Du lịch không cưỡi voi, thôi ăn thịt chó…có gì vui?

Mới đây nhất, UBND tỉnh Đắk Lắk và Tổ chức Động vật châu Á (Animals Asia) đã thống nhất và đi đến ký kết thỏa thuận hợp tác trong việc xây dựng và triển khai mô hình du lịch sinh thái thân thiện với voi tại Đắk Lắk.

Hoạt động này nhằm hướng tới chấm dứt sử dụng loại hình du lịch cưỡi voi cũng như các hoạt động ảnh hưởng đến phúc lợi của voi nhà trong du lịch và lễ hội, góp phần bảo tồn voi nhà tại Đắk Lắk.

Trước đó, Liên đoàn Xiếc Việt Nam cũng đã không sử dụng động vật hoang dã để biểu diễn xiếc thú ở Việt Nam, thay vào đó những vật nuôi như lợn, mèo, trâu, vẹt đã được huấn luyện để thay thế.

Cũng trong tháng 12 này, UBND TP Hội An (Quảng Nam) đã tổ chức lễ ký kết trực tuyến với tổ chức FOUR PAWS (tổ chức phúc lợi động vật toàn cầu) về cam kết loại bỏ việc sử dụng thịt chó và mèo ra khỏi thành phố.

Trước đây, những TP lớn như Hà Nội, TP.HCM cũng từng kêu gọi người dân không nên ăn thịt chó, mèo. Ảnh: Một quầy thịt chó bày bán trên địa bàn TP.HCM ngày trước, nay nhiều nơi đã vắng bóng hẳn.

Nóng bỏng nhất trong các động thái của chính quyền nhận được nhiều sự quan tâm của dư luận có lẽ là cam kết loại bỏ việc sử dụng thịt chó và mèo ra khỏi thành phố tại Hội An. Tranh luận giữa người ăn và không ăn thịt chó luôn là một chủ đề tranh luận bất tận khó phân thắng bại. Thậm chí, nhà văn Tô Hoài trong cuốn chuyện cũ Hà Nội trong bài viết mang tên “thịt chó” đã từng viết rằng: “Bàn về thịt chó không bao giờ có thể dứt, tưởng như thế. Như cãi cọ cho ra cào cào, châu chấu bằng đầu, nhọn đầu và con tôm khác con tép thế nào. Chỉ có thể thỏa thuận với nhau rằng thịt chó là một món ăn chơi, ăn chơi thì có kẻ yêu người ghét và khách ăn chơi thì vốn xưa nay không ai chịu ai”.

Hà Nội cũng từng có một tuyến phố Nhật Tân được coi là tuyến phố thịt chó, bày bán ê hề, san sát thịt chó. Nhưng rồi chẳng hiểu vì sao phố giờ vắng thịt chó đi nhiều. Chỉ có điều, đâu đó ở Hà Nội các quán thịt chó vẫn mở ra nhiều và đều đều có khách.

Trong rất nhiều xung đột vợ chồng, thỉnh thoảng chủ đề thịt chó vẫn là chủ đề gây nên nhiều cuộc “chiến tranh” đẫm đầy nhân văn xen lẫn ẩm thực. Bên vợ thì khăng khăng chó là bạn, không phải là đồ ăn. Bên chồng thì nhất quyết cho rằng, chó có 2 loại, một loại là thức ăn (tức là chó nuôi để thịt), còn một loại là chó nuôi để làm cảnh, hay còn được nhiều người gọi là bạn thậm chí là bé, là con.

Nhiều người Việt xa xứ thỉnh thoảng vẫn kể lại câu chuyện tại những khu ở của lao động người Việt ở nước ngoài, nơi mà thịt chó trở thành một món ăn người bản xứ không thể xơi nổi và coi là kinh khủng khiếp. Thế nhưng, đen đủi cho con chó hoang nào chẳng may chạy vào khu lao động người Việt, lúc chạy vào thì xông xáo nhưng lúc sau chỉ còn mùi nước xáo bay lên. Nhiều lao động từng ăn thịt chó ở nước bạn có lúc còn thành thực cho biết: Ăn cho đỡ thèm thôi, chứ chó ở đây nhạt thịt, đã thế còn chẳng có lá mơ với củ riềng cho thêm phần đậm vị.

Nếu như thịt chó chuyên về thỏa mãn phần ăn thì cưỡi voi lại thiên về khám phá, trải nghiệm. Có cầu thì ắt có cung, du lịch cưỡi voi ra đời để phục vụ cho nhu cầu đó của du khách. Đôi khi, những trải nghiệm trên lưng con voi khiến người ta phấn khích hơn là việc suy ngẫm xem con voi đã phải trải qua những cách thức huấn luyện, thậm chí trừng phạt hà khắc như thế nào của chủ nuôi. Những ai đã từng ngồi trên lưng voi một lần trong chuyến du lịch sẽ thấy thương con vật này đến thế nào. Thay vì được vùng vẫy chốn rừng xanh thì nó uể oải bước những bước đi buồn bã dưới sự thúc giục, đòn roi của nài voi.

Loại bỏ thịt chó mèo ở Huế hay chấm dứt việc cưỡi voi Đắk Lắk chắc cũng cần có thời gian để trở thành hiện thực. Tuy nhiên, động thái này đã truyền đi thông điệp rất lớn lao từ phía chính quyền đến với cộng đồng: Tác động vào suy nghĩ và hành động của người dân, thay đổi thói quen du lịch, ăn uống theo hướng xanh sạch hơn, văn minh hơn. Điều này dễ đem lại hiểu quả lâu dài, bền bỉ.

Dĩ nhiên, một số người Hà Nội, Sài Gòn hay ở tỉnh thành nào đó cũng không phải vì Hội An loại bỏ thịt chó mèo mà quên ngay được món ăn khoái khẩu của mình. Nhưng chắc chắn họ cũng sẽ chẳng cưỡi voi ở bất cứ đâu được nữa (về lâu về dài). Mà bạn thử ngẫm lại xem, đi du lịch không ăn thịt chó, mèo; không cưỡi voi chắc chắn không vì thế mà bớt vui đi. Thậm chí, chúng ta đã chuyển sự thiếu vắng này sang một niềm vui khác: Có ít nhất một con vật thân thiện đã không vì mình mà phải chịu đau!

HỒNG LĨNH