Đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng hoạt động giám sát chuyên đề của HĐND các cấp

HĐND các cấp chủ động lựa chọn những vấn đề nổi bật, tác động trực tiếp đến đời sống người dân để giám sát sâu, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và củng cố niềm tin của cử tri.

Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND các cấp trong tỉnh đã tổ chức hơn 300 cuộc giám sát, trong đó có gần 140 cuộc giám sát chuyên đề, với hơn 1.600 kiến nghị gửi tới các cấp, các ngành. Đáng chú ý, 83,3% kiến nghị đã được giải quyết.

Các nội dung giám sát tập trung vào những lĩnh vực then chốt như: quy hoạch, đầu tư công, quản lý đất đai, tài nguyên, giáo dục, y tế, cải cách hành chính, chuyển đổi số, xây dựng nông thôn mới và an sinh xã hội.

Mỗi cuộc giám sát không chỉ dừng ở việc phát hiện hạn chế, mà còn đề xuất các giải pháp tháo gỡ, thúc đẩy tiến độ những chương trình, dự án trọng điểm. Kết quả giám sát được trình tại kỳ họp HĐND và ban hành nghị quyết riêng, làm cơ sở pháp lý để các cơ quan chức năng thực hiện, đồng thời chịu trách nhiệm giải trình trước cử tri.

Điểm nhấn trong nhiệm kỳ này là HĐND tỉnh đã chủ động tổ chức 8 phiên giải trình chuyên đề. Tại các phiên giải trình, UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan trực tiếp trả lời, làm rõ trách nhiệm, cam kết lộ trình khắc phục các tồn tại. Cách làm này thể hiện tinh thần đổi mới, công khai, minh bạch, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân đối với cơ quan dân cử.

Ban Văn hóa - Xã hội, HĐND tỉnh giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng tại phường Sa Pa.

Đại biểu HĐND tỉnh Đào Thị Thanh Hiền - công chức Trung tâm Hành chính công xã Yên Bình chia sẻ: Điểm nổi bật trong các phiên giải trình là đại biểu hỏi rõ, hỏi thẳng; người đại diện cơ quan chức năng trả lời trọng tâm, làm rõ hạn chế, nguyên nhân và xác định rõ trách nhiệm. Đặc biệt, đã đưa ra được các biện pháp, giải pháp cùng thời hạn khắc phục cụ thể, tạo sự chuyển biến rõ rệt trong hoạt động quản lý, điều hành.

Sau khi hợp nhất địa giới hành chính, Lào Cai có quy mô rộng hơn, dân số và cơ cấu kinh tế, xã hội đa dạng hơn. Nhiều vấn đề mới nảy sinh, đòi hỏi HĐND các cấp phải đổi mới mạnh mẽ tư duy và phương thức giám sát.

Nếu như trước đây, hoạt động giám sát chủ yếu tập trung theo từng lĩnh vực riêng lẻ, thì nay, HĐND đã chuyển hướng sang giám sát liên ngành, liên vùng, gắn với các mục tiêu phát triển tổng thể của tỉnh sau sáp nhập.

Cùng với đó, HĐND tỉnh cũng tổ chức giám sát việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, tình hình tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp xã tại 17 xã, phường trên địa bàn; khảo sát công tác giáo dục, nhất là việc chuẩn bị các điều kiện cho năm học 2025 - 2026.

Đoàn giám sát của HĐND tỉnh Lào Cai khảo sát mô hình phát triển kinh tế hộ tại cơ sở.

Có thể thấy, hoạt động giám sát của HĐND tỉnh đã từng bước được đổi mới cả về nội dung và phương thức thực hiện, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả, đảm bảo đánh giá chính xác, khách quan, kịp thời việc tổ chức thực hiện nghị quyết, chương trình, đề án của tỉnh. Đồng thời, là kênh thông tin quan trọng giúp Tỉnh ủy ban hành chủ trương phù hợp với thực tiễn, HĐND kịp thời điều chỉnh, bổ sung cơ chế, chính sách; các ngành, địa phương có giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai.

Bên cạnh những kết quả tích cực, hoạt động giám sát chuyên đề vẫn còn một số hạn chế: một số đại biểu kiêm nhiệm chưa bố trí được nhiều thời gian tham gia; kỹ năng giám sát ở một số lĩnh vực còn hạn chế; một số cuộc giám sát chưa thật sự đi sâu hoặc thiếu tính tái giám sát sau kết luận.

Đoàn giám sát chuyên đề của HĐND tỉnh giám sát mô hình du lịch tại xã Cảm Nhân.

Phó Chủ tịch HĐND tỉnh Hoàng Thị Thanh Bình cho biết: Để nâng cao chất lượng giám sát, thời gian tới, HĐND tỉnh tập trung thực hiện các nhóm giải pháp trọng tâm, gồm: tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng đối với hoạt động của HĐND; lựa chọn đại biểu có năng lực, kinh nghiệm và uy tín; xây dựng chương trình giám sát có trọng tâm, trọng điểm, tránh chồng chéo với hoạt động thanh tra, kiểm tra.

Cùng với đó, chú trọng đổi mới phương thức làm việc, ứng dụng công nghệ số và dữ liệu mở trong thu thập, phân tích, xử lý thông tin giám sát; đẩy mạnh phối hợp liên cơ quan, nhất là với Đoàn đại biểu Quốc hội, UBND, Ủy ban MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội.

Với quy mô và vị thế mới sau sáp nhập, Lào Cai đang hướng tới xây dựng nền hành chính hiện đại, liêm chính, phục vụ Nhân dân. Trong tiến trình đó, hoạt động giám sát chuyên đề của HĐND các cấp giữ vai trò then chốt, không chỉ kiểm soát quyền lực, mà còn khơi thông nguồn lực, tháo gỡ “điểm nghẽn”, thúc đẩy phát triển bền vững.

Thanh Chi