Dự án 8 tại thôn Khe Tắm, thị trấn Phố Lu: Khi phụ nữ tỏa sáng…
Dự án 'Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em' (viết tắt là Dự án 8) thuộc Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi mới được triển đồng loạt trên địa bàn tỉnh, trong đó có thôn đặc biệt khó khăn Khe Tắm, thị trấn Phố Lu, huyện Bảo Thắng, nhưng đã có chuyển biến rõ rệt và tích cực.
Trò chuyện với phóng viên, nữ Bí thư Đảng ủy thị trấn Phố Lu Dương Thị Tâm ra chiều phấn khởi lắm: “Có những điều ăn sâu, bám rễ trong suy nghĩ của đồng bào từ đời này qua đời khác, tưởng chừng không thể thay đổi nhưng thực tế lại khác. Khi chúng ta cùng chung tay hành động cho những điều tích cực, cùng tìm hướng đi đúng thì kết quả đạt được đôi khi còn lớn hơn cả mong đợi”. Dẫn chứng về hiệu quả của Dự án 8, nữ Bí thư Đảng ủy thị trấn Phố Lu giới thiệu chúng tôi tới thôn Khe Tắm, một trong 2 thôn đặc biệt khó khăn của thị trấn Phố Lu hiện nay.
Đường vào thôn Khe Tắm uốn lượn quanh co bên những đồng lúa thì con gái. Những đồi quế điệp trùng, thấp thoáng ẩn hiện trong màu xanh rì rào là màu đỏ tươi của mái ngói, màu tường trắng của những ngôi nhà xây kiên cố, khang trang, hiện đại.
Trước đây kinh tế dân sinh ở Khe Tắm dựa chủ yếu vào cấy lúa và chăn nuôi nhỏ, lẻ, đám đàn ông chẳng có việc làm nên nảy sinh tệ uống rượu bê tha tối ngày, mất khả năng lao động. Khe Tắm nay đã “thay áo mới”.
Chị Thèn Thị Hồng, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Bảo Thắng cho biết: Mấy năm gần đây, ở địa phương phát triển mạnh trồng quế, nhà nào cũng phủ kín đồi đất, vườn tạp bằng quế. Trong thời gian chờ đợi cây trồng vươn cao, đàn ông đi làm xa, phụ nữ ở nhà quán xuyến việc gia đình và chăm sóc con. Nhà nào có nhiều đồi đất thì ở lại phát triển kinh tế lâm nghiệp, cây trồng hợp đất, khí hậu nên chỉ vài năm đã cho thu nhập từ việc tỉa thưa, gia đình có thu nhập để “lấy ngắn nuôi dài”.
Khi chúng tôi có có mặt tại Khe Tắm cũng là lúc đội văn nghệ dân vũ của thôn đang chuẩn bị tiết mục tham gia hội thi văn nghệ quần chúng của thị trấn. Chỉ tay vào người đang uốn từng động tác cho chị em, Phó Chủ tịch Thèn Thị Hồng bảo: “Đây là người có vị trí trung tâm mang đến sự đổi thay ở Khe Tắm, Bí thư Chi bộ Bàn Thị Nhắn”.
Chị Nhắn có trình độ, năng lực công tác tốt, sôi nổi, nhiệt tình trong các hoạt động xã hội, đoàn thể nên được phân công đảm nhiệm chức danh Chi hội trưởng phụ nữ thôn, Phó Chủ tịch Hội phụ nữ thị trấn, tham gia Ban chấp hành Đoàn thanh niên thị trấn và tham gia Dự án 8 với hai vai trò Tổ trưởng truyền thông cộng đồng, tuyên truyền viên Câu lạc bộ Thủ lĩnh của sự thay đổi.
Bí thư Chi bộ thôn kể lại, đội dân vũ của thôn thành lập từ mấy năm trước theo sáng kiến của Chi hội phụ nữ, ban đầu không mấy người ủng hộ, phản đối mạnh nhất là các ông chồng, hầu hết đều cho đó là sự nhố nhăng, “xướng ca vô loài”. Nhưng rồi bằng sự kiên trì thuyết phục, chứng minh bằng những giá trị hữu ích, nhất là giúp bảo tồn văn hóa truyền thống nên đội dân vũ đã chiếm được niềm tin của người thân và cộng đồng.
Cuối năm 2022, thực hiện Dự án 8, Tổ truyền thông cộng đồng và Câu lạc bộ Thủ lĩnh của sự thay đổi thôn Khe Tắm được thành lập, tổ chức nhiều hoạt động thiết thực như tuyên truyền xóa các định kiến, khuôn mẫu trong gia đình, những hủ tục có hại cho phụ nữ và trẻ em, sự phân biệt về giới, phòng chống bạo lực gia đình, xâm hại phụ nữ và trẻ em, phòng chống vấn nạn tảo hôn, buôn bán phụ nữ. Cùng với đó là nâng cao quyền năng kinh tế của phụ nữ, khuyến khích phụ nữ rèn sự tự tin, tham gia ứng cử vào các cơ quan dân cử, tự bảo vệ bản thân, bản lĩnh để thay đổi suy nghĩ, cách làm trong đời sống hằng ngày.
Theo Bí thư Chi bộ Bàn Thị Nhắn, thành công lớn nhất, rõ nhất của Tổ truyền thông cộng đồng là đã vận động được các ông chồng, những người tuổi còn trẻ hạn chế tụ tập uống rượu. Ở Khe Tắm, giờ đây đám cưới chỉ tổ chức tiệc một bữa chính, đám hiếu không kéo dài quá 48 tiếng. Trong thôn không còn cảnh uống rượu kéo dài, linh đình, khướt mướt như trước đây. Uống rượu đồng nghĩa với ảnh hưởng cộng việc, tham gia giao thông nên cánh thanh niên quan tâm việc làm ăn hơn là uống rượu.
Cả thôn không có quán nhậu, chỉ có quán bán hàng tiêu dùng, nhu yếu phẩm, riêng mặt hàng bia, rượu khá ế ẩm. Suy nghĩ lạc hậu như việc gả chồng sớm cho con đến nay cũng không còn ở Khe Tắm. Nhiều năm qua, thôn không có trường hợp kết hôn sớm, ngoại trừ một trường hợp học sinh lớp 12 đi học xa nhà, lỡ có thai ngoài ý muốn đang chờ đủ tuổi mới tổ chức cưới. Cũng từ rất lâu, ở Khe Tắm không có trường hợp sinh con thứ ba, không có bạo lực gia đình, không có vụ việc xâm hại trẻ em.
Từ một thôn có tỷ lệ hộ nghèo rất cao, đến nay Khe Tắm đã có nhiều chuyển biến tích cực. Hiện tại, thôn còn 11/57 hộ nghèo. Sự khởi sắc đó một phần nhờ phụ nữ đã tích cực tham gia phát triển kinh tế gia đình, tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa tại địa phương, sôi nổi các phong trào thi đua trong phát triển kinh tế, bảo tồn văn hóa, xây dựng nông thôn mới.