Đòn bẩy nâng cao đời sống vùng đồng bào dân tộc thiểu số
Chương trình Mục tiêu quốc gia 1719 đã góp phần thay đổi diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi, tạo đòn bẩy cho phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Thành quả nổi bật về giảm nghèo, nâng thu nhập và hỗ trợ hệ thống hạ tầng thiết yếu là bằng chứng rõ nét cho hiệu quả của chương trình.

Thái Nguyên quan tâm đầu tư hệ thống các trường dân tộc nội trú, tạo điều kiện môi trường học tập thuận lợi cho con em đồng bào DTTS. Ảnh: Thái Nam
Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi, giai đoạn 2021-2030 (Chương trình MTQG 1719) được Quốc hội khóa XIV phê duyệt tại Nghị quyết 120/2020/QH14 với mục tiêu xóa đói giảm nghèo, phát triển đồng đều vùng miền, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển bền vững.
Sau gần 5 năm triển khai, chương trình đã trở thành điểm tựa quan trọng thúc đẩy sự thay đổi sâu sắc trong cuộc sống của đồng bào vùng khó khăn trên khắp cả nước. Nguồn lực được huy động cho chương trình trong giai đoạn 2022-2024 lên tới hàng nghìn tỉ đồng đã được các địa phương phân bổ có trọng tâm, trọng điểm cho các dự án phát triển sản xuất, xây dựng nhà ở, hạ tầng kỹ thuật và xã hội.
Tỉnh Sơn La là một ví dụ điển hình đã sử dụng hiệu quả nguồn vốn này để thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội vùng DTTS với các dự án hỗ trợ sinh kế, bảo vệ rừng, xây dựng công trình nước sinh hoạt, giao thông nông thôn, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tăng thu nhập và ổn định cuộc sống.
Còn tỉnh Thái Nguyên ghi dấu ấn thành công rõ nét nhất trong công cuộc giảm nghèo với tỷ lệ hộ nghèo vùng đồng bào DTTS giảm còn 3,16% vào cuối năm 2024, bình quân mỗi năm giảm 2,18%. Thu nhập bình quân của đồng bào DTTS cũng tăng gấp đôi, từ hơn 28 triệu đồng năm 2020 lên trên 51 triệu đồng/người/năm vào cuối năm 2024. Qua đó, thể hiện sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền và sự đồng lòng của người dân trong việc thực hiện chương trình, tạo điều kiện thúc đẩy phát triển bền vững vùng miền núi.
Một điểm sáng của chương trình là sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế vùng đồng bào DTTS từ sản xuất nhỏ lẻ sang các mô hình sản xuất hàng hóa, áp dụng tiến bộ kỹ thuật và liên kết chuỗi giá trị. Qua các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, đào tạo nghề và tạo sinh kế, nhiều hộ dân không còn tư tưởng ỷ lại mà chủ động vươn lên xóa đói giảm nghèo và hướng tới làm giàu bền vững.
Báo cáo của Ban Chỉ đạo Trung ương các Chương trình Mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025 cho thấy, các mục tiêu đề ra đã cơ bản đạt và vượt, bao gồm mục tiêu giảm nghèo với tỷ lệ giảm bình quân vùng DTTS đạt 3,2%. Thu nhập bình quân của người DTTS đã tăng 3,1 lần so với năm 2020 và dự kiến sẽ đạt 3,3 lần vào cuối năm 2025. Những kết quả này đã góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền và cải thiện đáng kể đời sống của đồng bào.
Bộ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo Đào Ngọc Dung khẳng định, chương trình đã giải quyết hiệu quả các vấn đề căn cơ như sinh kế, hỗ trợ nhà ở, đất sản xuất, quy hoạch và ổn định dân cư, đồng thời đặt nền móng quan trọng cho sự phát triển bền vững vùng DTTS và miền núi. Qua đó, khuyến khích tinh thần tự lực, tự cường, phát huy tiềm năng và thế mạnh các địa phương, tạo điều kiện cho đồng bào phát triển toàn diện hơn.
Hướng đến giai đoạn 2026-2030, với những bài học kinh nghiệm và kết quả tích cực đã đạt được, chương trình được kỳ vọng sẽ tiếp tục phát huy hiệu quả, mở rộng quy mô, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đồng đều và bền vững hơn, góp phần xây dựng vùng DTTS và miền núi phát triển toàn diện, không ai bị bỏ lại phía sau.