Đổi mới sáng tạo - Khơi nguồn sức mạnh

Động lực để sáng tạo

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, đổi mới sáng tạo đã trở thành yếu tố then chốt. Ngay từ đầu năm 2025, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bắc Ninh quán triệt Nghị quyết 57, ban hành nhiều chương trình, kế hoạch cụ thể với mục tiêu xuyên suốt là biến đổi mới sáng tạo thành “văn hóa phát triển mới”, lấy khoa học - công nghệ và chuyển đổi số làm động lực chủ yếu.

Dây chuyền sản xuất Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và Sản xuất thương mại Công nghệ mặt trời (Suntech).

Nhiều cơ chế mới được triển khai như trọng dụng nhân tài, đổi mới quản lý ngân sách cho R&D, chấp nhận rủi ro trong đầu tư. Đây chính là điểm tựa để cộng đồng doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư vào khoa học - công nghệ. Toàn tỉnh hiện có gần 45.000 doanh nghiệp đăng ký hoạt động. Nhiều phong trào gắn với đổi mới công nghệ và quản trị số diễn ra sôi nổi, khuyến khích cá nhân sáng tạo, nâng cao năng suất.

Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu và Sản xuất thương mại Công nghệ mặt trời (Suntech), Cụm công nghiệp Thanh Vân những ngày này, không khí lao động hối hả lan tỏa khắp phân xưởng. Doanh nghiệp thành lập năm 2013, chuyên gia công, lắp ráp các thiết bị linh kiện điện tử như tai nghe, dây kết nối và lắp ráp linh kiện điện thoại cho Tập đoàn Samsung. Ông Trần Văn Thị, Giám đốc đơn vị cho biết: Công ty mong muốn mang đến sự hài lòng về chất lượng sản phẩm, tiến độ giao hàng cho khách thông qua quy trình sản xuất chuyên nghiệp; phát động bình bầu “Tổ sản xuất giỏi”, “Lao động xuất sắc” theo từng tháng với các tiêu chí: Vượt khoán, thao tác chuẩn, sáng kiến cải tiến kỹ thuật. Người lao động tiêu biểu được thưởng, thăng tiến lên vị trí quản lý... Với gương mặt hồ hởi, anh Dương Văn Thanh, Tổ trưởng tổ kỹ thuật cũng hào hứng chia sẻ: "Hưởng ứng phong trào thi đua do Công ty phát động, thời gian qua tôi đã nghiên cứu và có nhiều sáng kiến như máy gắp sản phẩm, máy quấn dây, máy bấm nhiệt… giúp làm lợi cho doanh nghiệp, tiết kiệm hàng trăm triệu đồng".

Để hỗ trợ hạ tầng số, Chính phủ cam kết ưu đãi cho doanh nghiệp viễn thông triển khai tối thiểu 20.000 trạm phát sóng 5G trong năm 2025, mức hỗ trợ tới 15% giá trị đầu tư. Bắc Ninh hiện có gần 290 trạm 5G, đáp ứng khoảng 50% dân số, phấn đấu đến cuối 2025 đạt 80%.

Trong lĩnh vực hành chính công, từ tháng 8/2025, UBND tỉnh phát động phong trào "Bình dân học vụ số" nhằm hỗ trợ người dân thực hiện thủ tục trực tuyến ngay tại nơi cư trú. Sau thời gian ngắn, phong trào lan tỏa tại 99 xã, phường. Tại các xã Xuân Cẩm, Hoàng Vân, Tuấn Đạo, phường Bắc Giang, Kinh Bắc... mô hình “một cửa lưu động” thứ Bảy hằng tuần được hưởng ứng, giúp nâng cao tỷ lệ giải quyết hồ sơ trực tuyến. Đại diện lãnh đạo Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh nhận định: Sau sáp nhập các địa phương có nhiều biến động, địa bàn rộng, quy mô dân số tăng. Vì vậy sự hỗ trợ của cán bộ cơ sở giúp người dân nhanh chóng hoàn thiện hồ sơ, bảo đảm tiến độ công việc.

Gắn với nhiệm vụ trọng tâm, tạo đà phát triển

Bắc Ninh có quy mô kinh tế đứng trong nhóm 5 cả nước. Nghị quyết 57 trở thành nền tảng chiến lược để tỉnh phát triển toàn diện. Kết quả phát triển kinh tế - xã hội 8 tháng năm 2025 cho thấy sự khởi sắc, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 16,19% so với cùng kỳ. Giá trị xuất khẩu tháng 8 ước đạt 8,7 tỷ USD, tăng 33,01% so với cùng kỳ, tiếp tục đứng đầu cả nước. Tổng thu ngân sách 8 tháng đạt hơn 50,3 nghìn tỷ đồng, bằng 88,5% dự toán. Đạt được kết quả trên là do các cơ quan, đơn vị đã quán triệt sâu sắc Nghị quyết 57, triển khai linh hoạt, sáng tạo, đa dạng hoạt động thi đua nhằm cụ thể hóa mục tiêu, kế hoạch đề ra.

Phong trào thi đua đổi mới sáng tạo đã góp phần thay đổi tư duy quản lý, tạo môi trường sáng tạo trong toàn xã hội. Các cấp, ngành, địa phương đồng loạt phát động phong trào gắn với nhiệm vụ chuyên môn, xuất hiện hàng trăm sáng kiến, mô hình mới trong quản lý, sản xuất, kinh doanh. Đáng chú ý, tỉnh phát động phong trào “Bình dân học vụ số” nhằm phổ cập kỹ năng số cho người dân, quyết tâm không để ai bị bỏ lại phía sau. Song song là các cuộc thi sáng tạo STEM chủ đề Khám phá miền Di sản, Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo-Techfest… tạo môi trường nuôi dưỡng niềm đam mê nghiên cứu, khởi nghiệp trong giới trẻ. Nhiều trường đại học, cao đẳng cũng khởi xướng phong trào “Sinh viên khởi nghiệp sáng tạo”, thu hút hàng trăm ý tưởng, trong đó một số dự án được doanh nghiệp đặt hàng, thương mại hóa.

Thực tế nhiều công trình, dự án trọng điểm trên nhiều lĩnh vực, địa bàn nhờ đẩy mạnh thi đua đổi mới sáng tạo đã đạt được kết quả tích cực, hoàn thành đúng hoặc vượt tiến độ, kế hoạch. Kinh nghiệm cho thấy, khi triển khai phong trào thi đua thực hiện Nghị quyết 57 phải gắn với nhiệm vụ trọng tâm, mục tiêu rõ ràng, hiệu quả để khơi dậy năng lực sáng tạo của người lao động. Việc thường xuyên biểu dương, khen thưởng kịp thời giúp tạo động lực truyền cảm hứng mạnh mẽ. Một minh chứng rõ nét là tỉnh vừa phát động phong trào thi đua liên quan đến dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình, với mục tiêu đưa dự án vào vận hành năm 2026. Trọng tâm là thi đua lao động sáng tạo trong giải phóng mặt bằng, thi công công trình, ứng dụng công nghệ mới trong quản lý dự án, bảo đảm tiến độ, chất lượng, thân thiện môi trường.

Thi đua đổi mới sáng tạo đang trở thành phong trào hành động thiết thực, lan tỏa mạnh mẽ trên toàn địa bàn Bắc Ninh. Thành công bước đầu khẳng định vị thế tỉnh là trung tâm công nghiệp, dịch vụ, giáo dục và đổi mới sáng tạo hàng đầu; tạo nền tảng vững chắc để phát triển bền vững, hội nhập sâu rộng, nâng cao chất lượng cuộc sống cho Nhân dân.

Hoài Thu - Mai Toan