Đòn bẩy nâng cao an sinh xã hội, phúc lợi cho người dân

Bước đột phá trong xây dựng hệ thống an sinh xã hội toàn diện

Luật Thủ đô 2024 được ban hành tiếp tục định hình những chính sách đặc thù, nhấn mạnh vào mục tiêu xây dựng hệ thống chính sách an sinh, phúc lợi xã hội của Thủ đô bảo đảm đa dạng, toàn diện, hiện đại, bền vững, bao phủ toàn dân; tạo điều kiện cho người dân tiếp cận tối đa các dịch vụ xã hội thiết yếu về y tế.

Khám, chăm sóc sức khỏe miễn phí cho người dân xã Quang Minh, Hà Nội. Ảnh: Phạm Hùng

Luật Thủ đô 2024 dành riêng Điều 27 đề cập đến các chính sách an sinh xã hội. Trong đó, HĐND quyết định các chính sách an sinh, phúc lợi xã hội như hỗ trợ tiền đóng BHXH tự nguyện theo mức 100% đối với người thuộc hộ nghèo; tối thiểu là 60% đối với người thuộc hộ cận nghèo; tối thiểu là 20% đối với các đối tượng khác. HĐND TP cũng quyết định hỗ trợ 100% tiền đóng bảo hiểm y tế (BHYT) đối với người khuyết tật, người thuộc hộ gia đình cận nghèo, người cao tuổi từ 70 tuổi trở lên; hỗ trợ đối với các đối tượng khác theo mức cao hơn mức quy định hoặc cho đối tượng chưa được quy định trong văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên… TP có quyền bố trí ngân sách phù hợp để triển khai các chính sách này.

Giám đốc BHXH Hà Nội Nguyễn Ngọc Huyến cho biết, những năm gần đây, Hà Nội đã ban hành nhiều Nghị quyết hỗ trợ người dân tham gia BHXH, BHYT. Nhờ đó, thời gian qua, hàng nghìn người dân tại Hà Nội đã được cấp thẻ BHYT miễn phí, được hỗ trợ mức đóng BHXH tự nguyện. Trong đó, Hà Nội hỗ trợ thêm 30% mức đóng BHYT đối với người thuộc hộ cận nghèo ngoài mức hỗ trợ của T.Ư theo Nghị quyết số 09/2017/NQ-HĐND của HĐND TP. Trong 7 tháng năm 2025, TP đã hỗ trợ cho 21.427 người với 4,7 tỷ đồng.

TP hỗ trợ thêm tiền BHXH cho người tham gia BHXH tự nguyện theo Nghị quyết số 03/2022/NQ-HĐND của HĐND TP. Trong 7 tháng năm 2025, TP đã hỗ trợ cho 117.641 người với 27,3 tỷ đồng. Cùng đó, TP hỗ trợ 100% mức đóng BHYT theo diện hộ gia đình cho thành viên hộ gia đình nghèo được công nhận thoát nghèo đồng thời thoát cận nghèo; thành viên hộ gia đình cận nghèo được công nhận thoát cận nghèo. Trong 7 tháng năm 2025, TP đã hỗ trợ cho 44.089 người với 32,5 tỷ đồng.

Thực hiện Nghị quyết số 13/2023/NQ-HĐND của HĐND TP, trong 7 tháng năm 2025, Hà Nội đã hỗ trợ cho 108.885 người với 74,7 tỷ đồng. Trong đó, 92.430 người cao tuổi từ 70 đến dưới 80 tuổi với 68,1 tỷ đồng; 3.777 người khuyết tật nhẹ với 2,8 tỷ đồng; 1.872 HSSV có hoàn cảnh khó khăn với 1,4 tỷ đồng; 10.806 người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình với 2,4 tỷ đồng.

Thực hiện Nghị quyết số 12/2024/NQ-HĐND của HĐND TP, hỗ trợ kinh phí đóng BHXH tự nguyện, BHYT cho công an xã bán chuyên trách được bố trí ở thôn tham gia bảo đảm an ninh, trật tự ở cơ sở, trong 7 tháng năm 2025, TP hỗ trợ đóng BHYT cho 5.419 người với 2 tỷ đồng; hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện cho 10.180 người với 16,6 tỷ đồng.

Mở rộng quyền lợi bảo hiểm xã hội, người dân được hưởng lợi

Để Luật Thủ đô 2024 đi vào cuộc sống, HĐND TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết số 19/2025/NQ-HĐND, trong đó quy định mức hỗ trợ đóng BHYT và BHXH tự nguyện cho các đối tượng chính sách xã hội, thể hiện cam kết bảo đảm an sinh, xã hội. Nghị quyết này áp dụng cho những người đang thường trú tại Hà Nội và có nhu cầu được hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện, BHYT. Nghị quyết này cụ thể hóa tinh thần của Luật Thủ đô năm 2024, mở rộng phạm vi đối tượng và tăng mức hỗ trợ từ ngân sách TP cho người thuộc hộ nghèo, cận nghèo, người cao tuổi, người dân tộc thiểu số, người khuyết tật và các quy định liên quan.

Từ ngày 1/1/2026, Nghị quyết số 19/2025/NQ-HĐND có hiệu lực, Hà Nội sẽ hỗ trợ 100% mức đóng BHYT cho 4 nhóm đối tượng mới, đồng thời bổ sung các mức hỗ trợ BHXH tự nguyện, nhằm thúc đẩy tham gia bảo hiểm tự nguyện trên địa bàn. Đây vừa là niềm vui, vừa là động lực để gia đình chị Nguyễn Thị Hằng (xã Ba Vì, Hà Nội) cũng như các hộ gia đình nghèo, cận nghèo, hộ thoát nghèo vượt qua giai đoạn khó khăn. Trước đó, con trai 10 tuổi của chị Nguyễn Thu Hằng bị tâm thần nhẹ sau cơn co giật từ hồi còn nhỏ. Do kinh tế gia đình quá khó khăn, chị không thể mua BHYT để đưa con đi chữa bệnh. Sau khi Hà Nội triển khai Nghị quyết 13/2023/NQ-HĐND, con trai chị thuộc diện trẻ em khuyết tật dưới 16 tuổi được hỗ trợ 100% mức đóng BHYT.

Theo Nghị quyết số 19/2025/NQ-HĐND, TP sẽ hỗ trợ 100% mức đóng BHYT đối với 4 nhóm đối tượng. Đó là nhóm đối tượng hưởng chính sách được mở rộng, bao gồm hộ gia đình nghèo, cận nghèo, hộ thoát nghèo, hộ thoát cận nghèo theo chuẩn đa chiều của TP; người cao tuổi từ đủ 70 tuổi đến dưới 75 tuổi chưa có thẻ BHYT và không thuộc đối tượng BHYT bắt buộc. Cùng với đó là người khuyết tật nhẹ (trừ trẻ em dưới 16 tuổi) chưa có thẻ BHYT. Người dân tộc thiểu số chưa có thẻ BHYT và không thuộc đối tượng BHYT bắt buộc; học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn thuộc hộ nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình, đang học tập tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn...

Về BHXH tự nguyện, TP hỗ trợ thêm 50% mức đóng đối với người thuộc hộ nghèo theo quy định; hỗ trợ thêm 60% mức đóng đối với người thuộc hộ cận nghèo; hỗ trợ thêm 10% mức đóng đối với một số đối tượng khác theo quy định.

Về BHYT, TP hỗ trợ 100% mức đóng BHYT cho thành viên hộ gia đình được công nhận thoát nghèo đồng thời thoát cận nghèo hoặc thoát cận nghèo. Thời gian hỗ trợ lên đến 36 tháng. TP cũng hỗ trợ 100% mức đóng cho người cao tuổi từ 70 đến dưới 75 tuổi và người khuyết tật nhẹ (không bao gồm trẻ em dưới 16 tuổi) chưa có thẻ BHYT, người dân tộc thiểu số chưa có thẻ BHYT.

Ngoài ra, TP hỗ trợ thêm 70% mức đóng BHYT cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn thuộc hộ nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình; hỗ trợ thêm 30% mức đóng BHYT cho người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình.

Có thể thấy, việc ban hành Nghị quyết này được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, bảo đảm quyền lợi về BHXH và BHYT cho hàng nghìn đối tượng chính sách trên địa bàn Thủ đô, thể hiện rõ nét chính sách an sinh xã hội toàn diện của TP.

Phương Thảo