Đón nhận di tích lịch sử cách mạng Hóc Mụ Bồi

Lãnh đạo xã Hưng Lộc đón nhận bằng di tích lịch sử cấp thành phố

Đây là nỗ lực của các cấp, các ngành sau khi Báo Huế ngày nay đăng bài “Nhắc nhớ những trang sử bi hùng” đề cập về 19 cán bộ, chiến sĩ (trong đó có 3 nữ) hy sinh ở đây.

Theo kiến nghị của nhiều cán bộ từng hoạt động trên tuyến hành lang Hưng - Hải, ngày 24/3/2023, lần đầu tiên một hội thảo khoa học được tổ chức do các Bí thư Thành ủy Huế, Huyện ủy Phú Lộc, Thị ủy Hương Thủy và Huyện ủy Phú Vang (cũ) cùng chủ trì.

Hội thảo đã nhận được đóng góp ý kiến của các ông: Hồ Xuân Mãn, Võ Nguyên Quảng, Nguyễn Văn Cường, Lê Hữu Tòng, Nguyễn Viết Hùng, Nguyễn Thanh Thiệt, Nguyễn Đình Kiên, Nguyễn Văn Xu, Võ Đại Trưu, Võ Đài, Chu Văn Thuận, Võ Chí Thân, Phạm Thành Long, Đỗ Xuân Bé, Hà Ngọc Chuyên, Phạm Hữu Chiến, Trần Nhẫn, Võ Đại Kham… và các bà: Dương Thị Gái, Võ Thị Lành, Lê Thị Luy, Phan Thị Hiên…

Thời chiến tranh, họ là cán bộ, chiến sĩ hoặc cơ sở hợp pháp của cách mạng từng tham gia hoạt động, chiến đấu trên tuyến hành lang có mật danh Hưng - Hải, tức xã Hưng Lộc và Hải Thủy lúc ấy do Hương Thủy trực tiếp quản lý.

Với tư cách là nhân chứng, các đại biểu đã dẫn lại bối cảnh hình thành tuyến hành lang được kết nối từ hậu cứ - vùng sông Hai Nhánh về đồng bằng hai xã Hưng - Hải.

Nhân chứng lịch sử dâng hương tưởng niệm liệt sĩ ở Hóc Mụ Bồi

Tuyến hành lang này chủ yếu xuất hiện từ giữa năm 1968 - thời điểm mà hầu hết lực lượng quân dân chính của Huế, Phú Vang đều rút khỏi đồng bằng và chọn dãy núi ở bờ tây sông Tả Trạch làm hậu cứ, tính kế lâu dài.

Bằng sức mạnh hỏa lực và dựa vào phương tiện cơ động, ở vùng núi, đối phương đổ quân chiếm các mỏm núi, tung thám báo, biệt kích lùng sục đánh phá kho tàng; trong khi đó ở đồng bằng tiến hành chiến dịch “bình định cấp tốc”. Riêng vùng tiếp nối giữa rừng núi với đồng bằng sau khi rải chất độc hóa học khu vực giáp ranh đã trở thành “vành đai trắng”. Ban ngày tung thám báo và cho máy bay trinh sát, ban đêm phục kích.

Do bị ngăn chặn và chia cắt từ hai đầu nên đời sống của cán bộ, chiến sĩ ở hậu cứ đối diện với vô vàn khó khăn. Muốn đủ sức công tác và chiến đấu, các đơn vị đều phải tổ chức các đội công tác tìm về đồng bằng thu mua lương lực, chủ yếu là gạo, muối và thuốc men để cung cấp cho hậu cứ.

Cung cấp tư liệu tại hội thảo, nhiều nhân chứng đã nghẹn ngào khi kể lại chuyện đồng đội mình hy sinh trên đường từ hậu cứ về đồng bằng hoặc tải gạo từ đồng bằng lên hậu cứ. Họ hy sinh vì bị rơi vào các ổ phục kích hoặc bị trúng pháo, vì bom, vì trực thăng truy sát hoặc vấp mìn, lựu đan... Bị tổn thất nặng nề nhất là đơn vị: Đội kinh tế Hương Thủy (160); Tiểu đoàn hỏa lực - K 32 (51); Huyện đội Hương Thủy (50), Tiểu đoàn 1 Trung đoàn 9 (17), An ninh Huế (10)… Cơ quan Thành ủy Huế (9). Ngoài hàng trăm cán bộ, chiến sĩ hy sinh còn rất nhiều người bị thương.

Nhằm vinh danh những cán bộ, chiến sĩ hy sinh, ngày 21/3/2024, UBND tỉnh (nay là UBND TP.Huế) đã ban hành Quyết định xếp hạng “Địa điểm Hóc Mụ Bồi - Điểm tuyến hành lang Hưng - Hải” là di tích lịch sử cấp tỉnh, thành phố - một sự công nhận được ghi nhận là nhanh nhất, không chỉ đáp ứng nguyện vọng của cán bộ, nhân dân địa phương mà còn làm ấm lòng đồng đội, thân nhân của những cán bộ, chiến sĩ hy sinh trên tuyến hành lang lịch sử này.

Phạm Hữu Thu