Dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận chạy đua về đích

Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa thông qua Nghị quyết về việc bổ sung dự toán thu ngân sách nhà nước (NSNN) và phân bổ, sử dụng nguồn tăng thu ngân sách trung ương 2018. Theo đó, bổ sung vốn đầu tư phát triển năm 2019 là 11.973 tỉ đồng để thực hiện các dự án, nhiệm vụ quan trọng, trong đó có dự án đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận (dự án TL-MT).

Quyết liệt đẩy nhanh tiến độ

"Dù việc phân bổ khá trễ so với thời hạn còn lại rất ngắn phải hoàn thành thông tuyến dự án vào ngày 31-12-2020 nhưng với nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chúng tôi được tiếp thêm sức mạnh, có động lực tăng tốc thi công và đề ra những giải pháp quyết liệt để hoàn thành" - ông Lưu Xuân Thủy, Phó Chủ tịch HĐQT Công ty CP BOT TL-MT, quả quyết.

Hiện các gói thầu tại dự án đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận đang được gấp rút thi công để đẩy nhanh tiến độ Ảnh: GIA MINH

Ông Nguyễn Hữu Thọ - Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án TL-MT - trong tuần trước đó, khi đi kiểm tra hạng mục cắm bấc thấm ở gói thầu XL13 còn rất băn khoăn về nguồn vốn, việc thiếu cát, vật liệu để đắp gia tải cho nền đường, nay thở phào: "Chúng tôi đã trút được một phần gánh nặng…". Ông Thọ khẳng định gói thầu XL13 này sẽ tăng tốc thi công gấp 3-4 lần và nếu cần, để bảo đảm tiến độ, nhà đầu tư, nhà thầu sẽ huy động máy móc thi công 3 ca, xuyên đêm.

Ghi nhận ở 21 gói thầu còn lại của dự án TL-MT, các nhà đầu tư, nhà thầu cũng phấn chấn. Các gói thầu đều thi công tích cực, lúc nào cũng có công nhân đóng cọc, đổ bê-tông, cắm bấc thấm…

Theo ông Mai Mạnh Hồng (Tổng Giám đốc Công ty CP BOT TL-MT), đến nay, toàn dự án đã đạt khối lượng thi công 27%, một nỗ lực không nhỏ trong 6 tháng qua ở dự án đã trì trệ 10 năm. Toàn tuyến có trên 50 cây cầu đã ra hình hài. 40 km nền đất yếu đang được cắm bấc thấm, trải vải địa kỹ thuật và đắp cát gia tải. Đây cũng là hạng mục phức tạp, xử lý mất nhiều thời gian, tốn kém khi phải gia tăng mật độ bấc thấm và tăng độ dày lớp cát gia tải để hút ép nước ra khỏi nền đất yếu, giúp nền đất cố kết vĩnh cửu. "Thay đổi giải pháp kỹ thuật này cũng là một phần nguyên nhân dẫn đến thay đổi tổng mức đầu tư của dự án vì gia tăng nguyên vật liệu để giảm thời gian thi công, bảo đảm tiến độ" - ông Mai Mạnh Hồng chia sẻ.

Còn không ít "lớp khóa" cần mở

Theo tổng giám đốc Công ty CP BOT TL-MT, nguồn vốn NSNN hỗ trợ tuy như chiếc chìa khóa đã tra vào ổ nhưng vấn đề là vẫn còn nhiều lớp khóa khác cần chìa để mở. Các "lớp khóa" mà ông Mai Mạnh Hồng nhắc đến chính là nguồn vốn tín dụng vay ngân hàng (NH) để thực hiện dự án.

Cụ thể, dự án TL-MT có tổng mức đầu tư 12.668 tỉ đồng. Trong đó, xác định vốn chủ sở hữu của các nhà đầu tư là 3.400 tỉ đồng (tương ứng 32,4% vốn BOT, trong khi các dự án đường cao tốc Bắc - Nam chỉ 20%); vốn NSNN hỗ trợ là 2.186 tỉ đồng; còn thiếu 7.082 tỉ đồng chờ các NH cho vay. Trong đó, 3 NH VietinBank, BIDV, Argibank cam kết mức tài trợ tối thiểu cho dự án là 5.800 tỉ đồng. Phần hạn mức còn thiếu 1.282 tỉ đồng, sau nhiều lần thảo luận, cuối cùng VPBank đã chấp nhận tài trợ.

Tuy nhiên, ông Lưu Xuân Thủy cho hay về vốn tín dụng, dù NH Nhà nước đã có chỉ đạo VietinBank cùng các NH BIDV, Argibank, VPBank phối hợp tích cực nhưng do thủ tục hợp vốn chưa thống nhất nên đang chờ các NH hoàn thiện. Do đó, cho tới hiện tại vẫn chưa xác định thời điểm giải ngân. "Chúng tôi tin vào sự ủng hộ của các NH nhưng thực lòng mà nói, chúng tôi rất nóng ruột!" - ông Lưu Xuân Thủy bày tỏ.

Ngoài nguồn vốn, để dự án về đích đúng hẹn như lời hứa của Chính phủ với nhân dân ĐBSCL, mặc dù lạc quan nhưng ông Lưu Xuân Thủy cũng chỉ ra những khó khăn còn nhiều. Đó là thời gian còn lại rất ít, chỉ 14 tháng nữa phải thông tuyến và bắt buộc đến ngày 30-4-2021 phải đưa vào vận hành. Tiến độ thời gian phải thực hiện nhưng kèm theo đó, chất lượng công trình phải được bảo đảm, tuyệt đối không được sơ sẩy hay gian dối, không vì thành tích mà chạy đua. Ngoài ra, nguồn vật liệu thi công cũng là bài toán khó. ĐBSCL không có sẵn nguồn đá, phải vận chuyển từ các khu vực khác về, mà vốn chưa đủ để huy động vật liệu, cho nên cũng xem như là một mối lo canh cánh.

Đối với việc thi công cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận, vấn đề khó khăn nhất là nền đất yếu. Theo phương án thiết kế ban đầu, xử lý nền đất yếu mất 564 ngày. Để đáp ứng tiến độ thời gian mong muốn, ban điều hành dự án đã thực hiện giải pháp kỹ thuật, có thể làm tăng mức đầu tư nhưng rút ngắn được gần một năm, đó là gia tăng mật độ bấc thấm, dày lớp cát gia tải".

PGS-TS TRẦN CHỦNG (Chủ tịch Hiệp hội Các nhà đầu tư công trình giao thông đường bộ Việt Nam)

Tập đoàn Đèo Cả "đóng vai nào" tại dự án?

Có những ngờ vực về vai trò của Công ty CP Tập đoàn Đèo Cả (Tập đoàn Đèo Cả) xung quanh việc tập đoàn này đang "lao vào" dự án TL-MT. Chúng tôi đã đặt thẳng những câu hỏi này với ông Lưu Xuân Thủy - Phó Chủ tịch HĐQT Công ty CP BOT TL-MT, cũng là Phó Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả

. Thưa ông, có thông tin Tập đoàn Đèo Cả nhảy vào dự án này vì đã mua cổ phần của Công ty CP BOT TL-MT?

- Ông LƯU XUÂN THỦY: Tại sao chúng tôi phải mua khi dự án vẫn đang liên tục có những cuộc điều tra vì dự án triển khai suốt 10 năm trước đó vẫn còn nhiều điều khuất tất? Kiểm toán Nhà nước cũng đang vào cuộc lần 2 để làm rõ nhiều nội dung. Chúng tôi cũng đâu có thể đơn giản mua cổ phần một dự án mà vốn liếng chưa ổn và còn rất nhiều ngổn ngang phải giải quyết?...

. Vậy vì sao Tập đoàn Đèo Cả lại tham gia dự án này?

- Chúng tôi được các cổ đông là Nhà đầu tư CII, nhà đầu tư Tuấn Lộc đại diện liên danh các nhà đầu tư của dự án mời thực hiện vai trò quản trị và điều hành dự án. Bởi trên thực tế, tập đoàn chúng tôi đã tham gia giải quyết thành công những dự án có chung căn bệnh trì trệ như TL-MT, cụ thể nhất là vừa đưa dự án đường cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn về đích sau 2 năm chúng tôi tham gia. Chính kinh nghiệm và khả năng làm việc, cách thức tổ chức quản trị và đội ngũ nhân sự chuyên nghiệp của Đèo Cả - thông qua các dự án chúng tôi đã hoàn thành (như hầm đường bộ Đèo Cả, hầm Cù Mông, hầm Hải Vân 2, cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn...) đã làm các nhà đầu tư dự án TL-MT tìm đến.

Theo đó, chúng tôi sẽ thực hiện việc đại diện phần vốn mà các cổ đông đã góp để triển khai dự án, đồng thời thực hiện thúc đẩy các gói thầu bị đình trệ thời gian qua bằng sự thẳng thắn với các bên liên quan khi dự án đã trì trệ hơn 10 năm qua.

Tập đoàn Đèo Cả đã có thỏa thuận sẽ mua 10% cổ phần của nhà đầu tư CII để xác định đồng hành lâu dài nhưng việc trước mắt không phải là lợi ích hay mua bán lòng vòng mà để cộng đồng trách nhiệm, là phải triển khai dự án thành công với các mốc đã đưa ra: thông tuyến vào cuối năm 2020 và hoàn thành vào giữa năm 2021. Lúc đó, việc mua bán cổ phần sẽ theo quy định pháp luật.

. Tập đoàn Đèo Cả đang thực hiện một số gói thầu tại đây. Vậy có phải là giành việc của nhà thầu khác không?

- Việc Đèo Cả cùng tham gia vào một số gói thầu là để cộng đồng trách nhiệm, thúc đẩy dự án dù trong điều kiện khó khăn nhưng vẫn phải bảo đảm được tiến độ và đây không chỉ là trách nhiệm của chúng tôi với liên danh các nhà đầu tư mà còn là trách nhiệm với 21 triệu người dân ĐBSCL, trách nhiệm với sự cam kết của Chính phủ.

Cũng có thời điểm có thông tin cho rằng chúng tôi ép cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền (là UBND tỉnh Tiền Giang) nhưng chắc chắn đến nay đã có lời giải. Hiện sự phối hợp của tỉnh Tiền Giang, Bộ Giao thông Vận tải với dự án rất tốt, từ việc giải phóng mặt bằng, các thủ tục liên quan dự án dù rất rắc rối nhưng đã hoàn thành trong thời gian chưa tới 3 tháng đã nói lên cách làm hiệu quả, cách phối hợp hiệu quả giữa chúng tôi.

NHÓM PHÓNG VIÊN