Đôn đốc công tác chống hạn và đảm bảo nước sinh hoạt cho dân
Các cơ quan chức năng kiểm tra hệ thống cấp nước tập trung nông thôn tại xã Ea Trol (huyện Sông Hinh). Ảnh: ANH NGỌC
Tình hình nắng nóng đang diễn biến phức tạp, dẫn đến một số địa phương thiếu nước cục bộ. Trong khi đó, nguồn nước máy tại Nhà máy nước TP Tuy Hòa gặp sự cố, nước có mùi lạ. UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương khẩn trương triển khai phương án ứng phó hạn hán nhằm đảm bảo nước sinh hoạt cho người dân.
Sớm khắc phục sự cố nguồn nước
Thời gian qua, nhiều hộ dân sử dụng nước máy ở TP Tuy Hòa phản ánh tình trạng nước có mùi lạ, nhiều người không dám sử dụng trong ăn uống. Bà Nguyễn Phương Thảo ở phường 7, cho biết: Hơn 10 ngày nay, nước máy tại nhà tôi có mùi giống mùi rong, khi nấu chín pha trà thì nước có mùi tanh giống như bị lên mốc, không thể sử dụng được. Gia đình tôi phải mua nước bình về để nấu ăn hàng ngày, còn nước máy chỉ dùng để tắm giặt, vệ sinh nhưng cũng có mùi rất khó chịu. Không riêng gia đình tôi, nhiều hộ dân ở khu vực này đều lo lắng, không biết khi sử dụng thì nguồn nước này có ảnh hưởng gì đến sức khỏe hay không?
Tương tự, ông Phạm Văn Thông ở phường 5, cũng phản ánh: Nước máy ở TP Tuy Hòa bị nhiễm mùi lạ từ nhiều ngày nay. Tôi đã gọi điện thoại đến công ty nhiều lần nhưng đến nay nguồn nước máy vẫn chưa trở lại bình thường. Tình trạng nước máy nhiễm mùi lạ kéo dài khiến sinh hoạt của gia đình gặp nhiều bất tiện. Đơn vị cung cấp nước máy cần phải xử lý dứt điểm, không để ảnh hưởng kéo dài đến sức khỏe của người dân sử dụng nước.
Ông Nguyễn Tấn Thuần, Phó Giám đốc Công ty CP Cấp thoát nước Phú Yên, cho biết: Nhà máy nước TP Tuy Hòa lấy nước nguồn từ sông Ba, có công suất 28.000m3/ngày đêm, cấp nước cho TP Tuy Hòa và một phần ở các địa phương như TX Đông Hòa, các huyện Tuy An và Phú Hòa. Việc người dân phản ánh nước máy thời gian gần đây có mùi lạ là đúng. Sự việc xảy ra từ ngày 3/6, cán bộ kỹ thuật của công ty phát hiện nguồn nước sông Ba có màu xanh rêu, độ đục của nước sông rất cao. Sau khi phát hiện, công ty đã cử cán bộ đến khu vực lấy nước để kiểm tra, đồng thời yêu cầu bộ phận hóa nghiệm của công ty lấy mẫu nước sau khi xử lý để xét nghiệm. Kết quả, 16/17 tiêu chí đều đạt so với quy chuẩn QCVN01:2018/BYT, riêng tiêu chí mùi, vị là không đạt. Ngày 8/6, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (Sở Y tế) cũng đã kiểm tra và lấy mẫu để phân tích về vấn đề mùi lạ này, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có kết quả. Công ty CP Cấp thoát nước Phú Yên cũng đã gửi mẫu nước đến Trung tâm Dịch vụ phân tích thí nghiệm TP Hồ Chí Minh để phân tích nhưng đến nay cũng chưa có kết quả. Trước mắt, công ty đã chỉ đạo cán bộ kỹ thuật tăng cường xử lý hóa chất để khử mùi lạ này, đến nay mùi lạ trong nước máy thuộc Nhà máy nước TP Tuy Hòa đã giảm.
Đảm bảo cấp nước sinh hoạt cho dân
Theo Sở NN-PTNT, nhận định của ngành Khí tượng thủy văn về hiện tượng ENSO tiếp tục ở trạng thái trung tính nhưng nghiêng về pha nóng và có khả năng duy trì ở trạng thái này trong những tháng tiếp theo của nửa cuối năm 2020. Dự báo, tình hình thiếu nước, khô hạn là rất lớn, khả năng xâm nhập mặn sâu vào vùng cửa sông, ven biển là rất cao. Ông Hồ Hữu Như, Giám đốc Trung tâm nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn (Sở NN-PTNT), cho biết: Hiện nay, thời tiết nắng nóng kéo dài làm cho mực nước ngầm và nguồn nước các sông, suối xuống thấp, khu vực ven biển xảy ra tình trạng xâm nhập mặn nên một số địa phương thiếu nước sinh hoạt cục bộ…
Ông Hồ Hữu Như cho biết, tại xóm Soi, thôn Đông Phước, xã Hòa An (huyện Phú Hòa) hiện có khoảng 60 giếng đào bị nhiễm mặn. Đến nay, đa số các hộ dân này đã khoan giếng sâu hơn 30m nhằm tránh mạch nước mặn để sử dụng. Tại xã Ea Bar (huyện Sông Hinh), một số giếng đào ở buôn Thứ, buôn Trinh, buôn Quen, buôn Chung đã cạn nước. Tuy nhiên, do tập quán của người dân ở đây tập trung lấy nước vào buổi chiều, trong khi lượng nước mạch rất yếu nên không đáp ứng đủ nước sinh hoạt. Hiện người dân ở đây đang sử dụng nước tại giếng khoan của UBND xã Ea Bar và giếng khoan của ông Héc… Ngoài ra, một số địa phương khác ở miền núi và ven biển cũng đã xảy ra tình trạng thiếu nước cục bộ, đơn vị đang phối hợp với các địa phương nắm tình hình và triển khai phương án nhằm đảm bảo cấp nước sinh hoạt cho người dân.
Đối với cấp nước đô thị, ông Nguyễn Tấn Thuần cho biết: Hiện công ty đang quản lý và vận hành 9 nhà máy nước trên địa bàn tỉnh. Trong 9 nhà máy nước này, thời gian qua công ty đã đầu tư nâng cấp nên đến nay đa số đảm bảo cấp đủ nước, riêng các nhà máy nước TX Sông Cầu, khu vực Đông Bắc Sông Cầu và Vũng Rô có khả năng thiếu nước, không đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng nước của người dân trong mùa khô năm nay. Công ty đã có kế hoạch đầu tư mở rộng, nâng cấp một số nhà máy, trong đó có nhà máy nước khu vực Đông Bắc Sông Cầu sẽ nâng công suất lên 5.000m3/ngày đêm.
Chủ động ứng phó hạn hán
Nếu tình hình nắng nóng tiếp tục kéo dài, công tác tưới trong sản xuất nông nghiệp vụ hè thu 2020 sẽ gặp nhiều khó khăn, nhất là những vùng có công trình thủy lợi nhỏ. Ông Phạm Chí Toàn, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi (Sở NN-PTNT), cho biết: Theo dự báo, từ nay đến cuối vụ hè thu năm 2020, tổng lượng mưa phổ biến trên địa bàn tỉnh khoảng 239-443mm, thấp hơn trung bình nhiều năm từ 13-23%. Trên địa bàn tỉnh có 14 hồ chứa thủy lợi và 5 hệ thống đập dâng, hiện tổng dung tích nước toàn bộ các hồ chứa thủy lợi gần 50 triệu m3 (đạt khoảng 71% so với dung tích thiết kế), thấp hơn so với trung bình nhiều năm là 13%. Theo kết quả tính toán của Viện Quy hoạch thủy lợi, tổng nhu cầu nước của vụ hè thu 2020 của 19 công trình thủy lợi này khoảng 312,5 triệu m3, trong đó có 13 công trình đáp ứng đủ nước tưới, còn lại 6 công trình sẽ thiếu nước gồm hồ Hóc Răm (đáp ứng 83%), hồ Đồng Khôn (đáp ứng 66%), hồ Tân Lập (đáp ứng 39%), hệ thống Tam Giang (đáp ứng 96%), đập An San (đáp ứng 38%), đập Tân Giang Thượng (đáp ứng 85%). Đối với các hồ chứa thủy điện trên địa bàn tỉnh, hiện tổng dung tích nước toàn bộ các hồ đạt khoảng 83,4% so với dung tích thiết kế.
Ông Nguyễn Trọng Tùng, Giám đốc Sở NN-PTNT, cho biết: Dự kiến vụ hè thu năm 2020 trên địa bàn tỉnh sẽ gieo trồng khoảng 23.800ha lúa (kế hoạch là 24.800ha lúa); diện tích chuyển đổi từ cây lúa sang cây trồng cạn khác khoảng 790ha; diện tích lúa dự báo có khả năng thiếu nước tưới khoảng 10.000ha; diện tích cây trồng cạn có khả năng ảnh hưởng đến sinh trưởng, mất năng suất từ 8.000-10.000ha. Các địa phương cần phối hợp với Công ty TNHH MTV Thủy nông Đồng Cam và các chủ hồ chứa thủy điện ưu tiên xả nước về hạ du để đảm bảo phục vụ tưới trong sản xuất nông nghiệp. Các đơn vị và các địa phương cũng cần chủ động tu bổ, nạo vét hệ thống kênh mương, lắp đặt thêm trạm bơm dã chiến tại các vùng sản xuất có nguy cơ thiếu nước tưới, tổ chức vận hành các trạm bơm chống hạn. Ngoài ra, các địa phương khẩn trương triển khai các phương án chống hạn, nhằm đảm bảo nước tưới trong sản xuất và nước sinh hoạt cho người dân.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Trần Hữu Thế đã chỉ đạo Sở NN-PTNT theo dõi chặt chẽ diễn biến nguồn nước, đôn đốc các địa phương triển khai phương án phòng chống hạn, xâm nhập mặn; làm việc với các đơn vị quản lý hồ chứa nước thủy lợi, thủy điện để ưu tiên nguồn nước cấp cho sản xuất nông nghiệp và nước sinh hoạt khi xảy ra hạn hán. Công ty Điện lực Phú Yên cần có kế hoạch đảm bảo cung cấp điện cho sản xuất và dân sinh, ưu tiên cấp điện cho các trạm bơm phục vụ chống hạn. Sở NN-PTNT và các sở, ngành liên quan cần hướng dẫn các địa phương thực hiện các giải pháp cấp nước cho các công trình cấp nước tập trung nhằm đảm bảo cấp nước sinh hoạt cho người dân. Sở NN-PTNT khẩn trương phối hợp với các sở, ngành liên quan tổng hợp, báo cáo UBND tỉnh nhu cầu hỗ trợ phòng chống hạn, xâm nhập mặn, nước sinh hoạt để tỉnh báo cáo Chính phủ và Bộ NN-PTNT…
Sở NN-PTNT cần hướng dẫn các địa phương có kế hoạch cơ cấu loại cây trồng phù hợp để thích ứng với thời tiết khô hạn hiện nay. UBND tỉnh yêu cầu Sở NN-PTNT và các sở, ngành, địa phương theo dõi sát diễn biến tình hình thời tiết và chủ động phương án phòng chống hạn, giải quyết vấn đề thiếu nước sinh hoạt, triển khai phòng cháy chữa cháy rừng trong mùa khô năm nay.
