Đột tử do tim ở người trẻ dưới 35 tuổi: Ám ảnh cho người xung quanh

Trong những năm gần đây, ngày càng xuất hiện nhiều trường hợp đột tử ở người trẻ tuổi. Không ít trường hợp vận động viên khỏe mạnh, thể lực tốt, tập luyện thể thao thường xuyên khác cũng gặp tình trạng này. Đột tử do tim diễn ra đột ngột và gây ám ảnh cho những người xung quanh.

Đột tử do tim là gì, nguyên nhân do đâu?

Theo bác sĩ chuyên khoa Tim mạch - Thần kinh Phạm Thị Hằng cho biết, Sudden cardiac death (SCD) nói đến cái chết do vấn đề liên quan đến tim thường xảy ra trong vòng 1 giờ kể từ khi có các triệu chứng. Bệnh có tỷ lệ gặp ở nam cao hơn nữ gấp 2-3 lần.

Trong hầu hết trường hợp, đột tử do tim ở người trẻ dưới 35 tuổi thường do tình trạng di truyền hoặc bẩm sinh. Các dạng bệnh tim mắc phải dẫn đến đột tử rất hiếm gặp những vẫn có thể xảy ra. Những bệnh này thường ảnh hưởng đến cấu trúc cũng như hệ thống dẫn truyền điện của tim.

Nguyên nhân phổ biến nhất là bệnh cơ tim phì đại, các cơ của tâm thất trái trở lên dày và to ra, gây giảm thể tích thất trái và suy giảm hoạt động của van động mạch chủ. Dẫn đến tim co bóp kém, khó bơm máu đến các cơ quan khác gây nên thiếu máu các cơ quan và loạn nhịp tim, kể cả đột tử.

Ngoài ra còn có bệnh cơ tim giãn, bệnh cơ tim thất phải gây loạn nhịp tim, sa van 2 lá, viêm cơ tim... Nguyên nhân do loạn nhịp tim gồm Hội chứng QT kéo dài, hội chứng Brugada, hội chứng W.P.W…

Triệu chứng gợi ý bất thường của tim mạch

- Tim đập nhanh, cảm giác hồi hộp, thổn thức hoặc cảm giác hẫng nhịp

- Đau ngực và khó thở, nhất là khi gắng sức

- Chóng mặt, cảm giác lâng lâng hay ngất xỉu không rõ nguyên nhân

- Mệt mỏi quá mức kể cả khi đã nghỉ ngơi Khó thở về đêm, thậm chí đêm phải ngồi dậy để thở

- Phù 2 chi dưới

Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) nên tiến hành sàng lọc cho các đối tượng sau:

- Tiền sử gia đình có người đột tử lúc trẻ không rõ nguyên nhân

- Gia đình có nhiều người bị bệnh tim phì đại

- Thường xuyên ngất xỉu không rõ nguyên nhân

- Có các rối loạn nhịp tim đã biết

Đột tử do tim có thể ngăn ngừa được không?

Trong hầu hết trường hợp, với sự can thiệp sớm (sử dụng thuốc, phẫu thuât, đặt máy ICD…) và quản lý chủ động( thay đổi chế độ sống, ăn uống , tập luyện…) có thể ngăn ngừa được tình trạng này. Điều quan trọng phải nhận thức được các dấu hiệu bất thường và đi khám càng sớm các tốt.

Cấy ghép máy ICD( máy khử rung có tác dụng theo dõi, phát hiện và điều trị các loạn nhịp tim nếu có) là hình thức phòng ngừa chính với những người có nguy cơ cao, giảm nguy cơ tử vong lên đến 49 lần.

Ngoài ra, việc điều chỉnh lối sống, chế độ tập luyện cũng góp phần ngăn ngừa tình trạng trên gồm:

- Hoạt động thể lực vừa phải là an toàn cho người bị bệnh tim và có thể duy trì sức khỏe tốt.

- Cần tránh các hoạt động gắng sức quá mức như chạy đường dài, chạy nước rút, bóng đá, bóng rổ, quần vợt…

- Không tập thể dục trong điều kiện khắc nghiệt như nhiệt độ cao, nắng nóng, ở độ cao…

- Bỏ hút thuốc lá

- Giảm cân và duy trì cân nặng hợp lý.

- Ăn uống lành mạnh, Tránh các chất kích thích như rượu, bia…

- Giáo dục người nhà biết được sự nguy hiểm của bệnh, học cách cấp cứu ngừng tuần hoàn và gọi trợ giúp trong trường hợp khẩn cấp.

BS Phạm Thị Hằng