Đổi mới sáng tạo - động lực tái cấu trúc nông nghiệp

Ngày 28/10, Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC) phối hợp cùng Hội Trí thức và Chuyên gia Việt Úc (VASEA) và Đại học Quốc gia Úc (ANU) tổ chức hội thảo “Đổi mới sáng tạo và hiệu quả: Góc nhìn từ đầu tư nông nghiệp”.

Quang cảnh hội thảo.

3 thách thức của nông nghiệp

Chia sẻ tại hội thảo, Giám đốc NIC Vũ Quốc Huy nhấn mạnh, nông nghiệp, với vai trò là trụ đỡ của nền kinh tế, đóng góp 12% GDP và là sinh kế của gần 1/3 dân số Việt Nam. Mặc dù vậy, nông nghiệp đang đối diện với 3 thách thức mang tính thời đại.

Thứ nhất là tác động ngày càng khốc liệt của biến đổi khí hậu; thứ hai là sự suy giảm và cạn kiệt nguồn tài nguyên đất, nước và sự dịch chuyển lao động nông thôn. Và thứ ba là yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường về sản phẩm an toàn, có truy xuất nguồn gốc và phát triển theo tiêu chuẩn xanh.

“Trong bối cảnh Việt Nam đang quyết liệt thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030, hướng tới mục tiêu khát vọng trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045, việc tái cấu trúc nền nông nghiệp dựa trên đổi mới sáng tạo mang ý nghĩa chiến lược đặc biệt quan trọng…” - ông Vũ Quốc Huy nhấn mạnh.

Tại hội thảo, GS Long Chu, TS Liên Lê, TS Mai Nguyễn, TS Thắng Đỗ đến từ Đại học Quốc gia Úc, đã đưa ra những luận điểm về việc tại sao đầu tư nông nghiệp quan trọn trong bối cảnh kinh tế vĩ mô Việt Nam. Bức tranh hiện tại về đầu tư công cho nông nghiệp Việt Nam trong giai đoạn 2021 - 2025.

Theo các chuyên gia, hiệu quả kinh tế của đầu tư nông nghiệp nhìn chung vẫn còn những hạn chế nhất định. Một trong những nguyên nhân là việc ứng dụng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp trong những năm trước chưa thực sự đạt hiệu quả mong đợi.

Các chuyên gia chia sẻ tại hội thảo.

Tăng cường đầu tư cho nông nghiệp

Tại hội thảo “Đổi mới sáng tạo và hiệu quả: Góc nhìn từ đầu tư nông nghiệp”, các diễn giả cũng đã thảo luận những bài học kinh nghiệm, từ góc độ hoạch định chính sách vĩ mô đến thực tiễn triển khai ở cấp cộng đồng và doanh nghiệp.

Bà Thu Nguyễn - Nhà sáng lập Hệ sinh thái nông nghiệp bền vững (MEVI) cho rằng, đổi mới sáng tạo đang là xu hướng trong phát triển nông nghiệp hiện nay. Đặc biệt là các đầu tư hướng đến nông nghiệp xanh, phát thải thấp.

Các chuyên gia và nhà hoạch định chính sách đến từ Viện Chiến lược, chính sách nông nghiệp và môi trường, Viện Chính sách và chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn, Ban Kinh tế Trung ương, Đại học Quốc gia Hà Nội và Hiệp hội Nông nghiệp Hữu cơ Việt Nam đã tập trung trao đổi về các yếu tố định hình đầu tư nông nghiệp trong kỷ nguyên vươn mình.

Nhận diện những khó khăn, vướng mắc trong đầu tư nông nghiệp; các chiến lược và giải pháp tái cấu trúc đầu tư nông nghiệp, tối đa hóa hiệu quả đầu tư, bảo đảm an ninh lương thực, phát triển nông nghiệp bền vững và tăng cường năng lực chống chịu với biến đổi khí hậu…

TS Trần Công Thắng, Viện trưởng Viện Chiến lược, chính sách nông nghiệp và môi trường cho rằng, để đạt được các mục tiêu tăng trưởng cũng như phát triển bao trùm và bền vững, trong thời gian tới, Việt Nam cần tăng cường đầu tư cho nông nghiệp.

Trọng tâm là tái cơ cấu và nâng cao hiệu quả đầu tư công, tập trung vào các vùng và lĩnh vực có lợi thế, giá trị gia tăng cao, gắn với chuyển đổi xanh; đổi mới khoa học công nghệ và nâng cao năng lực cạnh tranh, qua đó phát huy vai trò đòn bẩy của đầu tư công trong thu hút đầu tư tư nhân và nguồn lực xã hội.

Các đại biểu tham dự hội thảo thống nhất rằng: chỉ có con đường đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ mới có thể tạo ra bước đột phá, giúp nông nghiệp Việt Nam phát triển hiệu quả, bền vững và nâng cao sức cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Tùng Nguyễn