Đợt rét tháng 12 ghi nhận giá trị nhiệt độ thấp nhất trong 10 năm

Ghi nhận giá trị nhiệt độ tháng 12 thấp nhất từ năm 2012

Bà Trần Thị Chúc, Phó trưởng phòng Dự báo Khí hậu, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, trong tháng 12/2023, trên Biển Đông xuất hiện 1 áp thấp nhiệt đới, vào sáng ngày 20/12, di chuyển từ phía Tây Nam đảo PaLa-Oan (Philippin) vào Biển Đông. Chiều ngày 21/12, sau khi di chuyển vào vùng biển phía Tây Nam quần đảo Trường Sa, áp thấp nhiệt đới suy yếu thành vùng áp thấp, sau đó tiếp tục suy yếu và tan dần.

Trong tháng 12/2023 nắng nóng còn xuất hiện cục bộ thuộc miền Đông Nam Bộ. Ngoài ra, trong tháng nhiều nơi xuất hiện các giá trị nhiệt độ cao nhất ngày vượt giá trị lịch sử (GTLS) so với cùng thời kỳ như Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lào Cai, Hải Phòng, Nghệ An, Hà Tĩnh, Bình Định, Sóc Trăng, Phú Yên, Kiên Giang, Khánh Hòa, Bình Thuận....

Băng tuyết trên đỉnh Fansifan trong đợt rét vừa qua.

Bà Trần Thị Chúc cho biết, trong tháng 12/2023 xuất hiện 2 đợt không khí lạnh vào các ngày: 06/12, 16/12 và được tăng cường thêm trong ngày 19 và 21/12. Đợt KKL ngày 16/12 đã gây ra một đợt rét đậm, rét hại diện rộng từ ngày 17-23/12 tại Bắc Bộ, sau đó từ ngày 24-27/12 tiếp tục xảy ra rét đậm rét hại diện rộng tại các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, nhiệt độ thấp nhất ngày từ 8,0-11,0 độ C, vùng núi từ 4,0-7,0 độ C, vùng núi cao có nơi thấp dưới 3,0 độ C. Tại Mẫu Sơn vào ngày 22/12/2023 nhiệt độ thấp nhất đạt -2.5 độ C, đây được đánh giá là giá trị nhiệt độ thấp nhất trong cùng thời kỳ tháng 12 kể từ khi có quan trắc từ năm 2012.

Trên vịnh Bắc Bộ ghi nhận được gió Đông Bắc mạnh cấp 7, giật cấp 9. Sương muối, băng giá xảy cũng xảy ra tại một số nơi vùng núi phía Bắc. Trong tháng 12/2023, tại khu vực Đông Bắc và ven biển Thanh Hóa-Nghệ An nhiệt độ phổ biến cao hơn từ 0,5-1,0 độ C; khu vực Tây Bắc và Bắc Tây Nguyên cao hơn từ 1,5-3,0 độ C, các khu vực khác phổ biến cao hơn từ 1,0-1.5 độ C so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Trong tháng 12, tại khu vực Trung Bộ đã xuất hiện 2 đợt mưa diện rộng, cụ thể: Đợt mưa từ ngày 01-04/12 từ Nghệ An đến Quảng Ngãi; đợt mưa 17-20/12 từ Hà Tĩnh đến Phú Yên. Nguyên nhân chủ yếu là do ảnh hưởng của các đợt không khí lạnh kết hợp với nhiễu động gió Đông, gây mưa vừa, mưa to đến rất to và đã ghi nhận một số nơi xảy ra lượng mưa ngày vượt giá trị lịch sử cùng thời kỳ

Tổng lượng mưa tại khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa, Đắc Nông và Nam Bộ thấp hơn từ 15-40mm so với trung bình nhiều năm; các tỉnh Quảng Ngãi và Bình Định thấp hơn từ 100-200mm so với trung bình nhiều năm. Khu vực từ Nghệ An đến Quảng Nam phổ biến cao hơn từ 50-150mm, có nơi cao hơn trên 300mm so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ như Thừa Thiên Huế và Đà Nẵng.

Tháng 1 vẫn có rét đậm nhưng không kéo dài

Bà Trần Thị Chúc cho biết, dự báo xu thế khí hậu tháng 1/2024, nhiệt độ trung bình trên toàn quốc phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 1,0-2,0 độ C. Tổng lượng mưa tại khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ phổ biến ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm; các khu vực khác thấp hơn từ 5-15mm so với trung bình nhiều năm, riêng khu vực Thừa Thiên Huế đến Khánh Hòa thấp hơn từ 20-40mm so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Trong tháng 01/2024, không khí lạnh có xu hướng hoạt động yếu hơn trung bình nhiều năm, số ngày rét đậm, rét hại tại khu vực Miền Bắc ít hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ; rét đậm, rét hại vẫn có khả năng xuất hiện tại khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, nhưng không kéo dài nhiều ngày.

Đại diện cơ quan khí tượng cảnh báo không khí lạnh có khả năng gây ra gió mạnh, sóng lớn, ảnh hưởng đến các hoạt động hàng hải và đánh bắt hải sản trên biển của ngư dân. Ngoài ra, sương muối và băng giá có thể xuất hiện ở một số nơi ở vùng núi phía Bắc, gây ảnh hưởng lớn đến các hoạt động sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi. Tại Trung Bộ có thể xuất hiện các đợt mưa dông, cục bộ có mưa vừa, mưa to. kèm khả năng xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như lốc, sét gây ảnh hưởng đến sản xuất và các hoạt động dân sinh.

Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ từ tháng 01/2024 bắt đầu là thời kỳ mùa khô, ít có dấu hiệu xuất hiện các đợt mưa trái mùa ở khu vực, do đó cần sử dụng nguồn nước tiết kiệm và có hiệu quả.

Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, mùa đông năm 2023-2024, không khí lạnh được nhận định hoạt động yếu hơn trung bình nhiều năm; số ngày rét đậm, rét hại có xu hướng thấp hơn so với trung bình nhiều năm. Các đợt rét đậm, rét hại sẽ tập trung trong thời kỳ tháng 1 và 2/2024.

Dự báo các đợt không khí lạnh nói chung là yếu, tuy nhiên vẫn không ngoại trừ khả năng có những đợt không khí lạnh mạnh gây ra hiện tượng cực đoan như sương muối, băng giá và có thể xảy ra mưa tuyết.

Điển hình năm 2016 cũng là mùa đông ấm và cũng là năm đang xảy ra hiện tượng El Nino, tuy nhiên đã xảy ra một đợt không khí lạnh rất mạnh gây ra băng giá và mưa tuyết và nhiệt độ thấp nhất giảm mạnh, vùng núi xuống dưới 0 độ C, một số nơi nhiệt độ thấp dưới mức lịch sử đã từng quan trắc được.

Tô Hội