Dồn dập hoạt động quân sự chưa từng có của Nga - NATO quanh Kaliningrad

Bộ Quốc phòng Nga mới đây cho biết, Sư đoàn bộ binh cơ giới cận vệ số 18 sẽ được khẩn trương kiện toàn biên chế tác chiến vào cuối năm 2021.

Đây là một đơn vị không lớn nhưng có sức cơ động cao, đủ khả năng độc lập tác chiến với sự hỗ trợ của không quân và các tàu chiến của Hạm đội Baltic mang tên lửa hành trình Kalibr, vậy mục đích của Moskva là gì?

Như đã biết từ thời kỳ hậu Xô Viết, Kaliningrad dần trở thành khu vực chiến lược quan trọng nhất của Nga ở châu Âu, nơi Hạm đội Baltic đóng quân và từ đó tên lửa Iskander-M nhắm vào các mục tiêu chính của NATO.

Một cuộc xung đột vũ trang giữa Nga và Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương chỉ bắt đầu khi xuất hiện nỗ lực của NATO nhằm loại bỏ "mối đe dọa Kaliningrad" trước.

NATO vẫn tiến hành hàng chục cuộc tập trận hàng năm, họ công khai nhằm chuẩn bị cho việc phong tỏa Kaliningrad. Nhưng vào năm 2021, khối lượng và quy mô của các hoạt động quân sự đột nhiên cao bất thường.

Đầu tiên chính là cuộc tập trận Defender Europe 21 - màn biểu dương sức mạnh lớn nhất ở châu Âu sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. Giữ quyền chỉ huy tất nhiên là Mỹ, bên cạnh họ là 25 quốc gia khác.

Ngoài các thành viên chủ chốt của NATO, nhiều đối tác của khối quân sự này như Ukraine, Georgia và Moldova, cũng như tất cả các quốc gia Tây Balkan (ngoại trừ Serbia) đều góp mặt, hoạt động tác chiến sẽ diễn ra trên lãnh thổ 16 nước châu Âu.

Một chi tiết cần quan tâm nữa là nhiều khoa mục liên quan sẽ được tổ chức đồng thời với Defender Europe 21. Mục tiêu của hoạt động đã được Tướng Walters đến từ Quân đội Mỹ công bố:

"Trong cuộc tập trận, chúng tôi sẽ thực hành những gì được gọi là hoạt động tấn công đường không vũ trang kết hợp, cải thiện khả năng phòng không và chống tên lửa, tiến hành bắn đạn thật và chỉ huy”.

“Như vậy, chúng ta sẽ rèn luyện được cả cơ bắp và trí thông minh. Chúng tôi tự tin rằng cuối cùng sẽ tăng cường khả năng sẵn sàng chiến đấu trên mọi lĩnh vực", ông Walters khẳng định.

Vị tướng Mỹ nhấn mạnh về "hoạt động tấn công đường không", và thậm chí cả vũ khí kết hợp.

Cần chú ý đến cách NATO nhấn mạnh bản chất phòng thủ của cuộc tập trận và phủ nhận một cách dứt khoát mối quan hệ với "cuộc kiểm tra bất ngờ" gần đây của Quân đội Nga sát biên giới Ukraine.

Giới chức quân sự tại Moskva lo ngại rằng Defender Europe 21 huy động hàng chục nghìn quân với vũ khí tối tân sát nước Nga có thể nhằm yểm trợ cho Ukraine nếu Kiev quyết định tiến hành cuộc chiến "chớp nhoáng" nhằm vào lực lượng ly khai miền Đông.

Gần đây NATO đang tăng cường binh lực tại Estonia - quốc gia nhỏ bé nằm sát Kaliningrad, bên cạnh khu vực này có nhiều thành viên NATO khác, nơi cơ sở hạ tầng quân sự cho khả năng chiến tranh đã được chuẩn bị từ lâu.

Đồng thời với Defender Europe 21, cuộc diễn tập với tên gọi tương tự Steadfast Defender 2021 cũng sẽ được tổ chức tại châu Âu, chúng nhắm đến những mục tiêu hoàn toàn khác nhau nhưng được tiến hành song song. Tại sao NATO lại phân chia như vậy?

Steadfast Defender 2021 sẽ có sự tham gia của 20 thành viên NATO cũng như quốc gia tiếp giáp với họ là Phần Lan và Thụy Điển.

Giai đoạn đầu sẽ diễn tập đưa một đơn vị cơ giới từ Mỹ đến châu Âu qua Đại Tây Dương. Sự bảo vệ sẽ được cung cấp bởi 20 tàu chiến cùng lúc, dẫn đầu là tàu sân bay HMS Queen Elizabeth của Anh và 40 máy bay, bao gồm cả tiêm kích tàng hình thế hệ năm F-35B.

Giai đoạn thứ hai là hoạt động chuyển quân giữa các vùng tại châu Âu từ phía Nam nước Đức, nơi một bộ chỉ huy hậu cần và hỗ trợ mới của NATO vừa được thành lập tại thành phố Ulm sẽ chịu trách nhiệm.

Giai đoạn thứ ba và cuối cùng đó là Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tiến hành đổ bộ 4.000 quân của Lực lượng Đặc nhiệm hỗn hợp lên bờ Biển Đen của Romania.

Trung tướng Brice Ude - Phó Tham mưu trưởng Bộ Chỉ huy tối cao các lực lượng NATO ở châu Âu, trực tiếp xác nhận: "Đây là những gì những người lính làm. Họ cần đào tạo. Chúng ta phải huấn luyện. Nếu chúng ta không làm vậy nghĩa là chúng ta chưa sẵn sàng".

Trước thực tế trên, Nga phải gấp rút kiện toàn Sư đoàn bộ binh cơ giới số 18, đây là một tập đoàn quân nhỏ nhưng rất cơ động với 13 - 15 nghìn binh sĩ, được chia thành 6 trung đoàn: xe tăng, pháo binh, tên lửa phòng không và 3 trung đoàn bộ binh cơ giới.

Đơn vị còn có tiểu đoàn trinh sát riêng, nhóm tác chiến điện tử, UAV, chống tăng, sửa chữa và phục hồi, y tế... Nga khẳng định Sư đoàn đủ để ngăn chặn cuộc tấn công của đối phương và thực hiện một cuộc phản công nhanh chóng.

Việt Dũng