Dự án khu trục hạm hạt nhân của Nga liệu còn hy vọng?

Tàu Shkval (Lider) dự án 22560 là một đề án tàu khu trục hạm hạt nhân do Cục thiết kế Severoye phát triển cho Hải quân Nga với hi vọng sẽ thay thế cho nhiệm vụ của những tàu khu trục lớp Sovremennyy, tàu tuần dương lớp Slava hay cả tàu khu trục chống ngầm Udaloy I. Ảnh: Mô hình tàu khu trục Shkval 22560.

Tàu ước tính sẽ dài khoảng 200m, rộng 20m và lượng giãn nước lên đến 17.500 tấn, có thể đạt vận tốc tối đa 32 hải lý/h. Hải quân Nga có kế hoạch đặt mua đến 6 chiếc loại này. Ảnh: Mô hình tàu khu trục Shkval tại buổi triển lãm.

Tuy nhiên, theo một báo cáo hồi đầu năm 2020, chương trình phát triển tàu khu trục hạt nhân cho Hải quân Nga đã bị chấm dứt. Ông Alexei Rakhmanov - người đứng đầu tập đoàn đóng tàu quốc gia (USC) của Nga cho biết rằng tập đoàn đã sẵn sàng để bắt đầu sản xuất hàng loạt tàu chiến, tuy vậy ông bày tỏ sự hoài nghi về việc quân đội Nga có thực sự đặt hàng những con tàu tốn kém này hay không. Ông cũng lưu ý rằng việc thực hiện dự án cũng khó có thể hoàn thành trước năm 2022 và sự hoành hành của COVID-19 sẽ càng làm chậm trễ hơn nữa quá trình. Ảnh: Mô hình tàu khu trục Shkval tại triển lãm.

Một phương án khả thi hơn là phát triển phiên bản Shkval sử dụng động cơ năng lượng thông thường để giảm đáng kể chi phí, mặc dù điều này sẽ giảm khả năng của con tàu đi rất nhiều như sức chịu đựng, tốc độ, khả năng tích hợp vũ khí tương lai như súng điện từ. Nếu hoàn thành, con tàu sẽ là một trong những khu trục hạm lớn nhất thế giới bên cạnh Type 055 của Trung Quốc và Zumwalt của Hoa Kỳ. Ảnh: Mô hình Shkval tại một buổi triển lãm.

Với việc Hải quân Nga tương lai sẽ đầu tư vào dự án Hàng không mẫu hạm (trừ những dự án tàu sân bay trực thăng hạng nhẹ) là không mấy khả quan, Shkval nổi lên với như là một dự án thay thế tiềm năng. Tàu ước tính sẽ được trang bị 150-200 ống phóng tên lửa thẳng đứng đa nhiệm (VLS), mạnh hơn tất cả những tàu chiến nào khác bao gồm cả tàu tuần dương Kirov của hải quân Nga hiện nay hay khu trục hạm Type 055 của Trung Quốc. Ảnh: Mô hình tàu Shkval tại triển lãm.

Tàu có thể triển khai tên lửa hành trình Kalibr -NK, tên lửa chống hạm P-800 Oniks với tầm bắn hơn 300km hay thậm chí là cả tên lửa siêu thanh Zircon. Đồng thời tàu có Hangar có thể tiếp nhận hai trực thăng săn ngầm Ka-27 hoặc Ka-32. Ảnh: Đồ họa của Shkval.

Những nhà phân tích cho rằng, sức mạnh của công nghệ tên lửa hành trình đã biến những con tàu khu trục này trở nên nguy hiểm hơn nhiều so với một hàng không mẫu hạm triển khai những chiếc tiêm kích. Đây có thể là học thuyết sẽ khiến người Nga không cần đến sự hiện diện của Hàng không mẫu hạm trong hạm đội của họ nữa. Ảnh: Mô hình Shkval tại triển lãm.

Shkval sẽ được trang bị hệ thống phòng không tầm xa S-400 phiên bản trên hạm tương tự như trên tàu tuần dương Kirov hiện nay hoặc có thể là cả S-500. Trong khi hệ thống tên lửa thẳng đứng Poliment-Redut và Pantsir-M sẽ giải quyết các mối đe dọa trên không ở tầm gần. Ảnh: Cận cảnh bố trí phía sau của Shkval.

Tàu khu trục mới sẽ có khả năng bảo đảm an toàn cho Nga trên toàn bộ bờ biển cũng như có thể hiện diện ở bất cứ khu vực nào trên thế giới để triển khai sức mạnh. Tuy nhiên, với hệ thống vũ khí đồ sộ của nó, chi phí mua sắm đạn dược là không hề rẻ, thức thức mức độ chịu chi của Hải quân Nga trong tương lai sắp tới và số phận của nó cũng không hề được đảm bảo. Ảnh: Tuần dương hạm lớp Kirov của Hải quân Nga.

Với việc càng ngày càng tụt hậu lại so với Trung Quốc và Mỹ trong cuộc chạy đua tàu mặt nước trên biển. Hi vọng Nga sẽ sớm có thể hoàn thành dự án này để lấp bớt những khoảng cách thua kém bấy lâu nay, nhất là khi Trung Quốc đã đưa vào biên chế chiếc Hàng không mẫu hạm thứ hai là CVN-17 Sơn Đông và chiếc thứ ba do nước này tự đóng là CVN-18 cũng đang gấp rút hoàn thành.

Video Nga hé lộ hình ảnh tàu tuần dương Moskva và hệ thống phòng không S-400 tại Syria - Nguồn: QPVN

Hùng Dũng