Đồng Tháp quyết tâm chuẩn hóa chợ an toàn thực phẩm

NHÂN RỘNG MÔ HÌNH CHỢ AN TOÀN THỰC PHẨM

Đồng Tháp hiện có 351 chợ, trong đó có 12 chợ hạng 1, 40 chợ hạng 2 và 299 chợ hạng 3. Mặc dù hệ thống chợ đã phát huy hiệu quả trong việc lưu thông hàng hóa và có sự phân bố hợp lý, nhưng vẫn còn nhiều chợ hoạt động lâu năm với cơ sở vật chất xuống cấp, chưa đáp ứng các điều kiện về ATTP.

Đoàn kiểm tra liên ngành lấy mẫu thực phẩm tươi sống tại chợ, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

Những vấn đề tồn tại như: Nhiều thương nhân kinh doanh thực phẩm chưa được tập huấn kiến thức ATTP; chưa thực hiện khám sức khỏe định kỳ theo quy định; nhiều hàng hóa chưa truy xuất được nguồn gốc, xuất xứ; nguy cơ tiềm ẩn mất vệ sinh, dịch bệnh ảnh hưởng tới sức khỏe người tiêu dùng.

Để giải quyết những hạn chế này, việc nhân rộng mô hình chợ ATTP là rất cần thiết, góp phần phát triển hạ tầng thương mại khang trang, đảm bảo hàng hóa có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Tính đến năm 2025, tỉnh đã thực hiện nhân rộng mô hình chợ ATTP tại 31 chợ với tổng kinh phí hơn 93,143 tỷ đồng.

Mục đích của Kế hoạch nhân rộng mô hình chợ bảo đảm ATTP trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2026 - 2030 là tăng cường công tác bảo đảm ATTP tại chợ, xây dựng các chợ kinh doanh thực phẩm đạt tiêu chí về ATTP và nâng cấp cơ sở vật chất theo hướng văn minh, hiện đại. Kế hoạch cũng nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm và năng lực quản lý cho cán bộ quản lý chợ, đồng thời hướng dẫn các hộ kinh doanh thực hiện đúng quy định về ATTP.

Chỉ tiêu quan trọng nhất, phấn đấu đến năm 2030, 100% số chợ trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp thực hiện mô hình chợ ATTP. Các chợ ATTP phải thực hiện theo Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 11856:2017 về chợ kinh doanh thực phẩm và đảm bảo sử dụng nước sinh hoạt đạt Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước sạch cho mục đích rửa, sơ chế sản phẩm, dụng cụ.

Môi trường kinh doanh an toàn, hiện đại theo tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, mục tiêu đến năm 2030 của tỉnh Đồng Tháp.

Sau khi sáp nhập, xã Tân Hòa hiện có 4 chợ đang hoạt động gồm: Chợ Gò Công Đông (chợ huyện cũ), chợ Bình Nghị, chợ Vạn Thành và chợ Giồng Tân. Trong đó, chợ Gò Công Đông và chợ Bình Nghị đã được đầu tư xây dựng kiên cố, đưa vào sử dụng nhiều năm qua, cơ bản đáp ứng tiêu chuẩn chợ hạng 2 và hạng 3 theo quy định, đạt chuẩn ATTP và đang hoạt động ổn định.

Hai chợ còn lại là chợ Vạn Thành và chợ Giồng Tân được xây dựng đã lâu, một số hạng mục hạ tầng đã xuống cấp, cần tiếp tục được đầu tư nâng cấp để đáp ứng yêu cầu theo tiêu chuẩn TCVN 11856:2017 trong thời gian tới.

Theo đồng chí Võ Trung Đông, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Hòa, kế hoạch nguồn vốn đầu tư sẽ được bố trí trong dự toán ngân sách hằng năm theo phân cấp. Tuy nhiên, do ngân sách địa phương còn hạn chế nên việc huy động nguồn lực xã hội hóa là giải pháp mang tính quyết định.

Thực tế cho thấy, công tác xã hội hóa đầu tư xây dựng chợ nông thôn hiện vẫn còn gặp không ít khó khăn; một số đơn vị, hợp tác xã từng tham gia khai thác chợ khi hết hợp đồng không đấu thầu lại do hiệu quả kinh doanh chưa cao, nhất là ở khu vực nông thôn hiện nay.

Đồng chí Võ Trung Đông, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Hòa, cho biết: “Thời gian tới, xã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để thu hút doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân tham gia đầu tư nâng cấp chợ theo hướng bền vững.

Xã tập trung rà soát, hoàn thiện quy hoạch hệ thống chợ phù hợp quy hoạch thương mại của tỉnh; áp dụng các cơ chế ưu đãi và khuyến khích doanh nghiệp, tiểu thương cùng đầu tư các hạng mục hạ tầng thiết yếu theo chuẩn TCVN 11856:2017 như: PCCC, thoát nước, khu vệ sinh, khu xử lý rác, sạp hàng tiêu chuẩn.

Song song đó, địa phương đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường thông thoáng để nhà đầu tư yên tâm khai thác lâu dài. Xã cũng cho phép khai thác một số dịch vụ phụ trợ như bãi giữ xe, ki-ốt dịch vụ, giao nhận hàng hóa nhỏ lẻ nhằm tăng nguồn thu tái đầu tư hạ tầng.

Đối với tiểu thương, xã tiếp tục vận động và hỗ trợ một phần kinh phí để bà con trang bị thiết bị kinh doanh đạt chuẩn ATTP; đồng thời tổ chức tập huấn để nâng cao nhận thức, hướng đến xây dựng môi trường chợ văn minh, an toàn.

Nguyên tắc của xã là minh bạch, ổn định chính sách và hài hòa lợi ích giữa Nhà nước - doanh nghiệp - tiểu thương. Trên cơ sở đó, xã xây dựng khung giá dịch vụ rõ ràng, có lộ trình phù hợp để tạo niềm tin cho nhà đầu tư và người dân”.

MÔI TRƯỜNG KINH DOANH THỰC PHẨM AN TOÀN, VĂN MINH

Còn tại xã Tân Điền có chợ Bình Ân và chợ Tân Điền, đều là chợ hạng 3, được đầu tư từ nguồn vốn nhà nước. Hiện chợ hoạt động tương đối hiệu quả, đáp ứng nhu cầu trao đổi hàng hóa của người dân. Chợ Bình Ân đã được sửa chữa năm 2023 và đạt mô hình chợ ATTP. Chợ Tân Điền xây dựng năm 2012, đã xuống cấp và được đưa vào kế hoạch sửa chữa, nâng cấp và xây dựng mô hình chợ ATTP vào năm 2027.

Đoàn kiểm tra liên ngành thực hiện kiểm tra đột xuất việc lấy mẫu thực phẩm tại chợ.

Đồng chí Võ Thị Phương Thảo, Phó Chủ tịch UBND xã Tân Điền cho biết, theo kế hoạch, kinh phí thực hiện bố trí trong dự toán hằng năm của UBND xã. Trường hợp ngân sách tỉnh còn hạn chế, UBND xã dự kiến áp dụng một số giải pháp như: Ưu đãi thuê đất, mặt bằng để hỗ trợ thương nhân kinh doanh hiệu quả; huy động doanh nghiệp, thương nhân cùng đầu tư nâng cấp hạ tầng thiết yếu theo TCVN 11856:2017; khuyến khích doanh nghiệp khai thác một số dịch vụ (giữ xe, dịch vụ phụ trợ, ki-ốt logistics nhỏ) để tạo nguồn thu hoàn vốn; khuyến khích, vận động và hỗ trợ một phần kinh phí để thương nhân tự trang bị thiết bị phục vụ mô hình chợ ATTP.

“Xã xây dựng khung giá dịch vụ minh bạch, cơ chế chia sẻ doanh thu hợp lý, không gây áp lực chi phí; cam kết ổn định chính sách, không tăng đột ngột giá thuê sạp và phí dịch vụ; tổ chức tập huấn, hỗ trợ thương nhân tham gia mô hình chợ văn minh - an toàn, tạo sức hút thương mại sau nâng cấp”- đồng chí Võ Thị Phương Thảo chia sẻ thêm.

Đồng chí Đặng Văn Tuấn, Phó Giám đốc Sở Công thương, cho biết: “Với vai trò đơn vị đầu mối, Sở Công thương sẽ phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành và địa phương để triển khai đồng bộ Kế hoạch nhân rộng mô hình chợ ATTP trên toàn tỉnh. Chúng tôi chịu trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, giám sát tiến độ thực hiện và báo cáo định kỳ hoặc đột xuất khi có yêu cầu.

“Sở cũng hướng dẫn UBND các xã, phường xây dựng kế hoạch thực hiện các tiêu chí chợ ATTP; đồng thời phối hợp các ngành tổ chức tập huấn về quản lý chợ và các quy định ATTP cho cán bộ quản lý, thương nhân và các đối tượng liên quan. Bên cạnh đó, Sở chủ trì kiểm tra, đánh giá kết quả mô hình chợ ATTP và khu vực thí điểm.

Khi cần thiết hoặc khi tiếp nhận phản ánh từ các đơn vị quản lý chợ, chúng tôi sẽ tiến hành lấy mẫu thực phẩm kiểm nghiệm đối với các sản phẩm thuộc lĩnh vực quản lý của ngành để kịp thời xử lý các trường hợp có dấu hiệu mất an toàn thực phẩm”, đồng chí Đặng Văn Tuấn cho biết.

Đây là một bước tiến quan trọng, thể hiện sự quyết tâm của tỉnh Đồng Tháp trong việc xây dựng một môi trường kinh doanh thực phẩm an toàn, văn minh, hiện đại, đảm bảo lợi ích lâu dài cho thương nhân, đơn vị quản lý khai thác chợ và người tiêu dùng.

LÝ OANH