Đồng chí Hoàng Quốc Việt - Tấm gương người cộng sản kiên cường vì Đảng, vì dân

Đồng chí Hoàng Quốc Việt tên thật là Hạ Bá Cang, sinh ngày 28/5/1905 tại làng Đáp Cầu, tổng Đỗ Xá, huyện Võ Giàng, nay là phường Đáp Cầu, thành phố Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh. Năm 1928, đồng chí tham gia Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, tổ chức tiền thân của Đảng, trở thành một trong những người cộng sản đầu tiên của Đảng. Năm 1929, đồng chí được tổ chức cử vào Nam Kỳ hoạt động và khi thành lập An Nam Cộng sản Ðảng, đồng chí được cử là người đứng đầu, đi dự Hội nghị hợp nhất ba tổ chức cộng sản thành Ðảng Cộng sản Việt Nam. Ðến Hải Phòng, đồng chí bị địch bắt, bị kết án khổ sai chung thân và đày đi Côn Ðảo. Tuy không có mặt ở hội nghị nói trên, đồng chí vẫn được cử vào Ban Chấp hành Trung ương lâm thời của Ðảng.

Đồng chí Hoàng Quốc Việt (thứ 5 từ phải sang) thăm lại chiến khu Việt Bắc (1977). Ảnh: Tư liệu.

Năm 1936, khi được trả tự do, đồng chí về hoạt động cách mạng ở Hà Nội, cùng một số đồng chí khôi phục tổ chức Ðảng và các tổ chức cách mạng khác ở Bắc Kỳ, phát động đấu tranh đòi các quyền tự do dân chủ, được Ðảng phân công cùng đồng chí Trường Chinh phụ trách các tờ báo của Ðảng. Năm 1937, đồng chí được cử làm Bí thư Xứ ủy Bắc Kỳ.

Trong những năm tháng cực kỳ khó khăn của cách mạng, đồng chí đã đi nhiều nơi từ Nam ra Bắc, chắp nối, khôi phục, củng cố và phát triển nhiều cơ sở đảng và lực lượng quần chúng, chuyển hướng các hình thức, phương thức hoạt động, đấu tranh phù hợp với tình hình nhiệm vụ. Năm 1941, tại Hội nghị Trung ương lần thứ tám của Ðảng, đồng chí được cử vào Ban Chấp hành Trung ương Ðảng. Tại Hội nghị toàn quốc tháng 8/1945, đồng chí được bầu là Ủy viên Thường vụ Trung ương, cùng Trung ương Ðảng lãnh đạo cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám, sau đó được Trung ương cử vào Nam Bộ giúp Xứ ủy củng cố chính quyền cách mạng, mở rộng Mặt trận Dân tộc thống nhất. “Ðồng chí đã cùng các đồng chí Trường Chinh, Hoàng Văn Thụ, thực hiện nghiêm chỉnh và sáng tạo tư tưởng và chỉ thị của đồng chí Nguyễn Ái Quốc, kiên cường giữ vững sự lãnh đạo của Ðảng, chuẩn bị và chỉ đạo cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 thành công rực rỡ". (Ðiếu văn của Ban Chấp hành Trung ương Ðảng tại Lễ truy điệu đồng chí Hoàng Quốc Việt ngày 20/12/1992).

Với gần 70 năm hoạt động cách mạng liên tục, đồng chí được phân công giữ nhiều trọng trách quan trọng của Đảng, Nhà nước và các đoàn thể, như: Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương lâm thời Đảng Cộng sản Việt Nam, Bí thư Xứ ủy Bắc Kỳ, Ủy viên Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương, Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam, Trưởng ban Dân vận Trung ương, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Ủy viên Thường vụ Liên hiệp Công đoàn thế giới, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Chủ tịch Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Đồng chí là đại biểu Quốc hội từ khóa II đến khóa VII…

Cuộc đời đồng chí Hoàng Quốc Việt đã thể hiện đầy đủ phẩm chất cao đẹp của người cộng sản chân chính, suốt đời vào sinh ra tử để phục vụ sự nghiệp cao cả của giai cấp công nhân và của dân tộc là giải phóng dân tộc, giành độc lập tự do cho đất nước, luôn nêu cao phẩm chất đạo đức cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư. Đồng chí đã sớm hòa mình vào dòng thác đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, sớm giác ngộ cách mạng và trở thành một trong những đồng chí lãnh đạo có uy tín của Đảng. Chính những năm tháng lăn lộn hoạt động trong phong trào công nhân, công đoàn đã hình thành trong đồng chí tác phong sâu sát quần chúng, thói quen và bản lĩnh vận động công nhân tham gia cách mạng. Bất cứ ở đâu, làm bất cứ việc gì đồng chí cũng sống chan hòa, gần gũi với công nhân lao động, lắng nghe tâm tư nguyện vọng của mọi người để vận động, giác ngộ, xây dựng lực lượng và bảo vệ thành quả của cách mạng.

Trong đời thường, đồng chí giản dị, cởi mở, chân tình với bạn bè, đồng chí, với cán bộ, nhân viên giúp việc, cũng như với quần chúng nhân dân lao động. Trong công tác, đồng chí kiên quyết đấu tranh chống quan liêu, thói làm ăn tắc trách, hời hợt, thiếu đào sâu suy nghĩ. Đồng chí được bổ nhiệm kiêm chức Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và rất nổi tiếng về xét xử công minh, giải quyết nhiều vụ việc có tình có lý, sát hợp với lòng người.

Với những đóng góp to lớn, đặc biệt xuất sắc trong công cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, đồng chí Hoàng Quốc Việt được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng - Huân chương cao quý nhất của Đảng và Nhà nước ta, cùng nhiều huân, huy chương cao quý khác.

Gần 70 năm cống hiến cho Đảng, cho dân tộc, dù hoạt động ở đâu, làm bất cứ công việc gì, đồng chí Hoàng Quốc Việt cũng cống hiến hết sức lực, trí tuệ cho Đảng, cho dân. Đồng chí để lại cho chúng ta tấm gương sáng về một chiến sĩ cách mạng bất khuất, trung kiên, liêm khiết, giản dị, chân thành và cởi mở với đồng chí, đồng bào, đặc biệt quan tâm đến người lao động, tính nguyên tắc kết hợp với tính linh hoạt, rất nghiêm khắc nhưng rất khoan dung, được toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta yêu mến và kính trọng.

P.V