Dự báo tình hình nguồn cung lương thực toàn cầu năm 2024
Hãng Reuters dẫn lời giới chuyên gia và thương nhân dự báo dù giá lương thực cao trong vài năm gần đây thúc đẩy nông dân khắp thế giới trồng thêm ngũ cốc và hạt có dầu, nhưng nguồn cung lương thực toàn cầu năm 2024 sẽ bị thắt chặt hơn bởi hiện tượng El Nino, loạt hạn chế xuất khẩu cùng nhu cầu nhiên liệu sinh học tăng.
Giá lúa mì, ngô, đậu tương toàn cầu năm 2023 có xu hướng giảm sau nhiều năm tăng mạnh nhờ hoạt động vận chuyển qua Biển Đen bớt khó khăn hơn cộng thêm lo ngại về suy thoái kinh tế. Tuy nhiên năm tới giá cả vẫn có nguy cơ bị tác động bởi cú sốc nguồn cung hoặc lạm phát, theo giới chuyên gia và thương nhân.
Giám đốc công ty môi giới nông nghiệp IKON Commodities Ole Houe nhận định: “Tình hình nguồn cung ngũ cốc năm nay được cải thiện với vụ mùa bội thu tại một số khu vực quan trọng. Mặc dù vậy chúng ta vẫn chưa thoát khỏi khó khăn. Chúng tôi dự báo El Nino kéo dài đến ít nhất tháng 4 - 5, gần như chắc chắn sản lượng ngô Brazil sẽ giảm và Trung Quốc sẽ thu mua lượng lớn ngô cùng lúa mì”.
El Nino ảnh hưởng hoạt động sản xuất lương thực
Hiện tượng El Nino gây khô hạn phần lớn châu Á năm nay nhiều khả năng tiếp tục diễn ra trong nửa đầu năm sau đe dọa nguồn cung gạo, lúa mì, dầu cọ cùng nhiều nông sản khác.
Giới thương nhân cảnh báo sản lượng gạo ở châu Á nửa đầu 2024 sụt giảm do điều kiện khô hạn và hồ chứa ít nước hơn. Nguồn cung mặt hàng này vốn đã bị thắt chặt trong năm 2023, sau khi El Nino làm giảm sản lượng khiến Ấn Độ - nước xuất khẩu gạo số 1 thế giới - áp đặt hạn chế xuất khẩu. Hệ quả là giá gạo tăng vọt lên mức cao nhất 15 năm vào thời điểm các ngũ cốc khác mất giá.
Vụ mùa lúa mì sắp tới của Ấn Độ - nước tiêu thụ lúa mì nhiều thứ 2 thế giới - cũng đang bị khô hạn đe dọa. Lượng dự trữ trong kho nhà nước đã giảm xuống mức thấp nhất 7 năm nên có thể nước này sẽ phải nhập khẩu lúa mì lần đầu tiên sau 6 năm.
Sản lượng lúa mì Úc
Có khả năng sản lượng vụ lúa mì tháng 4.2024 tại Úc - nước xuất khẩu lúa mì lớn thứ 2 thế giới - sẽ giảm do nhiều tháng nắng nóng gay gắt, buộc các nước nhập khẩu như Trung Quốc và Indonesia sẽ phải tìm đến nguồn cung ở Bắc Mỹ, châu Âu hoặc khu vực Biển Đen.
Theo ngân hàng Commerzbank: “Tình hình cung ứng niên vụ 2023-2024 có thể xấu đi so với niên vụ trước. Nguyên nhân là lượng hàng bán ra của các nước xuất khẩu lớn thấp hơn đáng kể”.
Về mặt tích cực, nguồn cung ngô, lúa mì cùng đậu tương từ Nam Mỹ được dự báo cải thiện trong năm tới dù thời tiết thất thường ở Brazil làm dấy lên lo ngại.
Lượng mưa dồi dào tại nhiều vùng trung tâm nông nghiệp của Argentina sẽ làm tăng sản lượng. Theo trung tâm giao dịch ngũ cốc Rosario, 95% ngô trồng sớm cùng 75% đậu tương đều đang ở tình trạng từ tốt đến tuyệt vời nhờ vùng Pampas có mưa từ cuối tháng 10. Tuy sản lượng đậu tương và ngô của Brazil vài tuần gần đây sụt giảm do khô hạn, nhưng dự kiến năm tới nước này cũng đạt sản lượng gần mức kỷ lục.
Sản lượng dầu cọ toàn cầu năm 2024 có thể giảm bởi El Nino, đem lại khả năng giá dầu ăn hồi phục sau khi giảm hơn 10% trong năm nay. Một yếu tố đẩy giá lên cao khác là nhu cầu nhiên liệu sinh học từ dầu cọ và nhu cầu dầu ăn tăng.