Đóng cửa chính phủ Mỹ tạo 'vùng sương mù' cho hoạch định chính sách toàn cầu

Tòa nhà Quốc hội Mỹ tại Washington, D.C. Ảnh: THX/TTXVN

Việc Chính phủ Mỹ đóng cửa đã đột ngột cắt đứt dòng dữ liệu kinh tế chính thức từ nền kinh tế lớn nhất thế giới, tạo ra một vùng "sương mù" thông tin, phủ bóng lên việc hoạch định chính sách không chỉ tại Washington mà còn trên khắp thế giới. Tình trạng "mù" dữ liệu này đang gây ra những lo ngại sâu sắc, làm phức tạp hóa việc ra quyết định và gia tăng nguy cơ sai lầm chính sách trong bối cảnh kinh tế toàn cầu vốn đã đầy biến động.

Đối với nhiều quốc gia, những gì xảy ra ở Mỹ không chỉ gói gọn trong phạm vi nước Mỹ. Các nhà hoạch định chính sách, đặc biệt là ở Nhật Bản, phụ thuộc rất nhiều vào dữ liệu kinh tế Mỹ để định hình triển vọng về tiền tệ, hoạt động thương mại và lạm phát của chính họ.

Phản ứng từ các nhà hoạch định chính sách quốc tế cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Thống đốc Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BoJ) Kazuo Ueda đã gọi đây là một "vấn đề nghiêm trọng" và bày tỏ hy vọng nó sẽ sớm được khắc phục, vì nó gây trở ngại cho việc đưa ra quyết định về thời điểm tăng lãi suất của BoJ. Một quan chức Nhật Bản khác còn nhấn mạnh sự mâu thuẫn khi Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) luôn khẳng định chính sách của họ phụ thuộc vào dữ liệu, nhưng giờ lại không có dữ liệu để phụ thuộc.

Bà Catherine Mann, thành viên của Ngân hàng trung ương Vương quốc Anh (BoE), dù không xem đây là vấn đề cấp bách như chính sách thương mại, nhưng đã ví những sự cố như vậy là những con "mối mọt" có thể làm xói mòn dần vị thế của đồng USD và sự độc lập của Fed về lâu dài.

Sự gián đoạn dữ liệu lần này không chỉ là một sự cố tạm thời. Nó được xem là triệu chứng của một loạt vấn đề sâu sắc hơn liên quan đến năng lực quản trị và độ tin cậy trong dữ liệu của Mỹ. Báo cáo "Triển vọng Kinh tế Thế giới" của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã cảnh báo rằng việc gia tăng áp lực chính trị lên các cơ quan thống kê có thể làm xói mòn lòng tin của công chúng và thị trường. Điều này không chỉ gây khó khăn cho các ngân hàng trung ương mà còn làm tăng khả năng xảy ra sai lầm chính sách nếu chất lượng dữ liệu bị tổn hại.

Những lo ngại này càng trở nên có cơ sở trong bối cảnh Tổng thống Trump đã có những nỗ lực nhằm gia tăng ảnh hưởng lên Fed và từng sa thải người đứng đầu Cơ quan Thống kê Lao động vì một báo cáo việc làm không vừa ý.

Dù vậy, không phải tất cả các nguồn dữ liệu đều biến mất. Fed, với cơ chế tự chủ tài chính, vẫn tiếp tục hoạt động, và các dịch vụ dữ liệu tư nhân cung cấp những giải pháp thay thế tạm thời. Ông Adam Posen, Chủ tịch Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, cho rằng dữ liệu hàng tháng của Mỹ không phải lúc nào cũng là yếu tố quyết định đối với các ngân hàng trung ương.

Tuy nhiên, ông Posen nhấn mạnh rằng chính sự cố đóng cửa này và những lùm xùm xung quanh các cơ quan thống kê đã góp phần vào sự hoài nghi chung về năng lực quản trị và độ tin cậy của Mỹ. Về lâu dài, điều này có thể ảnh hưởng đến các quyết định về quản lý dự trữ ngoại hối và làm gia tăng những dự báo về sự biến động của kinh tế Mỹ.

Trong bối cảnh các nhà lãnh đạo toàn cầu đang phải đối phó với hàng loạt bất ổn từ thương mại đến địa chính trị, việc thiếu hụt thông tin từ một nền kinh tế chiếm 1/4 sản lượng toàn cầu chỉ làm tình hình thêm mờ mịt. Như chuyên gia Robert Kahn từ công ty nghiên cứu và tư vấn rủi ro Eurasia Group đã kết luận, thời gian càng trôi qua, nguy cơ mắc sai lầm càng tăng khi những bất ổn ngày càng chồng chất.

Khánh Ly/Bnews/vnanet.vn