và phát huy vai trò trung tâm của học sinh trên lớp là cách dạy học tốt nhất.
Nhân rộng phương pháp dạy mới
Giám đốc Sở GD-ĐT Phạm Văn Cường cho biết, tại hội thi, các giáo viên đều áp dụng phương pháp giảng dạy mới, tiếp cận chương trình GDPT năm 2018. Các giáo viên cũng như phòng GD-ĐT các huyện, thị xã, thành phố phải tổ chức dạy trình diễn lại để giáo viên học tập và nhân rộng trong toàn trường theo phương pháp giảng dạy mới này.
Cô Nguyễn Thị Hầng, giáo viên môn Lịch sử, Trường THCS Nguyễn Anh Hào (huyện Tây Hòa) đạt giải nhất môn Lịch sử tại hội thi lần này, nói: “Đây là lần đầu tiên tôi tham gia Hội thi Giáo viên dạy giỏi THCS cấp tỉnh và giảng dạy phương pháp mới theo cấu trúc 5 hoạt động về định hướng phát triển năng lực và phẩm chất học sinh. Qua hội thi, tôi có điều kiện trải nghiệm thực tế, tiếp cận phương pháp giảng dạy mới trong chương trình đổi mới sách giáo khoa. Tôi sẽ áp dụng phương pháp giảng dạy này trong thời gian tới”.
Theo các giáo viên tham gia hội thi lần này, việc áp dụng phương pháp và hình thức chuyển giao nhiệm vụ học tập cho học sinh khá sinh động, hấp dẫn. Các giáo viên kịp theo dõi, quan sát, phát hiện những khó khăn của học sinh; các biện pháp hỗ trợ, khuyến khích học sinh hợp tác, giúp đỡ nhau khi thực hiện nhiệm vụ học tập, hoạt động của giáo viên trong việc tổng hợp, phân tích, đánh giá kết quả hoạt động và quá trình thảo luận của học sinh khá phù hợp và hiệu quả.
Đặc biệt, việc áp dụng phương pháp dạy mới đã tạo được không khí học tập sôi động, hào hứng, tích cực và hấp dẫn. “Qua hội thi, Sở GD-ĐT sẽ rà soát phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá các trường THCS, từ đó có hướng dẫn, điều chỉnh phương pháp dạy học để giúp các trường THCS dạy tốt, học tốt, nâng cao chất lượng giáo dục trung học, nhất là triển khai chương trình GDPT năm 2018”,TS Phạm Văn Cường nói.
