Dự báo nợ xấu ngành ngân hàng năm 2025 tăng nhẹ trước khi tiếp tục xu hướng giảm

Theo báo cáo cập nhật về ngành ngân hàng do Trung tâm phân tích Công ty cổ phần Chứng khoán Mirae Asset (Việt Nam) công bố, mặc dù vẫn còn một vài ngân hàng ghi nhận chất lượng tài sản giảm nhẹ, tập trung tại nhóm ngân hàng tầm trung, ngoài ra kể cả các ngân hàng nhỏ cũng ghi nhận chất lượng tài sản tăng tích cực.

Xu hướng cải thiện chất lượng tài sản rõ nét

Theo nhóm phân tích Mirae Asset, hết năm 2024, tỷ lệ nợ xấu (NPL) của các ngân hàng niêm yết giảm 1 điểm cơ bản so với cùng kỳ, giảm 31 điểm cơ bản so với quý III/2024 xuống còn 1,92%. Tỷ lệ nợ dưới chuẩn (nợ nhóm 3) giảm rõ hơn với 32 điểm cơ bản so với cùng kỳ năm 2024 và giảm 42 điểm cơ bản so với quý III/2024.

Chất lượng tài sản không chỉ cải thiện ở mặt tỷ lệ, mà tổng dư nợ dưới chuẩn cũng ghi nhận giảm 10% so với quý III/2024 tại các ngân hàng niêm yết và không hoàn toàn bị nhiễu bởi giải ngân tín dụng cao cuối năm. Nợ xấu phát sinh mới trong quý IV/2024 cũng giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều quý.

"Về tỷ lệ toàn ngành, theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính đến cuối năm 2024, tổng dư nợ nhóm 2 tại các ngân hàng thương mại ước khoảng 211,7 nghìn tỷ đồng, chiếm 1,25% tổng tín dụng và giảm 7% so với cùng kỳ" - Mirae Asset nhận định.

Nợ xấu nội bảng của các ngân hàng thương mại tăng tương đối khoảng 3,4% so với cùng kỳ, lên mức 733,9 nghìn tỷ đồng và chiếm 4,35% tổng dư nợ, giảm 54 điểm cơ bản so với cùng kỳ.

Nếu loại trừ 5 ngân hàng đang trong diện kiểm soát đặc biệt, tỷ lệ nợ xấu NPL toàn ngành chỉ ở mức 1,69%.

Theo nhóm phân tích, nợ xấu có thể tăng nhẹ trước khi tiếp tục xu hướng giảm, bởi dù tình hình chung đã cải thiện tích cực, tuy nhiên, so với giai đoạn trước năm 2020, chỉ một số ít ngân hàng có thể đưa các chỉ tiêu chất lượng tài sản về vùng cũ, trong khi tỷ lệ nợ xấu của 27 ngân hàng niêm yết vẫn cao hơn khoảng 42 điểm cơ bản.

Trong ngắn hạn, tổng dư nợ có thể giảm trong giai đoạn đầu năm khi tốc độ giải ngân tín dụng nhanh cuối năm 2024, đòi hỏi thời gian để nền kinh tế thực sự hấp thụ.

Ngoài ra, giới phân tích cũng kỳ vọng vào nhiều quy định tại Nghị quyết số 42/2014/QH14 ngày 21/6/2017 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng tiếp tục được triển khai khi sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng tới đây sẽ tạo thuận lợi hơn khi xử lý tài sản bảo đảm của các tổ chức tín dụng, để khơi thông được nguồn vốn của hệ thống ngân hàng.

Tỷ lệ bao phủ nợ xấu giảm 3,6%

Về bộ đệm dự phòng, theo Mirae Asset, tỷ lệ bao phủ nợ xấu (LLR) tiếp tục cải thiện, hầu hết các ngân hàng đều ghi nhận bộ đệm dự phòng gia tăng, đặc biệt trong quý IV/2024. Tổng dự phòng trên nợ xấu tại các ngân hàng niêm yết đạt 91,4%, giảm 3,6% so với cùng kỳ nhưng đã ghi nhận tăng 10,6% so với quý II/2024. LLR trung vị tăng 4,7% so với cùng kỳ, đạt 68,4%.

Xét theo nhóm, các ngân hàng quốc doanh tiếp tục dẫn đầu với tỷ lệ LLR vượt trội, cũng duy trì gia tăng bộ đệm theo quý. Đáng chú ý trong nhóm ngân hàng tư nhân là MB khi ghi nhận LLR tăng mạnh như họ kỳ vọng thời điểm cuối quý III/2024 là đưa LLR về mức tiệp cận 100%.

Dự báo diễn biến nợ xấu ngành ngân hàng năm 2025. Ảnh minh họa.

"Đối với riêng nhóm các ngân hàng chúng tôi theo dõi, chỉ còn ACB và Sacombank vẫn có áp lực trích lập tương đối trong thời gian tới, khi tỷ lệ của nhóm này đang thấp hơn so với giai đoạn trước đây. Chi phí tín dụng của VPBank vẫn nhiều khả năng duy trì ở mức cao, khi ngân hàng còn dư nợ khoảng 1.000 tỷ đối với trái phiếu đặc biệt (VAMC)" - Mirae Asset nêu rõ.

Cùng chung quan điểm, theo ông Lê Hoài Ân, CFA Founder IFSS, chuyên gia đào tạo và tư vấn hoạt động ngân hàng, xét theo nhóm ngân hàng, khối ngân hàng quốc doanh có mức bao phủ nợ xấu tốt hơn hẳn so với các ngân hàng tư nhân.

Về diễn biến trích lập dự phòng rủi ro, theo ông Ân, nửa đầu năm 2024, tỷ lệ bao phủ nợ xấu của nhóm này giảm mạnh từ 188,46% xuống 144,53% nhưng phục hồi lên 165,44% vào cuối năm, tương đương bổ sung hơn 24.000 tỷ đồng chi phí dự phòng trong quý III-IV/2024.

Trong khi đó, các ngân hàng tư nhân có xu hướng đi ngang. Trong đó, tỷ lệ bao phủ nợ xấu của nhóm ngân hàng chuyên cho vay doanh nghiệp đạt 76,08%, nhóm cho vay cá nhân đạt 61,84%, còn nhóm ngân hàng thương mại khác duy trì mức dưới 50%, đến cuối năm 2024 chỉ nhích nhẹ lên 35,24%.

Ngoài ra, rủi ro ngoại bảng giảm đáng kể. Theo Mirae Asset, tính đến cuối quý III/2024, có khoảng 126,4 nghìn tỷ dư nợ được tái cơ cấu theo Thông tư 02 và Thông tư 06 về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ tương đương 0,87% dư nợ toàn hệ thống.

Tỷ lệ này đang giảm dần theo chia sẻ của các ngân hàng tại kỳ báo cáo kết quả kinh doanh, đa phần ghi nhận tỷ lệ này dưới 0,5% cuối năm 2024.

Dư nợ này cũng chiếm khoảng từ 0-0,2% tại các ngân hàng tư nhân chúng tôi theo dõi, giảm đáng kể trong quý IV/2024, trừ VPBank còn khoảng hơn 1%.

“Dựa trên cơ sở quá khứ, tỷ lệ phát sinh nợ xấu từ các khoản tái cơ cấu là rất thấp và tỷ trọng hiện tại còn lại không nhiều, vì vậy, áp lực đối với chi phí trích lập sẽ không quá lớn và cũng không quá ảnh hưởng tới thu nhập từ lãi của các ngân hàng như nhiều lo ngại” - nhóm phân tích nhận định./.

Ánh Tuyết