Đồng hành cùng những người yếu thế trong xã hội

Người dân xã Xuân Lập (Lâm Bình) tham gia buổi truyền thông trợ giúp pháp lý của Trung tâm TGPL Nhà nước.

Xác định công tác truyền thông phải đi trước một bước, vì vậy, Trung tâm Trợ giúp pháp lý (TGPL) Nhà nước đã chủ động tham mưu với Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh quan tâm chỉ đạo công tác truyền thông về TGPL. Cùng với đó, Trung tâm tăng cường tổ chức các đợt truyền thông TGPL tại các thôn, bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nơi được xem là vùng trũng về tiếp cận pháp luật trên địa bàn tỉnh. Tính từ đầu năm đến nay, Trung tâm TGPL Nhà nước tỉnh đã tổ chức 22 đợt truyền thông, tư vấn pháp luật tại các thôn, bản vùng sâu, vùng xa trên địa bàn các huyện như: Lâm Bình, Na Hang. Công tác truyền thông về TGPL không giống như buổi tuyên truyền phổ biến pháp luật mà những cán bộ Trung tâm TGPL Nhà nước đến tận gia đình các hộ dân, trực tiếp tiếp nhận những câu hỏi, tháo gỡ những vướng mắc của người dân liên quan thiết thực đến đời sống, sinh hoạt, hôn nhân, gia đình, tranh chấp đất đai...

Đồng chí Lại Khoa Lâm, Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước - Sở Tư pháp cho biết, nhờ có sự quan tâm chỉ đạo của tỉnh nên Trung tâm luôn nhận được sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan điều tra. Hầu hết các vụ, việc cơ quan điều tra đều rà soát đối tượng, nếu đối tượng thuộc diện được trợ giúp pháp lý sẽ liên hệ ngay với Trung tâm TGPL Nhà nước để thực hiện TGPL cho đối tượng ngay từ thời điểm bắt đầu các bước điều tra.

Trung bình mỗi năm, Trung tâm TGPL Nhà nước tham gia tố tụng 250 vụ, việc. Từ đầu năm 2019 đến nay tham gia 240 vụ, việc. Trong quá trình tham gia tố tụng có rất nhiều đối tượng phạm tội có hoàn cảnh hết sức éo le, thương tâm chỉ vì không hiểu biết pháp luật hoặc lâm vào tình trạng bị kích động. Điển hình như vụ việc ở thôn Đá Bàn, xã Minh Hương (Hàm Yên) lấy nhau khi người vợ chưa đủ 16 tuổi đã sinh con. Đến khi mâu thuẫn gia đình xảy ra, người thân trong gia đình đi kiện khiến người chồng phải đi tù. Vụ việc này, TGPL phải khai thác tối đa các tình tiết giảm nhẹ, nhất là phạm tội do thiếu hiểu biết pháp luật, do tập quán lạc hậu với mong muốn người chồng sớm được trở về để chăm sóc vợ, con. Trường hợp khác ở thôn Nà Lòa, xã Xuân Lập (Lâm Bình) anh Vàng A Ly bị vợ dùng que củi đánh, sẵn có con dao anh đã đâm vợ bị trọng thương. Vụ việc đưa ra pháp luật anh Ly phải đi tù. Qua tìm hiểu về hoàn cảnh bản chất của anh Ly và mong muốn giảm nhẹ tội của người thân, những cán bộ Trung tâm TGPL phải hướng dẫn họ làm đơn, thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả để có bằng chứng để Tòa án xem xét giảm nhẹ hình phạt. Từ các lập luận và căn cứ pháp lý thuyết phục, trợ giúp viên pháp lý đã bào chữa thành công, giảm nhẹ mức án cho các bị cáo ở mức tối thiểu. Kết thúc các phiên tòa, nhiều người đều thấy tâm đắc về phán quyết của tòa án bởi vừa thể hiện sự nghiêm minh của pháp luật đồng thời thể hiện tính nhân văn đối với những đối tượng có cơ hội sớm được trở về với xã hội.

TGPL cho người nghèo, những người yếu thế trong xã hội đòi hỏi phải có trách nhiệm và sự đồng cảm lớn với đối tượng được trợ giúp pháp lý bởi đối tượng cần trợ giúp rất dễ bi quan, tủi thân. Bản thân họ lại hầu như không có điều kiện vật chất để có thể hỗ trợ hoặc để có thêm quyết tâm, động lực theo đuổi đến cùng các vụ việc. Do đó, những người nghèo, người yếu thế sẽ rất thiếu sự chủ động nếu như người trợ giúp pháp lý không có sự cảm thông, chia sẻ. Đồng chí Lại Khoa Lâm cho rằng, công việc của trợ giúp viên pháp lý là miễn phí, cái được lớn nhất là chúng tôi luôn nhận được sự biết ơn của các bị cáo trong quá trình tham gia TGPL tại Tòa án. Điều này thể hiện rõ tính nhân đạo và nhân văn sâu sắc, góp phần bảo đảm quyền con người, quyền công dân trong tiếp cận công lý và bình đẳng trước pháp luật của mỗi người dân. Đây chính là động lực to lớn để những cán bộ Trung tâm TGPL Nhà nước gắn bó với công việc, luôn có sự đồng cảm, trợ giúp những người yếu thế theo đúng quy định của pháp luật.

Bài, ảnh: Thanh Phúc