Đồng Nai: 'Lá phổi xanh' của TP Biên Hòa ngày càng thủng lớn?
Là một thành phố công nghiệp, năng động nên Biên Hòa rất cần 'lá phổi xanh' để cân bằng. Tuy nhiên, sau 17 năm dự án quy hoạch và phát triển rừng phòng hộ môi trường và cảnh quan Trung tâm Lâm nghiệp Biên Hòa được phê duyệt, 'lá phổi xanh' của TP Biên Hòa ngày càng thu hẹp, đối mặt với hàng loạt các vấn đề về môi trường và chất lượng không khí, nhiều hộ dân công khai lấn chiếm đất rừng...
Rừng phòng hộ ngày càng thu hẹp
Khu rừng ở Trung tâm Lâm nghiệp Biên Hòa nằm cách nội ô TP.Biên Hòa chừng 10km về hướng Bắc. Đây là khu rừng trồng rộng hơn 250 hécta hình thành cách nay hơn 30 năm. Cánh rừng này nằm giáp ranh với các phường, xã: Tân Biên, Tân Hòa, Trảng Dài, Long Bình (TP.Biên Hòa), Hố Nai 3 (huyện Trảng Bom). Sau năm 1975, khu vực này hầu hết là đất trống đồi núi trọc. Năm 1982, UBND tỉnh chủ trương phủ xanh đất trống đồi núi trọc nên đã thành lập Trạm trồng rừng Biên Hòa, sau này đổi thành Lâm trường Biên Hòa với chức năng trồng và kinh doanh gỗ, chủ yếu là cây tràm bông vàng. Từ đây Trung tâm Lâm nghiệp Biên Hòa được hình thành với chức năng, nhiệm vụ từng bước thay thế dần các khu rừng tràm bằng các loại cây gỗ quý. Qua hàng chục năm trồng và chăm sóc, đến nay rừng Biên Hòa rất phong phú về các loại cây với hướng phát triển mô phỏng của rừng tự nhiên nhiều tầng tán với trên 200 loài cây khác nhau cùng 1 vườn sưu tập hơn 300 loài cây đại diện cho các miền của đất nước...
Tuy nhiên, trong quá trình quản lý và sử dụng, đơn vị quản lý trước đó là Lâm trường Biên Hòa và đơn vị quản lý hiện tại là Trung tâm Lâm nghiệp Biên Hòa đã để phát sinh 142 hộ dân sinh sống rải rác trong rừng trước khi được phê duyệt thực hiện năm 2005 và tăng lên 247 hộ vào năm 2019 do các hộ tự ý chia tách cho con, cháu và lấn chiếm...
Đến năm 2022, theo ghi nhận thực tế chỉ riêng địa phận 2 phường Tân Biên và phường Trảng Dài (TP Biên Hòa) các hộ dân sinh sống và sản xuất trong khu vực quy hoạch rừng phòng hộ không dưới 250 hộ và đang có chiều hướng tăng lên khiến “lá phổi xanh” của TP biên Hòa vốn đã bị “đục rỗng” nay “lỗ thủng” ấy lại càng phình to.
UBND tỉnh Đồng Nai, UBND TP Biên Hòa hiện rất quan tâm và nhiều lần có ý kiến phải đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án cảnh quan rừng để góp phần bảo vệ môi trường và phát triển du lịch sinh thái rừng. Được biết, những hộ phát sinh ngoài 142 hộ ban đầu đang gây khó khăn trong việc bố trí tái định cư vì không đủ điều kiện nhận tái định cư. Cuộc sống của người dân cũng không đảm bảo vì hạ tầng yếu kém và bị coi là dân sống “lụi” khi đất “không sổ” (đất không có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất), chung sống với tình trạng môi trường có nguy cơ ô nhiễm nghiêm trọng.
Rác thải, hoạt động sản xuất, gia công “đè nặng” môi trường rừng
Hiện tại, trong khu vực rừng phòng hộ môi trường và cảnh quan Trung tâm lâm nghiệp Biên Hòa đang bị ô nhiễm môi trường nghiêm trọng từ hoạt động sản xuất và rác thải sinh hoạt của các hộ dân sinh sống trong rừng, bãi tập kết rác thải các loại tự phát gây ô nhiễm môi trường rừng.
Trên địa phận phường Tân Biên có xưởng gia công tái chế thùng phuy sắt tại tờ bản đồ số 2 thửa số 3, xưởng gia công sắt Minh Tú tại tờ bản đồ số 1 thửa số 5…
Tại phường Trảng Dài nổi lên các trường hợp: xưởng gia công cơ khí và lắp ráp nhà xưởng công ty TNHH Kim Phú Long tại tờ bản đồ số 54 thửa số 123, bãi tập kết nilong bẩn tại tờ bản đồ số 54 thửa số 42 (diện tích 2914m2), xưởng sản xuất cấu kiện bê tông xi măng như chậu, chum, vại… tại tờ địa chính số 54, thửa số 11…
Rác thải thải sinh hoạt, rác nhựa, vải, xác chết động vật… bốc mùi hôi thối ở rải rác trong rừng và dưới suối Săn Máu. Hơn nữa, nhiều đoạn đường tự phát trong rừng được đổ đá dăm, đá hộc để rải nền đường…
Phần lớn các tuyến đường trong rừng đều chỉ là đường đất được rải đá dăm, đá hộc và nước thải sinh hoạt của người dân, nước mưa cũng phần lớn thải trực tiếp ra các mương rãnh được đào đơn giản trong khu rừng.
Câu chuyện thực hiện dự án đang gặp khó và “lá phổi xanh” của TP Biên Hòa bị “xuyên thủng” không đơn thuần chỉ là công tác quản lý lấn chiếm rừng, xây dựng trái phép và các vấn đề dân cư của người dân sống trong rừng… mà chính vì “lỗ thủng” này đang khiến TP Biên Hòa, các vùng lân cận đã và đang đối mặt với nguy cơ tăng cao của tình trạng biến đổi khí hậu, hiệu ứng nhà kính, ô nhiễm môi trường và giảm chất lượng không khí… Đơn vị quản lý rừng là Trung tâm Lâm nghiệp Biên Hòa và cơ quan quản lý địa phương UBND phường Tân Biên, phường Trảng Dài, UBND phường Tân Hòa (TP Biên Hòa), UBND xã Hố Nai 3 (huyện Trảng Bom) có trách nhiệm như thế nào? Câu hỏi xin đợi cơ quan quản lý Nhà nước trả lời.