Dự án tăng cường quản lý đất đai: Triển khai chậm, mới giải ngân 1%

Ảnh chỉ có tính chất minh họa. (Nguồn: Hùng Võ/Vietnam+)

Dự án tăng cường quản lý đất đai và cơ sở dữ liệu đất đai (dự ánVILG) đã được triển khai hơn 2 năm, nhưng đến nay công tác triển khai vẫn rất chậm trễ, mới chỉ giải ngân được 1%.

Do vậy, cần phải trao đổi phương án để giải quyết vấn đề có tính khả thi nhằm giảm thiểu và quản lý các rủi ro một cách hiệu quả.

Thông tin trên vừa được đại diện Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam nêu ra tại Hội Nghị đánh giá giữa kỳ Dự ánVILG do Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với WB tổ chức trong ngày hôm nay, 28/11, tại Hà Nội.

Cần tìm ra nguyên nhân gây “trì trệ” dự án

Giới thiệu qua về dự án, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà, Trưởng Ban chỉ đạo cấp Quốc gia dự án VILG cho biết dự án VILG được Chủ tịch nước phê duyệt Hiệp định tài trợ từ ngày 23/12/2016, có hiệu lực từ tháng 3/2017 với tổng kinh phí là 180 triệu USD, thực hiện trong thời gian 5 năm (từ 2017-2021).

Theo Hiệp định tài trợ đã ký kết, mục tiêu thực hiện dự án là nâng cao hiệu suất và tính minh bạch của dịch vụ quản lý đất đai tại các tỉnh dự án thông qua việc phát triển và thực hiện Hệ thống thông tin đất đai đa mục tiêu quốc gia (MPILS).

Dự án VILG được xác định là một trong những dự án có tính chất quan trọng chiến lược đối với ngành Tài nguyên và Môi trường nói chung và quản lý đất đai nói riêng, có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, hướng đến Chính phủ số, nền kinh tế số, xã hội số.

Ngoài ra, Dự án VILG cũng luôn được xác định là một trong những dự án có tính chất quan trọng chiến lược đối với ngành tài nguyên và môi trường.

Tuy vậy, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cũng thẳng thắn nhìn nhận, sau hơn 2 năm triển khai vẫn còn nhiều vướng mắc. Vì vậy, thời gian tới cần chỉ ra các nguyên nhân khách quan ảnh hưởng tiến độ dự án như liên quan đến vấn đề nợ công, nợ tư…

Bên cạnh đó, cần đồng bộ áp dụng tại các địa phương; cập nhật bổ sung tận dụng các cơ sở dữ liệu; những nơi chưa áp dụng cơ sở dữ liệu đất đai cần tiến hành bổ sung các hoạt động để đảm bảo phù hợp nhu cầu của từng địa phương.

Đánh giá từ góc độ nhà tài trợ, bà Kathrine Keim, đại diện WB tại Hà Nội cũng khẳng định hiện dự án đang triển khai rất chậm trễ, mới chỉ giải ngân được 1%.

Từ thực tế nêu trên, bà Kathrine Keim kiến nghị cần cần có giải pháp đưa dự án tiến triển, trong đó cần xác định tầm quan trọng tái cơ cấu dự án, cũng như hoàn thành phê duyệt, gia hạn thời gian thực hiện; trao đổi phương án để giải quyết vấn đề có tính khả thi nhằm giảm thiểu và quản lý các rủi ro một cách hiệu quả.

Đề cập đến rủi ro, thách thức và cơ hội thực hiện dự án, ông Chu An Trường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai cho rằng kết quả thực hiện dự án đến nay đã xác nhận mức độ rủi ro đáng kể liên quan đến chính sách, thiết kế hệ thống, năng lực quản lý dự án, năng lực triển khai không đồng đều ở các địa phương.

Ngoài ra, nhận thức và hành vi không phù hợp của người sử dụng đất và cơ quan cung cấp dịch vụ thông tin đất đai cũng là thách thức lớn nhất đối với hiệu quả của dự án.

Bên cạnh đó, nhà tài trợ còn đánh giá việc phát triển và triển khai hệ thống công nghệ thông tin của dự án ở mức rủi ro cao, đặc biệt là trong quá trình phát triển phần mềm cho MPILS và xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai.

Tuy vậy, ông Trường cũng tin tưởng dự án sẽ có nhiều cơ hội trong việc liên kết; phối hợp với Chương trình đẩy mạnh cải cách hành chính và Chương trình phát triển Chính phủ điện tử làm tiền đề tăng cường trao đổi thông tin, dữ liệu giữa các ngành; tận dụng các kinh nghiệm và bài học của các địa phương trong xây dựng và triển khai hệ thống thông tin đất đai liên thông giữa các cấp và các ngành.

Rút ngắn thủ tục, đẩy nhanh đẩy nhanh tiến độ

Chia sẻ ở phía địa phương triển khai dự án, ông Lê Công Tiến, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Thái Nguyên cho biết do đến nay, dự án mới chỉ thực hiện 3% nên cần tìm ra nguyên nhân, qua đó, đánh giá kỹ lưỡng về chính sách, cân đối nguồn vốn từ Trung ương; thủ tục đối với WB có thuận lợi không...

Ảnh chỉ có tính chất minh họa. (Nguồn: TTXVN)

Do vậy, thời gian tới, Thái Nguyên xin cam kết thực hiện đúng tiến độ và giải ngân phạm vi thực hiện và chính sách tỉnh, chỉ đạo các huyện thực hiện tốt dự án.

Ngoài ra, đại diện lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên cũng đề xuất tư lệnh ngành tài nguyên và môi trường báo cáo Chính phủ có phương án khả thi để thực hiện dự án; đề nghị WB đồng thuận với các đề xuất thực hiện đính hướng của dự án trong giai đoạn tới, rút ngắn thủ tục nhằm đẩy nhanh đẩy nhanh tiến độ triển khai thực hiện dự án đến năm 2021 và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thực hiện các thủ tục đề xuất gia hạn dự án đến năm 2023.

Tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường 31 tỉnh, thành phố, và lãnh đạo Ban quản lý dự án cấp Trung ương và địa phương cũng đã đề ra các phương án, giải pháp khả thi để giải quyết các vấn đề tồn tại của dự án.

Trước mắt, các đại biểu kiến nghị đối với Ban chỉ đạo cấp Quốc gia và các Bộ, ngành như: Bộ Tài chính sớm ban hành các hướng dẫn rà soát nguồn vốn thực hiện dự án, hỗ trợ thủ tục rút vốn và tiếp tục hỗ trợ các địa phương trong thủ tục vay lại; Bộ Thông tin và Truyền thông hỗ trợ dự án về các giải pháp công nghệ, giám sát an toàn thông tin, an ninh bảo mật, sử dụng mạng số liệu chuyên dùng.

Đối với Ủy ban Nhân dân các tỉnh tham gia thực hiện dự án, cần bố trí, cân đối đủ nguồn vốn, đặc biệt là vốn đối ứng cho dự án, tăng cường tính trách nhiệm trong việc đăng ký và thực hiện giải ngân vốn trong năm…

Về phía WB, cần hỗ trợ các chuyên gia về giải pháp công nghệ, chuyên gia kinh tế phân tích tính bền vững của dự án; xem xét và chấp thuận cho các đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ về tài chính trực thuộc Tổng cục Quản lý đất đai và Bộ Tài nguyên và Môi trường được tham gia các gói thầu dịch vụ kỹ thuật tại các địa phương theo chiến lược đấu thầu đã được WB chấp thuận, nhằm đẩy tiến độ thực hiện dự án./.

Hùng Võ (Vietnam+)