Dự án 6.000 tỷ đồng liên doanh Trung Quốc ngập trong nợ nần

Công ty VTM là một trong 12 đại dự án thua lỗ nghìn tỷ của ngành Công Thương.

Nhà máy gang thép Lào Cai. (Ảnh: VTM)

VTM là doanh nghiệp liên doanh giữa Tổng công ty Thép Việt Nam (Vnsteel) với Công ty cổ phần Khoáng sản Lào Cai (Lamico) và Công ty Khống chế cổ phần Gang thép Côn Minh – Trung Quốc (KISC).

Thành lập năm 2006, VTM có nhiệm vụ thực hiện dự án Nhà máy Gang thép Lào Cai và dự án khai thác và tuyển quặng mỏ Quý Xa, quản lý vận hành sản xuất kinh doanh sau khi công trình hoàn thành.

Tổng mức đầu tư cho toàn bộ dự án là 335,7 triệu USD (tương đương hơn 6.000 tỷ đồng). Trong đó dự án Nhà máy Gang thép 307 triệu USD, dự án Mỏ sắt Quý Xa 28,7 triệu USD.

Vốn điều lệ do các bên liên doanh góp vốn là 101,26 triệu USD, trong đó Vnsteel góp 46,85% vốn điều lệ, Công ty TNHH Khống chế cổ phần gang thép Côn Minh (Trung Quốc) góp 45%, Công ty cổ phần Khoáng sản Lào Cai góp 8,15%. Thời gian thực hiện đối với Dự án nhà máy Gang thép Lào Cai từ 2010 - 2014.

Dự án đã được phê duyệt quyết toán với giá trị 5.416 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Công ty VTM đã triển khai xây dựng mỏ Quý Xa đồng bộ với Nhà máy gang thép để tiết kiệm và nâng cao hiệu quả đầu tư với giá trị quyết toán được phê duyệt 436 tỷ đồng.

Báo cáo mới nhất của Bộ trưởng Công Thương cho thấy hết năm 2016, Công ty VTM lỗ lũy kế 1.214 tỷ đồng. “Từ năm 2017 đến nay, công ty đã có lãi, tuy nhiên lãi do được hưởng lợi từ chính sách cho phép khai thác mỏ và các chính sách về phòng vệ thương mại”, báo cáo của Bộ Công Thương nhấn mạnh.

Trong khi đó, hoạt động sản xuất, kinh doanh chính là phôi thép thua lỗ, trừ năm 2018 VTM có lãi phôi thép, lãi thu được là từ khai thác và kinh doanh quặng .

Đến hết năm 2019, vốn chủ sở hữu là hơn 1.325 tỷ đồng, tổng tài sản là 8.051 tỷ đồng, song tổng nợ phải trả là 6.725,4 tỷ đồng. VTM hiện lỗ lũy kế 679,2 tỷ đồng.

Ngoài ra VTM còn nợ ngân sách nhà nước 957 tỷ đồng, nợ ngân hàng 3.667 tỷ đồng, nợ các nhà cung cấp 1.846 tỷ đồng, thiếu vốn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và chi phí tài chính cao .

Vẫn theo báo cáo, vướng mắc cơ bản nhất hiện nay của VTM là không có nguồn tài chính để thực hiện nghĩa vụ nộp ngân sách nhà nước. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến khả năng nhà nước sẽ không gia hạn giấy phép khai thác mỏ Quý Xa và đáp ứng nhu cầu về vốn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh và đầu tư.

Theo báo cáo của SCIC, Vnsteel và VTM việc nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh đối với công ty là rất khó khăn, càng kéo dài thời gian xử lý Vnsteel càng mất vốn trầm trọng. Đồng thời, làm giảm hiệu quả khai thác của mỏ Quý Xa.

Hoàng Hưng