Đồng bộ hạ tầng cảng để phát triển nghề cá bền vững

Trở về sau chuyến vươn khơi gần 1 tuần, ngư dân Trần Xuân Hành (xã Lộc Hà) chia sẻ: “Bây giờ khu vực cầu cảng mới được mở rộng, tàu lớn đậu phía ngoài, tàu nhỏ vào phía trong nên nhìn quy củ hơn hẳn, thuận lợi cho việc neo đậu và xuất bán hải sản. Chúng tôi thêm phấn khởi và yên tâm đưa tàu thuyền của mình cập cảng”.

Dự án đầu tư xây dựng mở rộng cảng cá Thạch Kim được hoàn thành, bàn giao đi vào khai thác từ ngày 10/8/2025.

Không chỉ ngư dân địa phương, nhiều chủ tàu ngoại tỉnh cũng cảm nhận rõ thay đổi từ hệ thống bến tàu mới được đưa vào khai thác. Sở hữu tàu cá có công suất hơn 330CV, chuyên nghề lưới vây vùng khơi, ngư dân Nguyễn Văn Sen - chủ tàu TH-91386-TS (Thanh Hóa) thường xuyên thực hiện các thủ tục ra vào, neo đậu tại cảng Thạch Kim. Anh Nguyễn Văn Sen cho biết: “Trước đây, phần cảng cũ khá hẹp, tàu thuyền chen chúc nhau, luồng chính bồi lắng nên chúng tôi thường phải căn con nước lên hoặc neo ngoài cửa lạch tăng bo hải sản vào bờ bán, ảnh hưởng phần nào đến chất lượng sản phẩm. Bây giờ cảng mới rộng rãi hơn nên thuận tiện cho tàu cập bến giao thương, tiết kiệm chi phí”.

Ngư dân Nguyễn Văn Sen - chủ tàu TH-91386-TS (Thanh Hóa) thường xuyên thực hiện các thủ tục ra vào, neo đậu tại cảng Thạch Kim

Được biết, cảng cá Thạch Kim và khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá Cửa Sót được đưa vào sử dụng từ năm 2007. Sau gần hai thập kỷ, nhiều hạng mục đã xuống cấp, quy mô không còn đáp ứng được số lượng và công suất tàu thuyền ngày càng tăng. Trong bối cảnh đó, tháng 7/2021, UBND tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án đầu tư xây dựng mở rộng cảng cá Thạch Kim (huyện Lộc Hà cũ).

Dự án hướng đến mục tiêu hoàn thiện hệ thống cảng cá trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh phù hợp với Quy hoạch hệ thống cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Chính phủ phê duyệt. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh - đơn vị làm chủ đầu tư đã tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp để hoàn thành công trình đúng tiến độ và kịp thời bàn giao, đưa vào khai thác chính thức từ ngày 10/8/2025.

Cảng cá Thạch Kim, một trong những cảng cá lớn, có hoạt động kinh doanh thủy hải sản sôi động.

Điều này đã giúp giảm áp lực đáng kể cho khu vực cầu cảng chính, nâng cao năng lực tiếp nhận tàu, cải thiện điều kiện bốc dỡ, bảo quản, vận chuyển hải sản. Cùng với đó, hệ thống hạ tầng được nâng cấp là nền tảng để siết chặt quản lý tàu cá, kiểm soát nhật ký khai thác, thực hiện truy xuất nguồn gốc, góp phần thực thi các quy định về chống khai thác bất hợp pháp, không khai báo, không theo quy định (IUU).

Theo chiến lược phát triển thủy sản việt nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Việt Nam sẽ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngành theo định hướng thị trường, thân thiện môi trường, bảo vệ, tái tạo và phát triển nguồn lợi thủy sản, bảo tồn sinh học thích ứng với biến đổi khí hậu. Trong đó, việc tập trung đầu tư phát triển cơ sở vật chất kỹ thuật hạ tầng đồng bộ; khai thác thủy sản gắn với chống khai thác IUU là một trong những nhiệm vụ chiến lược hàng đầu.

Cảng cá Thạch Kim cần thêm sự đầu tư đồng bộ các hạng mục hạ tầng kỹ thuật như: mái che, hệ thống điện thắp sáng, đặc biệt là nạo vét luồng và vùng nước trước cảng.

Muốn đạt hiệu quả tối đa theo định hướng đó, cảng cá Thạch Kim cần thêm sự đầu tư đồng bộ các hạng mục hạ tầng kỹ thuật như: mái che, hệ thống điện thắp sáng, đặc biệt là nạo vét luồng và vùng nước trước cảng.

Ông Thân Quốc Tế - Phó Giám đốc Ban quản lý các cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá Hà Tĩnh nhấn mạnh: "Dự án mở rộng cảng cá Thạch Kim được xây dựng trên diện tích 1,5 ha, 2 bến cập tàu dành cho loại tàu công suất trên 400CV (bến có chiều dài 100m, rộng 12m) và loại 90CV (bến có chiều dài 100m, rộng 4m), nạo vét khu vực trước các bến cập tàu sâu 2,5m. Tuy nhiên, tuyến luồng dẫn vào cảng (khu vực nằm ngoài phạm vi nạo vét của dự án năm 2024 - PV) vẫn đang bị bồi lắng rất nghiêm trọng, bình quân hàng năm khối lượng cát bồi lắng ước tính đạt hơn 100.000m3 nên nhiều tàu muốn vào cảng phải chờ nước thủy triều lên, dễ bị hư hỏng máy móc dẫn đến ngư dân bị động trong quá trình vươn khơi khai thác. Chúng tôi mong muốn các đơn vị liên quan tiếp tục quan tâm đầu tư, thực hiện dự án nạo vét luồng vào cảng nhằm phát huy đồng bộ, tối đa hiệu quả cảng cá Thạch Kim”.

Luồng vào và vùng nước trước cảng (vùng nằm ngoài dự án thực hiện năm 2024) vẫn đang bị bồi lắng nghiêm trọng.

Được biết, hiện nay, Sở NN&MT Hà Tĩnh đã thẩm định Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư dự án nạo vét luồng và vùng nước trước cảng cá cảng Thạch Kim với các hạng mục: nạo vét luồng và khu vực trước cảng diện tích nạo vét là 6 ha, xây dựng nhà cầu tàu, xây dựng mái che cầu cảng, đầu tư hệ thống thiết bị cầu cảng,… do Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh lập nhằm đảm bảo năng lực hoạt động cảng cá loại II với sản lượng thủy sản qua cảng đạt trên 15.000 tấn/năm.

Dự án được triển khai sẽ góp phần hoàn thiện hệ thống hạ tầng, phục vụ phát triển bền vững ngành thủy sản tỉnh, đảm bảo an toàn giao thông và khả năng neo đậu trú tránh thiên tai cho tàu cá trong khu vực.

Thái Oanh